załącznik do uchwały Nr XXXIV/166/2005 w sprawie Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno

Załącznik do Uchwały NR XXXIV/166/2005

Rady Miejskiej w Nowym Warpnie

z dnia 28 czerwca 2005 roku w sprawie

„Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno”

Urząd Gminy

w Nowym Warpnie

0x01 graphic

PROGRAM

OCHRONY ŚRODOWISKA

DLA

GMINY NOWE WARPNO

OPRACOWANIE:

ZESPÓŁ

ZAKŁADU TECHNICZNYCH USŁUG KOMUNALNYCH

NARODOWEJ FUNDACJI OCHRONY ŚRODOWISKA

W SZCZECINIE

DR INŻ. RYSZARD MILUNIEC

KATARZYNA LECIEJ

DAGMARA ŁUCZYK

DAGOBERT MILUNIEC

SPIS TREŚCI

Wstęp 1

Formalno-prawne podstawy wykonania opracowania 1
Merytoryczne podstawy wykonania opracowania 1
Sposób i zakres uwzględniania polityki ekologicznej państwa w programie ochrony środowiska na szczeblu lokalnym 3
Cel i zakres opracowania 4
Polityka, cele i zadania w dziedzinie ochrony środowiska 5

Polityka, cele i zadania powiatowego

programu ochrony środowiska 5

Polityka, cele i zadania w dziedzinie ochrony środowiska dla gminy Nowe Warpno 7

Limity racjonalnego wykorzystania zasobów środowiska 9

Ogólna charakterystyka gminy Nowe Warpno 11

Ogólna charakterystyka - położenie, powiązania, parametry 11
Infrastruktura społeczna 12
Infrastruktura gospodarcza 14
Współpraca międzynarodowa w zakresie ochrony środowiska 15

Stan środowiska 17

Środowisko przyrodnicze, jego zasoby i zagrożenia 17

Położenie geograficzne 17
Geologia i geomorfologia 17
Zasoby naturalne 18
Gleby 19
Hydrogeologia i hydrografia 20
Klimat 22
Lasy i tereny zieleni 22
Użytki rolne 23
Obszary zdegradowane 24

Ochrona przyrody 24

System ochrony przyrody 24
Obszary i obiekty prawnie chronione 25
Waloryzacja botaniczna 26
Waloryzacja faunistyczna 27
Zagrożenia środowiska przyrodniczego 29

Środowisko kulturowe i krajobrazowe - ochrona i zagrożenia 29

Rozwój sieci osadniczej 29
Ochrona środowiska kulturowego i krajobrazu oraz zagrożenia 30

Infrastruktura techniczna - stan i zagrożenia 33

Zaopatrzenie w wodę 34
Odprowadzanie ścieków 36
Gospodarka odpadami 37
Zaopatrzenie w paliwa gazowe, ciepło i energię elektryczną 38
Telekomunikacja 39
Układ drogowy i komunikacja 39
Zagrożenia jakości środowiska 41

Edukacja ekologiczna i świadomość społeczna 45

Kierunki działań 47

Analiza SWOT 47
Kierunki działań w dziedzinie ochrony środowiska 49
Środowisko przyrodnicze 50

Ochrona przyrody i jej zasobów 50

Środowisko kulturowe 54
Infrastruktura techniczna 55

Zaopatrzenie w wodę 55
Odprowadzanie ścieków 57
Gospodarka odpadami 58
Zaopatrzenie w ciepło 59
Zaopatrzenie w paliwa gazowe 60
Zaopatrzenie w energię elektryczną 60
Możliwości wykorzystania alternatywnych źródeł energii 60
Telekomunikacja 61
Układ drogowy i komunikacja 61

Edukacja ekologiczna 63

Harmonogram działań 2004-2015 cele i zadania do realizacji 66
Koszt realizacji programu ochrony środowiska w latach 2005-2008

(szacunkowy) 74

Zarządzanie środowiskiem oraz programem 77
Monitoring realizacji programu 83

ZAŁĄCZNIK NR 1

Koncepcja edukacji ekologicznej mieszkańców gminy Nowe Warpno

ZAŁĄCZNIK NR 2

Lista obecności przedstawicieli gminy Nowe Warpno, współpracujących przy tworzeniu

Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno (spotkanie 16.12.2004r.)

1.WSTĘP

1.1. FORMALNO-PRAWNE PODSTAWY WYKONANIA OPRACOWANIA

„Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno” (zwany dalej „Programem”) został sporządzony jako realizacja ustaleń ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku „Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. nr 62 poz. 627), która w artykułach 17 i 18 wprowadza obowiązek opracowania programów na szczeblu wojewódzkim, powiatowym i gminnym.

1.2. MERYTORYCZNE PODSTAWY WYKONANIA OPRACOWANIA

Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno opracowany został zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 roku „Prawo Ochrony Środowiska” (Dz. U. Nr 62 poz. 627), czyli zgodnie z przepisami nowego prawa o ochronie środowiska, a szczególnie:

„Art. 14.

Polityka ekologiczna państwa, na podstawie aktualnego stanu środowiska, określa w szczególności:

cele ekologiczne,
priorytety ekologiczne,
rodzaj i harmonogram działań proekologicznych,
środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki finansowe.

2. Politykę ekologiczną państwa przyjmuje się na 4 lata, z tym że przewidziane w niej działania w perspektywie obejmują kolejne 4 lata.

Art. 17.

Organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy, w celu realizacji polityki ekologicznej państwa, sporządza odpowiednio wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska, uwzględniając wymagania, o których mowa w art. 14.

2. Projekty programów ochrony środowiska są opiniowane odpowiednio przez organ wykonawczy jednostki wyższego szczebla lub ministra właściwego do spraw środowiska.

3. W miastach, w których funkcje organów powiatu sprawują organy gminy, program ochrony środowiska obejmuje działania powiatu i gminy.

Art. 18.

Programy, o których mowa w art. 17 ust. 1, uchwala odpowiednio sejmik województwa, rada powiatu albo rada gminy.

2. Z wykonania programów organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy sporządza co 2 lata raporty, które przedstawia się odpowiednio sejmikowi województwa, radzie powiatu lub radzie gminy.”

Ponadto Program oparty został o „Strategię zrównoważonego rozwoju Polski do 2025 roku”, „Politykę ekologiczną państwa” na lata 2002-2006, „II Politykę ekologiczną państwa” oraz sporządzony do niej „Program wykonawczy”, a także „Program ochrony środowiska województwa zachodniopomorskiego” i „Program Ochrony Środowiska Powiatu Polickiego”.

Ponadto do opracowania „Programu” wykorzystano następujące materiały:

II Polityka Ekologiczna Państwa, RM, Warszawa, czerwiec 2000, www.mos.gov.pl,
Indeks aktów prawnych związanych z ochroną środowiska w Polsce, Instytut Ochrony Środowiska, www.ios.edu.pl,
Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie wyznaczenia obszarów specjalnej ochrony ptaków NATURA 2000, MŚ, Warszawa, marzec 2004, www.mos.gov.pl,
Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest na terytorium Polski, RM, Warszawa, 1999,
Założenia polityki transportowej państwa na lata 2000-2015, PSM S.C,Warszawa, 1999, www.psm.pl,
Program Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego, RBGPWZ, Szczecin, październik 2002, www.rbgp.pl,
Raport o Stanie Środowiska w Województwie Zachodniopomorskim w 2001 roku, WIOŚ, Szczecin 2002, www.wios.szczecin.pl,
Plan Zagospodarowania Przestrzennego, RBGPWZ, Szczecin, czerwiec 2002, www.rbgp.pl,
Strategia Rozwoju Gospodarczego Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2015, Szczecin 2000, www.rbgp.pl,
Strategia rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich województwa zachodniopomorskiego w latach 2002-2015, RCDRRiOW Barzkowice, ODR Koszalin, Koszalin 2002,
Koncepcja międzynarodowych tras rowerowych w województwie zachodniopomorskim, Szczecin, listopad 2002,
Przez edukację do zrównoważonego rozwoju, Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej, MŚ, Warszawa, 2001,
Wytyczne sporządzania programów ochrony środowiska na szczeblu regionalnym i lokalnym, MŚ, Warszawa, grudzień 2002,
Rocznik statystyczny województwa zachodniopomorskiego, Urząd Statystyczny w Szczecinie, grudzień 2002 r.,
Program Ochrony Środowiska Powiatu Polickiego, EKSPERT-SITR, Koszalin 2003,
Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Polickiego, NFOŚ-ZTUK, Szczecin 2003,
Strategia Rozwoju Gminy Nowe Warpno. Plan Rozwoju Lokalnego 2004-2006, Projekt, Nowe Warpno 2004,
Waloryzacja Przyrodnicza Gminy Nowe Warpno, BKP, Szczecin 1998,
Strategia działań w zakresie ochrony środowiska na terenie Powiatu Polickiego w latach 2001-2005 (projekt), Police, maj 2001,
Kaliciuk J., Staszewski A. „Ostoje ptaków w polskiej części Zalewu Szczecińskiego”, Zachodniopomorskie Towarzystwo Ornitologiczne, Szczecin, 1997,
Dane Powiatowego Urzędu Pracy w Policach,
Materiały promocyjne i informacyjne gminy Nowe Warpno,
Informacje o gminie - www.nowewarpno.pl,

1.3. SPOSÓB I ZAKRES UWZGLĘDNIANIA POLITYKI EKOLOGICZNEJ PAŃSTWA W PROGRAMIE OCHRONY ŚRODOWISKA NA SZCZEBLU LOKALNYM

Struktura wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska powinna nawiązywać do struktury „Polityki ekologicznej państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010”, a więc powinna zawierać co najmniej następujące rozdziały:

racjonalne użytkowanie zasobów naturalnych (zmniejszanie materiałochłonności, energochłonności i wodochłonności gospodarki, ochrona gleb, racjonalna eksploatacja lasów, ochrona zasobów kopalin),
poprawa jakości środowiska (ochrona wód, ochrona powietrza, gospodarowanie odpadami, hałas, pola elektromagnetyczne, bezpieczeństwo chemiczne i biologiczne, poważne awarie, ochrona przyrody i bioróżnorodności),
narzędzia i instrumenty realizacji programu (wzmocnienie instytucjonalne, ramy prawa - w zakresie prawa lokalnego i decyzji organów samorządowych, planowanie przestrzenne, powiązania formalne i merytoryczne z analogicznym programem niższego i wyższego szczebla administracyjnego w celu zapewnienia regionalnej spójności programów, mechanizmy finansowania ochrony środowiska, dostęp do informacji i udział społeczeństwa),
współpraca przygraniczna (dla województw, powiatów i gmin przygranicznych),
harmonogram realizacji i nakłady na realizację programu (terminy realizacji, wielkość nakładów i źródła finansowania, jednostki odpowiedzialne za ich wykonanie),
kontrola realizacji programu (procedury kontroli, mierniki realizacji programu, procedury weryfikacji programu).

Powyższa struktura na charakter ramowy i może być modyfikowana w zależności od warunków lokalnych. Ponadto jest oczywistym, że programy wojewódzkie powinny być obszerniejsze niż powiatowe i gminne, natomiast ich szczegółowość powinna być adekwatna do kompetencji organów szczebla wojewódzkiego, powiatowego i gminnego.

Program gminny

Program gminny powinien się składać z dwóch części:

zadań własnych (pod zadaniami własnymi należy rozumieć te przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub częściowo ze środków będących w dyspozycji gminy),
zadań koordynowanych (pod zadaniami koordynowanymi należy rozumieć pozostałe zadania, związane z ochroną środowiska i racjonalnym wykorzystaniem zasobów naturalnych, które są finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji szczebla powiatowego, wojewódzkiego i centralnego).

Zadania własne powinny być w programie ujęte z pełnym zakresem informacji niezbędnej do kontroli ich realizacji (opis przedsięwzięcia, terminy realizacji,

instytucja odpowiedzialna, koszty, źródła finansowania). Zadania koordynowane powinny być w programie ujęte z takim stopniem szczegółowości, jaki jest dostępny na terenie gminy.

Jest rzeczą niezbędną, aby do prac nad gminnym programem ochrony środowiska były włączone wszystkie właściwe ze względu na zasięg swojej działalności instytucje, związane z ochroną środowiska i zagospodarowaniem przestrzennym oraz przedsiębiorstwa odziaływujące na środowisko, a także przedstawiciele społeczeństwa. W tym ostatnim przypadku rozumie się, że są to organy samorządu terytorialnego, samorządu gospodarczego (jeśli istnieją na terenie gminy) i ekologiczne organizacje pozarządowe, obejmujące zakresem swej działalności daną gminę.

Gminny program ochrony środowiska powinien być skoordynowany z:

lokalnym, miejscowym planem (planami) zagospodarowania przestrzennego,
lokalnymi planami rozwoju infrastruktury (jeśli są): mieszkalnictwa, transportu,
zaopatrzenia w energię, itd.,
gminnym planem gospodarowania odpadami sporządzonym zgodnie z ustawą o odpadach,
obejmującym teren gminy programem ochrony powietrza, programem ochrony środowiska przed hałasem i programem ochrony wód, jeśli takie programy (dla obszarów obejmujących teren danej gminy) zostały lub zostaną opracowane w związku z wymaganiami wynikającymi z ustawy Prawo ochrony środowiska (zgodnie z tą ustawą naprawcze programy ochrony powietrza opracowuje się dla obszarów, gdzie zostaną stwierdzone przekroczenia dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu, natomiast programy ochrony wód - dla wchodzących w skład dorzeczy obszarów, na których nie są osiągnięte wymagane poziomy jakości wód),
programami ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

1.4. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA

Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno sporządza się, podobnie jak politykę ekologiczną państwa na okres 4 lat (2005-2008).

Ponadto w Programie zasygnalizowano działania długofalowe w perspektywie do roku 2015.

Program Ochrony Środowiska określa cele ekologiczne, priorytety, harmonogram działań proekologicznych oraz źródła finansowania niezbędne do osiągnięcia postawionych celów.

Celem niniejszego opracowania jest stworzenie Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno, którego realizacja doprowadzi do poprawy stanu środowiska naturalnego, do efektywnego zarządzania środowiskiem oraz zapewni skuteczne mechanizmy chroniące środowisko przed degradacją, a także stworzy warunki dla wdrożenia wymagań obowiązującego w tym zakresie prawa Unii Europejskiej.

Program Ochrony Środowiska określa politykę środowiskową, ustala cele i zadania środowiskowe oraz szczegółowe programy zarządzania środowiskowego, odnoszące się do aspektów środowiskowych, usystematyzowanych według priorytetów.

Przy tworzeniu Programu przyjęto założenie, iż powinien on spełniać rolę narzędzia w pracy przyszłych użytkowników, ułatwiającego i przyspieszającego rozwiązywanie zagadnień techniczno-ekonomicznych, związanych z przyszłymi projektami.

Ponadto celami Programu Ochrony Środowiska są:

rozpoznanie stanu istniejącego i przedstawienie propozycji zadań niezbędnych do kompleksowego rozwiązania problemów ochrony środowiska (zadania te w większości stanowią zadania własne),
wyznaczenie hierarchii ważności poszczególnych inwestycji (ustalenie priorytetów),
przedstawienie rozwiązań technicznych, analiz ekonomicznych, formalno-prawnych dla proponowanych działań proekologicznych,
wyznaczenie optymalnych harmonogramów realizacji całości zamierzeń inwestycyjnych ze wskazaniem źródeł finansowania.

Program wspomaga dążenie do uzyskania w gminie sukcesywnego z roku na rok ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko źródeł zanieczyszczeń, ochronę i rozwój walorów środowiska oraz racjonalne gospodarowanie z uwzględnieniem konieczności ochrony środowiska. Stan docelowy w tym zakresie nakreśla Program Ochrony Środowiska, a dowodów jego osiągania dostarcza ocena efektów działalności środowiskowej, dokonywana okresowo (według nowej ustawy co 2 lata).

1.5. POLITYKA, CELE I ZADANIA W DZIEDZINIE OCHRONY ŚRODOWISKA

1.5.1. POLITYKA, CELE I ZADANIA POWIATOWEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA

W Programie Ochrony Środowiska Powiatu Polickiego określone zostały priorytetowe cele, które będą osiągnięte poprzez realizację określonych w powyższym dokumencie zadań. Cele te wynikają z wytycznych, określonych w II polityce ekologicznej państwa, Programie Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego, Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego.

Cele priorytetowe programu powiatowego:

Cel 1. „Gorące punkty”

Nie dotyczy gminy Nowe Warpno.

Cel 2. Zaopatrzenie w wodę

Budowa nowych i modernizacja istniejących ujęć wody, stacji uzdatniania oraz sieci wodociągowych.

Cel 3. Gospodarka ściekowa

Uporządkowanie gospodarki ściekowej w gminie Nowe Warpno.

Cel 4. Gospodarka odpadami

Kompleksowe uporządkowanie w powiecie gospodarki odpadami.
Unieszkodliwianie i przerób osadów pościekowych oraz osadów wydobywanych podczas rekultywacji zbiorników i cieków wodnych.
Likwidacja dzikich wysypisk odpadów.

Cel 5. Poprawa jakości środowiska atmosferycznego

Utworzenie bazy danych emisji zanieczyszczeń do powietrza na podstawie przeprowadzonej szczegółowej inwentaryzacji.
Realizacja przedsięwzięć inwestycyjnych mających na celu ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego, między innymi poprzez modernizację nieefektywnych systemów grzewczych.
Przeprowadzenie gazyfikacji we wszystkich miejscowościach, w których zamieszkuje powyżej 300 osób.
Realizacja przedsięwzięć mających na celu ograniczenie zużycia energii, między innymi poprzez modernizację systemów oświetlenia na mniej energochłonne oraz prowadzenie termomodernizacji budynków użyteczności publicznej.
Realizacja przedsięwzięć mających na celu ograniczenie hałasu, w tym hałasu komunikacyjnego.

Cel 6. Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych

Zalesianie gruntów o małej przydatności rolniczej.
Utworzenie nowych obszarów chronionych zgodnie z wytycznymi zawartymi w opracowaniach dotyczących waloryzacji przyrodniczej gminy.
Ochrona i powiększanie zasobów leśnych.
Ochrona i realizacja przedsięwzięć mających na celu poprawę jakości wód powierzchniowych.
Ochrona zwierząt oraz roślin.

Cel 7. Rozwój energetyki opartej o odnawialne źródła energii

Uprawa roślin z przeznaczeniem na cele energetyczne.
Wykorzystanie energii wiatru.
Wykorzystanie energii wód płynących do wytwarzania energii elektrycznej w małych elektrowniach wodnych.
Wykorzystanie energii otoczenia, zwłaszcza energii zawartej w wodach Zalewu Szczecińskiego, poprzez stosowanie pomp ciepła.
Wykorzystanie energii powstającej w wyniku kojarzenia źródeł energii odnawialnej.
Budowa na terenie powiatu zakładu granulacji (peletyzacji) drzewa opałowego i odpadowego pochodzącego z eksploatacji lasów oraz z upraw energetycznych.

Cel 8. Edukacja ekologiczna

Utworzenie Powiatowego Centrum Edukacji Ekologicznej.
Utworzenie w Starostwie Powiatowym, a następnie w Urzędzie Gminy w Nowym Warpnie systemu gromadzenia i upowszechniania informacji o środowisku.
Organizowanie cyklicznych szkoleń i akcji informacyjnych o stanie środowiska.
Współpraca przy tworzeniu strony internetowej, na której zamieszczane będą informacje dotyczące ochrony środowiska w powiecie.
Prowadzenie stałej akcji informacyjno -reklamowej poprzez współpracę z lokalnymi mediami.

Powyższe cele są obligatoryjne dla Gminy Nowe Warpno.

1.5.2. POLITYKA, CELE I ZADANIA W DZIEDZINIE OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY NOWE WARPNO

Podstawowe cele polityki ekologicznej gminy wynikają z Programu Ochrony Środowiska Powiatu Polickiego. Cele pośrednie wynikają z innych opracowań szczegółowych.

CELE I ZADANIA DO REALIZACJI

W RAMACH

PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY NOWE WARPNO,

WYNIKAJĄCE

Z PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA POWIATU POLICKIEGO

Cel 1. „Gorące punkty”

Nie dotyczy gminy Nowe Warpno.

Cel 2. Zaopatrzenie w wodę

opracowanie programu gospodarki wodno-ściekowej dla gminy Nowe Warpno,
opracowanie niezbędnych projektów technicznych,
pozyskiwanie środków finansowych na realizację inwestycji związanych z zaopatrzeniem w wodę,
systematyczna realizacja poszczególnych zadań inwestycyjnych,
prowadzenie akcji informacyjnych i uświadamiających społeczność lokalną o celowości oszczędnego gospodarowania wodą.

Cel 3. Gospodarka ściekowa

opracowanie projektów technicznych dla systemów gospodarki ściekowej,
systematyczne realizowanie zadań inwestycyjnych z zakresu gospodarki ściekami,
pozyskiwanie środków finansowych na realizację inwestycji z zakresu gospodarki ściekowej.

Cel 4. Gospodarka odpadami

opracowanie planu gospodarki odpadami, ze szczególnym uwzględnieniem selektywnej ich zbiórki i recyklingu,
opracowanie programu zintegrowanego unieszkodliwiania i przeróbki osadów pościekowych oraz osadów wydobywanych podczas rekultywacji i cieków wodnych,
opracowanie niezbędnych projektów technicznych,
propagowanie i wdrażanie technologii produkcyjnych bezodpadowych i małoodpadowych,
wdrażanie technologii produkcji nawozów z organicznych odpadów komunalnych i osadów pościekowych,
systematyczne prowadzenie działalności informacyjnej i szkoleniowej w zakresie gospodarki odpadami.

Cel 5. Poprawa jakości środowiska atmosferycznego

przeprowadzenie inwentaryzacji źródeł emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych do powietrza atmosferycznego,
opracowanie gminnego planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe,
opracowanie gminnego programu modernizacji oświetlenia drogowego,
przeprowadzenie badań i oceny zagrożeń w zakresie emisji promieniowania elektromagnetycznego na obszarze gminy.

Cel 6. Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych

wyznaczanie obszarów pod zalesienie,
realizacja niezbędnych przedsięwzięć mających na celu zachowanie funkcji ochronnej lasów,
zakładanie tzw. lasów energetycznych,
opracowanie projektów rekultywacji tzw. dzikich wysypisk,
opracowanie programu rekultywacji zanieczyszczonych wód powierzchniowych,
opracowanie programu zadrzewień i zakładania roślinnych pasów ochronnych, zwłaszcza wzdłuż ciągów komunikacyjnych,
ograniczenie stosowania środków chemicznych w gospodarce leśnej i ochronie lasów,
zadrzewienie nieużytków śródpolnych,
ograniczenie liczby polowań w obrębie stref faunistycznych,
upowszechnianie zakładania gospodarstw ekologicznych.

Cel 7. Rozwój energetyki opartej o odnawialne źródła energii

zakładanie plantacji roślin z przeznaczeniem ich na cele energetyczne,
wyznaczanie w miejscowych planach przestrzennego zagospodarowania obszarów, na których mogą być budowane elektrownie wiatrowe,
opracowanie niezbędnych projektów technicznych.

Cel 8. Edukacja ekologiczna

opracowanie programu edukacyjnego,
prowadzenie, co najmniej dwa razy w roku, całodziennych zajęć praktyczno-dydaktycznych z wybranymi klasami szkół podstawowych,
systematyczne umieszczanie informacji o tematyce ekologicznej i stanie środowiska na stronie internetowej,
pozyskiwanie środków finansowych na edukację ekologiczną.

Powyższe cele należy uzupełnić o cel, związany z ochroną powierzchni ziemi i ochroną wybrzeża, wynikającym z Programu Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego.

CELE I DZIAŁANIA DO REALIZACJI

W RAMACH

PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY NOWE WARPNO,

WYNIKAJĄCE

ZE STRATEGII ROZWOJU GMINY NOWE WARPNO.

PLANU ROZWOJU LOKALNEGO 2004-2006.

MISJA GMINY

Gmina Nowe Warpno wzorcowym transgranicznym ośrodkiem rekreacyjno-wypoczynkowym, wykorzystująca swoje walory przyrodnicze, jak również swoje geograficzno-polityczne położenie nad Zalewem Szczecińskim dla osiągnięcia zrównoważonego i trwałego rozwoju społeczno-gospodarczego.

CELE

Budowa sieci gazowniczej, rozbudowa sieci kanalizacyjnej i energetycznej, w tym wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.
Poprawa powiązań transportowych.
Zbudowanie nowoczesnej infrastruktury komunalnej.
Stworzenie systemu ochrony środowiska.
Dbałość o środowisko naturalne.
Poprawa dostępności mieszkańców do infrastruktury technicznej (komunalnej).
Promocja ochrony środowiska przyrodniczego (turystyka przyrodnicza).
Wykreowanie „serca” gminy w oparciu o linię brzegową Zalewu Szczecińskiego i walorów Puszczy Wkrzańskiej.
Rozwój i promocja walorów turystycznych gminy.

1.5.2.1. LIMITY RACJONALNEGO WYKORZYSTANIA ZASOBÓW ŚRODOWISKA

„Program Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego”, w oparciu o wytyczne polityki ekologicznej państwa, określa limity, związane z racjonalnym wykorzystaniem zasobów naturalnych i poprawą stanu środowiska.

Powiat Policki przyjął wskaźniki i limity w wysokości przyjętej dla województwa.

Na podstawie wskaźników wojewódzkich, Gmina Nowe Warpno przyjmuje następujące limity:

Zasoby wodne

Limit gminny, podobnie jak wojewódzki szacuje się na wielkość 20% w zakresie zmniejszenia wodochłonności w produkcji. Jest to podyktowane średniooszczędnymi technologiami stosowanymi w produkcji i w najbliższym czasie, czyli do 2010 roku, nie przewiduje się nagłego zmniejszenia zużycia produkcji.

Materiałochłonność

W gminie wskaźnik zmniejszenia materiałochłonności zakłada się na poziomie 30%. Jest to związane z restrukturyzacją parku maszynowego i zmianami w asortymentach produkcji, które to czynniki systematycznie się zmieniają na korzyść środowiska.

Energia

Na poziomie gminy zakłada się zmniejszenie zużycia energii elektrycznej o 25%. Jest to podyktowane wprowadzeniem nowych rozwiązań technologicznych o znacznie mniejszym zużyciu energii. Przedsiębiorstwa energetyczne zobowiązane są do zwiększenia udziału ilości energii elektrycznej, wytworzonej w źródłach niekonwencjonalnych i odnawialnych do 7,5% w 2010 r. w wykonanej całkowitej rocznej sprzedaży energii elektrycznej (Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 15.12.2000 r. w sprawie obowiązku zakupu energii elektrycznej ze źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych oraz zakresu tego obowiązku - Dz. Ust. Nr 122)

Surowce wtórne

Zakłada się, że do końca 2008 - 100% mieszkańców gminy, objętych zostanie zorganizowanym systemem odbioru odpadów komunalnych; Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Polickiego zakłada następujące limity dla surowców wtórnych: 60% dla szkła, 55% dla papieru i kartonu, 50% dla metalu, 20% dla tworzyw sztucznych (tylko recykling mechaniczny i chemiczny).

Ładunki zanieczyszczeń do wód

Zakłada się, że ładunki zanieczyszczeń do wód będą musiały spełniać wymogi Unii Europejskiej w tym zakresie.

Emisja substancji do powietrza

Zakłada się zmniejszanie poziomu zanieczyszczeń powietrza ze źródeł komunikacyjnych, przy założeniu udrożnienia sieci komunikacyjnej oraz wsparcia działań na rzecz rozwoju transportu publicznego.

Paliwa

Poziom gminny zakłada wycofanie z użytkowania etyliny i przejście na benzyny bezołowiowe oraz opcjonalnie stosowanie biopaliw (zgodnie z wymogami prawnymi w tym zakresie).

2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY NOWE WARPNO

2.1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA - POŁOŻENIE, POWIĄZANIA, PARAMETRY

Gmina Nowe Warpno położona jest w północno-zachodniej części województwa zachodniopomorskiego.

Od północy i wschodu, poprzez Zalew Szczeciński, graniczy z gminami Świnoujście i Stepnica. Od południa z gminą Police. Zachodnia granica gminy, to jednocześnie granica państwowa między Polską a Niemcami (powiat Uecker Randow).

Pod względem administracyjnym, gmina leży na terenie Powiatu Polickiego.

Nowe Warpno jest gminą miejsko-wiejską.

Siedzibą władz gminnych jest miasto Nowe Warpno.

Mapa nr 2.1.1.

Położenie gminy Nowe Warpno na terenie Powiatu Polickiego

Na podstawie: www.powiatpolicki.pl

Gmina Nowe Warpno zajmuje powierzchnię 197 km², zamieszkuje ją 1627 mieszkańców, średnia gęstość zaludnienia wynosi 8 mieszkańców/km².

W skład gminy wchodzą następujące miejscowości:

Miasto Nowe Warpno, w skład którego wchodzi część miejska, położona na Półwyspie Nowowarpieńskim oraz dzielnice (dawne wsie): Podgrodzie, położone na Półwyspie Podgrodzkim, Miroszewo i Karczno.
Sołectwa:

Brzózki, w skład którego wchodzą miejscowości: Brzózki, Myślibórz Wielki, Myślibórz Mały, Mszczuje, Maszkowo, Popielewo.
Warnołęka, w skład którego wchodzi miejscowość Warnołęka.

Podstawowymi funkcjami gminy są turystyka (głównie agroturystyka) oraz rybołóstwo.

Ze względu na fakt, że większość obszaru gminy zajmują lasy oraz wody, nie rozwinęło się tu rolnictwo.

Głównym atutem gminy jest jej atrakcyjne położenie nad wodami Zalewu Szczecińskiego oraz obecność dużych kompleksów leśnych Puszczy Wkrzańskiej, w której występuje wiele gatunków zwierząt oraz setki gatunków ptaków.

Na terenie gminy znajdują się też ciekawe zabytki architektury pomorskiej.

Miasto Nowe Warpno posiada charakterystyczny średniowieczny układ urbanistyczny w kształcie prostokąta, z jedną główną drogą dojazdową.

Od północnej strony linia brzegowa wyznaczona jest portem komunalnym oraz morskim przejściem granicznym, które funkcjonuje przez cały rok. Pływające tu promy przewożą turystów do odległego o 1800 metrów niemieckiego Altwarp oraz do innych miejscowości, położonych po drugiej stronie granicy, nad Zalewem Szczecińskim.

Nieskażone i czyste środowisko naturalne, druga i trzecia klasa czystości wód czynią gminę atrakcyjną pod względem walorów turystycznych i przyrodniczych.

Tabela nr 2.1.1.: Podział administracyjny i ludność gminy.

wyszczególnienie

powierzchnia w km²

sołectwa

miejscowości

Ludność

ogółem

na 1 km²

Gmina Nowe Warpno

197

1627

Na podstawie: dane UM Nowe Warpno i US Szczecin (stan na 08.06.2004)

Tabela nr 2.1.2.: Struktura użytkowania terenu na terenie gminy Nowe Warpno

wyszczególnienie

Struktura użytkowania gruntów (w ha)

powierzchnia

ogółem

użytki rolne

użytki leśne

grunty zabudowane i zurbanizowane

wody

inne tereny

Gmina

Nowe Warpno

19703

998

7474

437

9793

110

Na podstawie: dane uzyskane w Urzędzie Gminy w Nowym Warpnie (stan na grudzień 2004)

2.2. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA

Demografia i struktura osadnicza

Gmina zamieszkiwana jest przez 1627 mieszkańców (stan na grudzień 2004).

Średnia gęstość zaludnienia wynosi 8 mieszkańców/km².

Procentowa struktura zaludnienia na terenie gminy przedstawia się następująco:

Miasto Nowe Warpno - około 77% ludności,
Sołectwa:

Brzózki - około 10% ludności,
Warnołęka - około 13% ludności.

Strukturę zaludnienia w poszczególnych miejscowościach gminy przedstawiono w tabeli nr 2.2.3.

Tabela nr 2.2.1. Ruch naturalny ludności

Wyszczególnienie

mał-

żeń-

stwa

uro-

dzenia żywe

Zgony

przy-

rost
na-

turalny

mał-

żeń-

stwa

uro-

dzenia żywe

zgony

przy-

rost natu-

ralny

ogółem

w tym niemo

-wląt

w liczbach bezwzględnych

na 1000 ludności

Gmina Nowe Warpno

-2

3,1

12,6

13,8

-1,3

Na podstawie: dane US Szczecin (stan na koniec grudnia 2002)

Tabela nr 2.2.2. Migracje ludności

wyszczególnienie	Napływ				odpływ				saldo migracji
wyszczególnienie		ogółem	z miast	Ze wsi	zza granicy	ogółem	do miast	na wieś	saldo migracji	za granicę
Gmina Nowe Warpno	36	26	10	-	29	27	2	-	7

Na podstawie: dane US Szczecin (stan na koniec grudnia 2002)

Tabela nr 2.2.3. Rozmieszczenie ludności na terenie gminy Nowe Warpno

Miejscowość	liczba mieszkańców
Nowe Warpno	1254
Warnołęka	160
Brzózki	165
Myślibórz Wielki Myślibórz Mały	16
Mszczuje	19
Maszkowo	2
Popielewo	11
Razem	1627

Na podstawie: dane Urzędu Gminy w Nowym Warpnie (stan na 2004)

Obsługa ludności

Obsługę ludności w zakresie infrastruktury społecznej na terenie gminy Nowe Warpno zapewniają różne jednostki i podmioty.

W zakresie obsługi administracyjnej i samorządowej - Urząd Gminy w Nowym Warpnie.

Na terenie gminy działają następujące urzędy i instytucje:

Urząd Stanu Cywilnego,
Urząd Celny,
Urząd Morski w Szczecinie - Bosmanat Portu,
Morskie Przejście Graniczne - Bosmanat Portu,
Urząd Pocztowy,
PBK S.A., Oddział w Szczecinie, Stanowisko Kasowe w Nowym Warpnie,
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Gdyni, stacja Miroszewo.

W zakresie oświaty obsługę zapewnia Zespół Szkół, w skład którego wchodzą szkoła podstawowa i gimnazjum. Ponadto na terenie gminy funkcjonuje jedno przedszkole.

W zakresie kultury obsługę zapewnia Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna.

Opiekę zdrowotną zapewnia Niepubliczny Ośrodek Zdrowia w Nowym Warpnie (gabinet lekarza rodzinnego).

Na terenie gminy funkcjonuje Ośrodek Pomocy Społecznej oraz jedna apteka.

Najbliższy szpital oraz przychodnie specjalistyczne znajdują się w Policach.

Nad bezpieczeństwem mieszkańców czuwa Policja (Rewir Dzielnicowych) oraz Straż Pożarna (jednostki ochotnicze w Nowym Warpnie i w Brzózkach).

Zatrudnienie i bezrobocie

Tabela nr 2.2.4.: Struktura zatrudnienia na terenie gminy Nowe Warpno

wyszczególnienie

ogółem

w tym kobiety

rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, rybołóstwo i rybactwo

przemysł i budownictwo

usługi rynkowe

usługi nierynkowe

Gmina

Nowe Warpno

146

Na podstawie: dane US Szczecin (stan na 31.12.2002)

Tabela nr 2.2.5. Struktura bezrobocia na terenie gminy Nowe Warpno

wyszczególnienie

Ogółem

Zamieszkali na wsi

wskaźnik bezrobocia

razem

Kobiety

razem

kobiety

Gmina

Nowe Warpno

201

117

20%

Na podstawie: dane Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Szczecinie (stan na koniec marca 2004)

2.3. INFRASTRUKTURA GOSPODARCZA

Gospodarka

Tabela nr 2.3.1. Podmioty gospodarki narodowej wg sekcji EKD na terenie gminy Nowe Warpno

(stan na koniec grudnia 2002r)

Wyszczególnienie	Gmina
Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo-	13
Przemysł	8
Budownictwo	31
Handel i usługi	43
Hotele, restauracje	15
Transport, gospodarka magazynowa	11
Obsługa firm, nauka	47
Ochrona zdrowia i opieka społeczna	4
Pozostała działalność usługowa	9
Pozostałe sekcje	19

Na podstawie: dane US Szczecin

Na terenie gminy zarejestrowanych jest 200 podmiotów gospodarczych, z czego większość zajmuje się handlem i usługami.

Głównymi funkcjami gospodarczymi w gminie są turystyka i rybołóstwo. W tym kierunku winien następować rozwój gospodarczy.

Dynamicznie rozwijającą się funkcją gospodarki, w ostatnim czasie, jest funkcja turystyczna. Na terenie gminy rozwija się zwłaszcza agroturystyka, szczególnie w miejscowościach: Brzózki (4 gospodarstwa), Nowe Warpno (1 gospodarstwo) i Warnołęka (1 gospodarstwo).

Gospodarstwa oferują atrakcyjny wypoczynek na łonie natury, m.in. naukę jazdy konnej, wycieczki konne, piesze i rowerowe oraz zabiegi naturalne.

Druga funkcja - rybołóstwo, zdominowana jest przez młodych rybaków.

W ramach programu złomowania kutrów, wielu rybaków zarzuciło połowy.

Na terenie gminy funkcjonuje Spółka Cywilna RYB-WAR, która zajmuje się połowem ryb na wodach Zalewu Szczecińskiego i Jeziora Nowowarpieńskiego.

Odławiany asortyment ryb wg ilości to: leszcz, płoć, okoń, sandacz, szczupak, boleń, sieja, krąp, rozpiór, miętus i jazgar.

Firma zajmuje się sprzedażą i magazynowaniem ryb.

Firma posiada pomieszczenia magazynowe wraz z wytwornicą lodu łuskanego, utwardzone nabrzeże rybackie i boksy do cumowania łodzi rybackich.

Na terenie gminy brak jest wielkiego przemysłu oraz firm produkcyjnych, których działalność wpływałaby na jakość środowiska.

Jedyną firmą, której działalność może wpływać na jakość środowiska naturalnego w gminie jest baza NAFTOBAZY w okolicach Trzebieży.

2.4. WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA

Gmina Nowe Warpno do tej pory współpracowała i współpracuje nadal z niżej wymienionymi partnerami zagranicznymi:

Gmina Ückerminde (Niemcy)

Podstawę współpracy stanowi Uchwała nr XLIII/138/93 Rady Miasta i Gminy Nowe Warpno z dnia 29.06.1993r. w sprawie współpracy między gminami oraz porozumienie z dnia 17.09.2000r. Współpraca dotyczy takich dziedzin, jak ochrona środowiska, rozwój transportu lokalnego, kultura, turystyka i sport, oświata.

Miejscowość Altwarp (Niemcy)

Współpraca nie jest sformalizowana żadnym aktem prawnym; dotyczy rozwoju transportu lokalnego, kultury, turystyki i sportu, ożywienia kontaktów między mieszkańcami..

Miejscowość Rieth (Niemcy)

Współpraca nie została sformalizowana żadnym aktem prawnym, prowadzona jest od 1999r. i związana jest z rozwojem imprez integracyjnych; dotyczy rozwoju transportu lokalnego, kultury, turystyki i sportu oraz ożywienia kontaktów między mieszkańcami.

Miejscowości: Ahlbeck, Altwarp, Grambin, Hintersee, Leopoldhagen, Lipengarten, Luckow, Lübs, Meiersberg, Mönkebude, Torgelow-Holländerei, Vogelsang-Warsin (wszystkie z terenu powiatu Ücker Randow- Niemcy)

Podstawę współpracy stanowi Uchwała Nr XXIV/127/2001 Rady Miejskiej w Nowym Warpnie z dnia 30 stycznia 2001r. w prawie podpisania porozumienia o współpracy przygranicznej. Współpraca obejmuje takie dziedziny, jak: wymiana doświadczeń w dziedzinie kultury, sportu, wymiany młodzieży i dzieci, organizacja wspólnych imprez, rozwój turystyki, uściślenie kontaktów przygranicznych, wzajemne wspieranie oraz wymiana doświadczeń, dotyczących rozwoju infrastruktury oraz ochrony środowiska.

Förderschule Schule zur indywiduellen Lernförderung Norymberga (Niemcy)

Współpraca ta rozpoczęła się w 1998r., dotyczyła wymiany młodzieży szkolnej, spotkań integracyjnych, wspólnych obozów. W działaniach tych uczestniczył Zespół Szkół w Nowym Warpnie.

Gmina Burlöw (Szwecja)

Współpraca została nawiązana w ramach realizacji Programu AGENDA 2000. Dotyczyła ochrony środowiska. Uczestniczył w niej Zespół Szkół w Nowym Warpnie.

3. STAN ŚRODOWISKA

3.1. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE, JEGO ZASOBY I ZAGROŻENIA

3.1.1. POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE

Regionalizacja fizyczno-geograficzna

Pod względem fizyczno-geograficznym (Kondracki, 1988), gmina Nowe Warpno położona jest na obszarze należącym do regionu:

prowincji: Niż Środkowoeuropejski,
podprowincji: Pobrzeże Południowobałtyckie,
makroregionu: Pobrzeże Szczecińskie,
mezoregionu: Równina Wkrzańska.

Regionalizacja geobotaniczna

Pod względem geobotanicznym (Szafer, 1972) teren gminy Nowe Warpno należy do regionu:

Państwo: Holarktyka,
Obszar: Euro-Syberyjski,
Prowincja: Niżowo-Wyżynna Środkowoeuropejska,
Dział: Bałtycki,
Poddział: Pas Równin Przymorskich i Wysoczyzn Pomorskich,
Kraina: Nizina Szczecińska.

Regionalizacja zoogeograficzna:

Pod względem zoogeograficznym (Kostrowicki, 1991) obszar gminy Nowe Warpno stanowi część następujących jednostek:

Państwo: Holarktyka,
Podpaństwo: Palearktyka,
Kraina: Eurosyberyjska,
Prowincja: Nemoralna,
Obszar: Europejski,
Region: Środkowoeuropejski,
Podregion: Środkowy,
Okręg: Centralny.

3.1.2. GEOLOGIA I GEOMORFOLOGIA

Geologia

Cały obszar gminy pokryty jest przez osady czwartorzędowe. W części zachodniej (antyklina Nowego Warpna) zalegają bezpośrednio na powierzchni osadów mezozoicznych, a w części wschodniej (obniżenie Trzebieży) na osadach trzeciorzędowych. Miąższość osadów wynosi od 26 m do ponad 100 m w części wschodniej.

Dominującymi utworami geologicznymi, obejmującymi powierzchnię gminy Nowe Warpno jest piasek rzeczny i tarasy akumulacyjne, zalegające równiny zastoiskowe.

Na terenach tych występuje krajobraz tarasów z wydmami i krajobraz deltowy.

Geomorfologia

Rzeźba terenu obszaru gminy Nowe Warpno jest wynikiem procesów, zachodzących w końcowej fazie deglacjacji lądolodu oraz holoceńskich procesów eolicznych i kumulacji organicznej.

Jedną z form geologicznych, będącą efektem działalności zlodowacenia bałtyckiego są terasy odrzańsko-zalewowe. Uważa się je za formę młodszą od innych form, np. sandrów, czy też moreny czołowej lub dennej.

Najwyższa terasa wznosi się do wysokości 25 m, najniższa, zwana denną, ma wzniesienie rzadko przekraczające 0,5 m nad powierzchnię wód.

Na terasie, wzdłuż doliny Odry i wokół Zalewu Szczecińskiego powstały największe torfowiska województwa, nadając temu terenowi specyficzny charakter geomorfologiczny.

Teren gminy obniża się od południa ku północy (w kierunku Zalewu Szczecińskiego).

Na terenie gminy Nowe Warpno wyróżnić można szereg form geomorfologicznych:

Formy pochodzenia wodnolodowcowego (akumulacyjne i erozyjne)

kemy (wzdłuż granicy państwowej),
równiny erozyjne wód roztopowych (obszar Puszczy Wkrzańskiej, piaszczysta równina, nachylona ku północy w stronę Zalewu Szczecińskiego),
zagłębienia powstałe po martwym lodzie (jezioro Myśliborskie Małe i Wielkie, brzeg Zalewu Szczecińskiego i jeziora Nowowarpieńskiego).

Formy pochodzenia denudacyjnego

ostańce (dolina Myśliborki).

Formy pochodzenia eolicznego

wydmy i równiny piasków przewiewnych (pagórki wydmowe obszaru Puszczy Wkrzańskiej, kompleks wydmowy Piaskowej Góry, Białcza Góra na zachód od Trzebieży).

Formy pochodzenia rzecznego

dna dolin rzecznych (w dolinie Myśliborki, Karwia Struga),
dolinki, parowy i młode rozcięcia erozyjne,
równiny deltowe (na zachód od portu jachtowego w Trzebieży).

Formy pochodzenia jeziornego i morskiego

mierzeje ( w pobliżu Nowego Warpna i Podgrodzia),
strefa abrazji (linia brzegowa Zalewu Szczecińskiego na odcinku od Nowego Warpna do Trzebieży),
równiny jeziorne (obniżenia jeziorne Myśliborskiego Wielkiego).

Formy utworzone przez roślinność

równiny torfowe (torfowiska koło Warnołęki, między Nowym Warpnem a Podgrodziem, w dnach dolin rzecznych Karwiej Strugi).

Formy antropogeniczne

wały przeciwpowodziowe, groble, tamy, nasypy (między Nowym Warpnem a Podgrodziem, na obszarze miasta Nowe Warpno).

3.1.3. ZASOBY NATURALNE

Najcenniejszą kopaliną występującą na terenie gminy Nowe Warpno, mogącą mieć znaczenie gospodarcze, są torfy.

Występuje tu duża ilość torfowisk, reprezentowanych przez wszystkie trzy typy:

niskie, wysokie i przejściowe. Geneza ich powstania, związana jest z zarastaniem zbiorników wodnych lub oddziaływaniem wód zalewowych w obrębie młodych dolin rzecznych.

W granicach gminy Nowe Warpno występują następujące torfowiska:

Podgrodzie,
Warnołęka,
Brzózki,
Zatoka Nowowarpieńska,
Jez. Myśliborskie,
Wieli Karcz.

Złoża torfów, występujące na obszarze Równiny Wkrzańskiej charakteryzują się wysoką wartością geobotaniczną i zdolnością retencji wód. W związku z tym, wszelkie działania, mające na celu plany ich pozyskiwania, winny być wstrzymane.

Torfy na obszarze Puszczy Wkrzańskiej były eksploatowane przed 1945 rokiem, w chwili obecnej nie są wykorzystywane jako baza surowcowa.

Występują tu również inne surowce, takie jak:

gytie,
gliny zwałowe,
piaski.

Surowce te nie mają jednak większego znaczenia.

3.1.4. GLEBY

Na podstawie przeprowadzonej analizy glebowej oraz waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej, stwierdzono, że warunki środowiskowe, a zwłaszcza glebowe na terenie gminy Nowe Warpno należą do bardzo słabych.

Decydują o tym następujące elementy:

98% gruntów ornych i 76% użytków zielonych należy do V i VI klasy bonitacyjnej (występują głównie w okolicach Nowego Warpna i Brzózek),
wśród kompleksów glebowych, największy udział ma kompleks 7-żytni bardzo słaby (48% powierzchni użytków rolnych), pozostałe kompleksy, to 6 żytni bardzo słaby (19% powierzchni użytków rolnych) i 9 zbożowo-pastewny słaby (33% powierzchni użytków rolnych), użytki zielone słabe i bardzo słabe zajmują 71% powierzchni.

W obniżeniach terenu, na siedliskach podmokłych wytworzyły się gleby torfowe i murszowe.

W centralnej części gminy na glebach piaszczystych występują kompleksy leśne Puszczy Wkrzańskiej.

Znaczną powierzchnię zajmują gleby leśne utworzone na piaszczysto-żwirowych utworach wodnolodowcowych lub rzecznych, które charakteryzują się odczynem kwaśnym i bardzo kwaśnym. Duże zwarte obszary gleb bardzo kwaśnych występują na obszarze Puszczy Wkrzańskiej.

W glebach leśnych Puszczy Wkrzańskiej występują niskie zawartości następujących pierwiastków: glinu, wapnia, kobaltu, chromu, żelaza, magnezu, niklu, tytanu i wanadu.

3.1.5. HYDROGEOLOGIA I HYDROGRAFIA

Hydrografia (wody powierzchniowe)

Gmina Nowe Warpno leży w zlewni Zalewu Szczecińskiego.

Wody powierzchniowe zajmują łącznie ponad 50% powierzchni gminy.

Należą do nich cieki i zbiorniki wodne.

Na obszarze gminy zlokalizowanych jest kilka cieków oraz zbiorników wód słodkich i lekko słonawych.

Największą powierzchnię zajmują akweny Zalewu Szczecińskiego.

W gminie występują jeziora: Nowowarpieńskie, Myśliborskie Wielkie, Myśliborskie Małe oraz Piaski. Wszystkie jeziora posiadają owalne kształty, płaskie brzegi i płytkie zamulone dna.

Cieki na terenie gminy, to: rzeczki Myśliborka i Karwia Struga oraz liczne kanały odwadniające poldery. Cieki, występujące na obszarze gminy są łącznikami pomiędzy jeziorami lub torfowiskami a Zalewem Szczecińskim.

Na obszarze Puszczy Wkrzańskiej istnieje szereg zbiorników i oczek wodnych, w większości bezimiennych. Ich powierzchnia liczy od kilku arów do kilku hektarów.

Największy z nich, to niedostępny zbiornik, utworzony w wyniku podtopienia torfowiska - Wielki Karcz.

Część z nich to zbiorniki okresowe, w których obecność wody uzależniona jest od opadów w okresie jesienno-wiosennym. Pełnią one ważną rolę jako środowisko bytowania wielu gatunków roślin i zwierząt, nierzadko cennych. Są również ważnym elementem krajobrazotwórczym.

Zalew Szczeciński

Jest to przejściowy zbiornik przybrzeżny wód rzecznych, połączony z Morzem Bałtyckim trzema przesmykami, dzięki czemu stanowi jednocześnie miejsce intensywnego wlewu wód morskich.

Powierzchnia - 687 km², z czego po stronie polskiej - 410 km²,

Średnia głębokość - 3,8 m,

Ogólne zasolenie - 1%.

Jezioro Nowowarpieńskie

Jest to jezioro, będące częścią Zalewu Szczecińskiego.

Powierzchnia - około 18 km², z czego po polskiej stronie - około 8,9 km²,

Średnia głębokość - 1,5 - 2 m.

Na jeziorze zlokalizowane są dwie wyspy: Łysa Wyspa oraz Riether Werde.

Od strony południowej do jeziora wpływa Myśliborka oraz kilka bezimiennych cieków, płynących po stronie niemieckiej.

Od północy jezioro jest na stałe połączone z Zalewem Szczecińskim poprzez dwie cieśniny o szerokości kilkuset metrów każda, które rozdziela Łysa Wyspa.

Jezioro Myśliborskie Wielkie

Największe słodkowodne jezioro gminy.

Przez środek jeziora przebiega granica państwa.

Jezioro należy do zlewni Myśliborki.

Posiada połączenie z Zalewem Szczecińskim.

Powierzchnia - 134 ha, z czego w granicach gminy 53,6 ha.

Głębokość maksymalna - 2,8 m.

Jezioro typu sandaczowego.

Poziom wody regulowany jest przy pomocy zastawki piętrzącej.

Jezioro Myśliborskie Małe

Jezioro to połączone jest z Myśliborskim Wielkim za pomocą kanału.

Powierzchnia - 41,4 ha.

Średnia głębokość - 2,0 m.

Jezioro linowo-szczupakowe.

Regulację przepływu wody umożliwia śluza, zlokalizowana w kanale, łączącym omawiane jeziora.

Myśliborka

Rzeczka, zwana inaczej Myśliborską Strugą.

Główny ciek, przepływający przez gminę.

Stanowi granicę państwową na tym obszarze.

Wypływa z jeziora i przepływa przez jezioro Myśliborskie Wielkie, płynąc w kierunku północnym i uchodząc do jeziora Nowowarpieńskiego.

Długość - 5,5, km.

Powierzchnia zlewni - 45 km².

Średni przepływ - 0,24m³/s.

Karwia Struga

Wypływa z mokradeł w pobliżu leśniczówki Drogoradz (gmina Police).

Długość - 9 km, z czego w granicach gminy - 6,3 km.

Hydrogeologia (wody podziemne)

Wody podziemne w utworach czwartorzędowych

Warstwa górna wód czwartorzędowych występuje na całym omawianym obszarze.

Występuje w obrębie równiny rzeczno-rozlewiskowej, tarasu zalewowego rozwiniętego wokół Zalewu Szczecińskiego w dolinie Myśliborki.

Poziom czwartorzędowy zasilany jest głównie przez infiltrację opadów atmosferycznych (miejscami utrudnioną przez występowanie słabo przepuszczalnych utworów przypowierzchniowych).

Pod względem twardości wody poziomu użytkowego zaliczane są do klas wód średnio twardych i twardych.

Wody podziemne w utworach trzeciorzędowych

Mułki i piaski pliocenu nie mają dużego znaczenia gospodarczego. Piaski mułkowate i mułki przewarstwione węglem brunatnym, mioceńskie, występujące na terenie gminy Nowe Warpno w podłożu czwartorzędu mogą być dobrym kolektorem wód podziemnych.

Mioceńskie osady piaszczysto-mułkowate nie mają jednak dużego rozprzestrzenienia, nieznana jest także ich miąższość, utrudnia to orientację w zakresie możliwości zasobowych tego poziomu.

Wody podziemne w utworach górnokredowych

Poziom wodonośny w utworach kredy górnej występuje w obrębie antykliny Nowego Warpna, na głębokości 34-60 metrów p.p.t. Stanowią go margle piaszczyste i wapienie margliste kampanu. Prowadzi wody słodkie o składzie chemicznym, zbliżonym do składu wód czwartorzędowych.

Strefa antykliny Nowego Warpna charakteryzuje się występowaniem wód o podwyższonej mineralizacji od głębokości 50 m.p.p.t. Poza strefą antykliny Nowego Warpna poziom ten nie ma znaczenia użytkowego ze względu na jego występowanie na znacznych głębokościach.

3.1.6. KLIMAT

Gmina Nowe Warpno, ze względu na otaczające ją wody Zalewu Szczecińskiego, posiada specyficzny klimat.

Cechuje go zdecydowany wpływ morski, co silnie zaznacza się w wilgotności powietrza, długotrwałości zim i amplitudach temperatur.

Wg Koźmińskiego i Prawdzica (1983), gmina Nowe Warpno należy do I Krainy Klimatycznej (Zalew Szczeciński).

Wybrane dane klimatyczne dla gminy:

średnia temperatura roczna: 8,0 - 8,1°C,
średnia temperatura okresu V-VII: 13,3 - 13,6°C,
długość okresu wegetacyjnego: 217 - 224 dni,
średnia suma opadów atmosferycznych w roku: 540 - 600 mm,
suma opadów atmosferycznych w okresie IV-X: 350 - 400 mm.

3.1.7. LASY I TERENY ZIELENI

Lasy mają szczególne znaczenie w ochronie środowiska naturalnego, mają istotne znaczenie gospodarcze i są kluczowym elementem bezpieczeństwa ekologicznego.

Lasy gminy Nowe Warpno zajmują powierzchnię 7474 ha, co stanowi 38% lesistości.

Przeciętny wiek drzewostanu wynosi około 55 lat.

Gospodarkę leśną na obszarze gminy Nowe Warpno prowadzi Nadleśnictwo Trzebież z siedzibą w Zalesiu.

Ze względu na to, że większość lasów spełnia rolę lasów ochronnych, gospodarka leśna polega na prowadzeniu zabiegów pielęgnacyjnych, a w mniejszym stopniu na pozyskiwaniu drewna. Gospodarka leśna prowadzona jest zgodnie z planem urządzenia gospodarstwa leśnego w Trzebieży.

Lasy gminy wchodzą w skład należny do kompleksu Puszczy Wkrzańskiej i podlegają nadzorowi Nadleśnictwa Trzebież.

Na terenie gminy występują przeważnie lasy mieszane.

W lasach gminy wyodrębniono dwa bory: bór świeży i bór bagienny.

Na terenie Puszczy Wkrzańskiej najpospolitszym zbiorowiskiem leśnym jest las bukowo - dębowy. Drzewostan w płatach zbliżonych do postaci naturalnej buduje dąb szypułkowy i brzoza, a w domieszce jest sosna i buk.

Na terenie gminy występują zbiorowiska zaroślowe. Zespoły te występują wokół jezior i koło obszarów wilgotnych, na glebach torfowych lub torfowo - mineralnych.

Na ogólną ilość lasów 7474 ha, Skarb Państwa posiada (ile?) ha, gmina (ile?) ha, prywatne lasy stanowią (ile?) ha.

Lasy prywatne są bardzo zaniedbane i wymagają zwiększonej pielęgnacji oraz nadzoru technicznego.

Na terenie gminy znajduje się znaczny obszar gruntów V, VI i VIz, z których część zostanie przeznaczona do zalesienia przez właścicieli zgodnie z Ustawą z dnia 8 czerwca 2001 r. o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia.

Dużym zagrożeniem dla lasów są anomalia pogodowe - huraganowe wiatry, połączone z obfitymi opadami deszczów i gradu oraz wahania poziomu wód gruntowych, pożary lasów (I stopień zagrożenia pożarowego), a także rozwój masowej turystyki.

Najbardziej uciążliwy jest właśnie rozwój turystyki.

Puszcza Wkrzańska, to „zielone płuca” dla mieszkańców Powiatu Polickiego i Szczecina. Jest to miejsce licznych wycieczek, wędrówek, spotkań na łonie natury.

Palenie ognisk, grilowanie, zbieranie runa leśnego, a co za tym idzie - zaśmiecanie terenów leśnych - staje się nagminną plagą, panującą w lasach.

Lasy wokół obiektów turystycznych, wzdłuż dróg publicznych oraz sąsiadujące z miastem Nowe Warpno i wsiami są systematycznie zanieczyszczane odpadami.

Podczas porządkowania lasów i likwidacji dzikich wysypisk, w samym Nadleśnictwie Trzebież, miesięcznie zbiera się średnio 100-150 Mg różnego rodzaju odpadów.

Wartościowy element krajobrazu gminy stanowią parki, aleje oraz starodrzewy przykościelne i cmentarne.

Na terenie gminy występują dwa obiekty o charakterze zieleni ozdobnej.

Są to dwa cmentarze, pochodzące sprzed drugiej wojny światowej

3.1.8. UŻYTKI ROLNE

Ze względu na jakość gleb, na terenie gminy Nowe Warpno nie rozwinęło się rolnictwo.

Ogólna powierzchnia użytków rolnych na terenie gminy wynosi 998 ha.

Na terenie gminy zarejestrowanych jest 147 gospodarstw rolnych.

Ogólna powierzchnia upraw wynosi 22 ha.

Kierunek produkcji rolnej nastawiony jest głównie na hodowlę bydła i produkcję mleka.

Tabela nr 3.1.8.1. Struktura użytków rolnych na terenie gminy Nowe Warpno

wyszczególnienie	powierzchnia (w ha)
grunty orne	269
Odłogi	238
Ugory	9
Pastwiska	88
Łąki	524
lasy i grunty leśne	25
pozostałe grunty	89

Na podstawie: dane uzyskane w Urzędzie Gminy Nowe Warpno

Tabela nr 3.1.8.2. Struktura gospodarstw rolnych na terenie gminy Nowe Warpno

wielkość gospodarstwa	ilość gospodarstw
do 1 ha	50
od 1 do 5 ha	53
od 5 do 10 ha	14
od 10 do 15 ha	8
15 ha i więcej	22

Na podstawie: dane uzyskane w Urzędzie Gminy Nowe Warpno

Tabela nr 3.1.8.3. Rodzaj i powierzchnia upraw na terenie gminy Nowe Warpno

rodzaj uprawy	powierzchnia (w ha)
Ziemniaki	3
Jęczmień	4
Żyto	3
Pszenica	3
Owies	2
Pszenżyto	5
Pozostałe	2

Na podstawie: dane uzyskane w Urzędzie Gminy Nowe Warpno

3.1.9. OBSZARY ZDEGRADOWANE

Do obszarów zdegradowanych na terenie gminy Nowe Warpno zaliczyć należy:

zniszczony i niszczejący zabytkowy pałac w Brzózkach,
dzikie wysypiska odpadów, znajdujące się na obszarach leśnych oraz na obrzeżach wsi i samego miasta Nowe Warpno.

3.2. OCHRONA PRZYRODY

3.2.1. SYSTEM OCHRONY PRZYRODY

Ochrona przyrody oznacza: zachowanie, właściwe wykorzystanie oraz odnawianie zasobów przyrody i jej składników.

Celem ochrony przyrody jest:

utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów,
zachowanie różnorodności biologicznej,
zachowanie dziedzictwa geologicznego,
zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin lub zwierząt wraz z siedliskami poprzez utrzymywanie lub przywracanie ich do właściwego stanu,
utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu siedlisk przyrodniczych, a także innych zasobów przyrody i jej składników,
kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody.

Ochrona przyrody jest obowiązkiem każdego obywatela, organów administracji publicznej, a także jednostek organizacyjnych oraz osób prawnych i fizycznych prowadzących działalność wpływającą na przyrodę.

Zasady i formy ochrony przyrody uchwalane są na mocy ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. (Dz.U. Nr 92.z 2004r. poz.880).

Poddanie pod ochronę następuje przez:

tworzenie parków narodowych (PN),
uznawanie za rezerwaty przyrody (R),
tworzenie parków krajobrazowych (PK),
wyznaczanie obszarów chronionego krajobrazu (OChK),
wprowadzanie ochrony gatunkowej roślin i zwierząt,
wprowadzanie ochrony indywidualnej.

Obecny i projektowany system ochrony przyrody na terenie gminy Nowe Warpno przedstawiony został w dokumencie Waloryzacja przyrodnicza gminy Nowe Warpno.

Doświadczenia ostatnich lat pokazują, że w miarę coraz lepszego rozpoznania walorów środowiska i stanu ich zagrożenia, pojawiają się na ogół nowe argumenty na rzecz obejmowania ochroną kolejnych terenów bądź też nadawania wyższej rangi ochrony.

W chwili obecnej przeważa kierunek ochrony przyrody polegający na kontynuacji obejmowania różnymi formami ochrony coraz to nowych obszarów i obiektów wraz z wprowadzaniem ograniczeń w stosunku do różnych rodzajów działalności gospodarczej.

Ograniczenia te powodowane są obserwowaną degradacją środowiska w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej. Wskazuje się w ten sposób na błędy w gospodarowaniu i nieprzestrzeganie praw przyrody.

W przyszłości należy oczekiwać, że każdorazowo będzie następowało dostosowanie prowadzonej działalności gospodarczej do istniejących uwarunkowań środowiska, a więc będzie prowadzone zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.

3.2.2. OBSZARY I OBIEKTY PRAWNIE CHRONIONE

Na terenie gminy Nowe Warpno zaewidencjonowano 2 obszarowe formy ochrony przyrody (użytki ekologiczne), 3 pomniki przyrody oraz 15 stref ochronnych dla zwierząt.

użytki ekologiczne

„Łysa Wyspa”

Obiekt o wartości ponadregionalnej, także w kategoriach międzynarodowych.

Lokalizacja:

Wyspa na Zalewie Szczecińskim.

Przedmiot ochrony:

Wyspa z naturalną roślinnością szuwarową, w tym zbiorowiskami halofilnymi, stanowiskami rzadkich i zagrożonych zwierząt.

Charakterystyka przyrodnicza:

Wyspa jest miejscem stale lub okresowo zalewanym przez słonawe wody Zalewu Szczecińskiego. Pokrywają ją zbiorowiska szuwarowe, w tym roślinność słonolubna. Stanowisko rozrodu oraz miejsce schronienia w okresie polęgowym dla zagrożonych gatunków ptaków wodnych (m.in. perkozy, czaple, gęsi, kaczki, chruściele).

Wskazania do ochrony:

zachowanie istniejących zbiorowisk roślinności (w tym zakaz pozyskiwania trzciny),
zakaz prowadzenia wszelkich robót hydrotechnicznych na wyspie,
zakaz wchodzenia i przebywania w okresie całego roku (w tym zakaz wędkowania i polowania na wyspie i w sąsiedztwie w strefie 100m),
zakaz używania widnego sprzętu motorowodnego w strefie 100 m od brzegów,
zakaz zmiany przeznaczenia terenu.

„Półwysep Podgrodzie”.

Lokalizacja:

Cypel na północnym krańcu Półwyspu Nowowarpieńskiego łącznie z przybrzeżną strefą wód.

Przedmiot ochrony:

Obiekt o znaczeniu biocenotycznym i faunistycznym, mozaika fitocenoz turzycowiskowych, stanowiska chronionych zwierząt lęgowych, przelotnych i zimujących.

Charakterystyka przyrodnicza:

Naturalne zalewane lub podtapiane zbiorowiska szuwarowe ( w tym słonolubne), położone w strefie brzegowej Zalewu Szczecińskiego. Jest to miejsce rozrodu lub stałego przebywania m.in. żab, węży, ptaków (perkozów, gęsi, kaczek, ptaków drapieżnych, chruścieli) oraz licznych ssaków.

Wskazania do ochrony:

zachowanie istniejących stosunków wodnych,
zachowanie fragmentów brzegu z istniejącą tam roślinnością,
zakaz prowadzenia robót hydrotechnicznych,
zachowanie zbiorowisk roślinnych (w tym zakaz pozyskiwania trzciny i wypalania łąk),
zakaz prowadzenia gospodarki łowieckiej i wędkowania z jednoczesnym utrzymaniem ekstensywnej gospodarki łąkarskiej na terenach łąkowych,
wykluczenie zabudowy rekreacyjnej.

pomniki przyrody

lp	miejscowość	opis pomnika przyrody
1	Nowe Warpno	7 lip drobnolistnych (obw. 416-590 cm)
2	Mszczuje	buk zwyczajny (obw. 405 cm, wys. 25 m)
3	Brzózki	Dąb bezszypułkowy (obw. 359 cm, wys. 30 m)

strefy ochronne dla zwierząt

W gminie Nowe Warpno istnieją strefy ochronne dla zwierząt, ustanowione na podstawie § 2 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z 6 stycznia 1995 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt.

Należą do nich strefy ochronne bielika, kani rudej i rybołowa, których jest łącznie 15.

Odnoście stanowisk wyżej wymienionych zwierząt obowiązuje zakaz dokonywania zmian, obejmujących wycinanie drzew i krzewów, prowadzenia robót melioracyjnych, wznoszenia obiektów, urządzeń i instalacji oraz innych prac mających wpływ na ochronę miejsc rozrodu i regularnego przebywania gatunków chronionych, a także przebywania poza miejscami wyznaczonymi.

Na obszarze gminy Nowe Warpno występują:

3 stanowiska kani rdzawej na terenach Nadleśnictwa Trzebież,
29 stanowisk bielika na terenach Nadleśnictwa Trzebież,
1 stanowisko rybołowa na terenach Nadleśnictwa Trzebież.

3.2.3. WALORYZACJA BOTANICZNA

Szata roślinna gminy Nowe Warpno jest dobrze rozpoznana.

Na szatę roślinną składają się:

roślinność potencjalna,
roślinność wodna i szuwarowa,
zbiorowiska ziołoroślowe,
zbiorowiska łąkowe,
torfowiska,
zbiorowiska muraw na piaskach,
zbiorowiska halofilne (słonawy),
lasy,
parki, cenne zadrzewienia, pomniki przyrody.

Na terenie gminy Nowe Warpno zarejestrowano łącznie 576 gatunków roślin naczyniowych, uwzględniając, poza gatunkami rodzimymi także niektóre rośliny uprawne i ogrodowe oraz niektóre drzewa obcego pochodzenia trwale u nas zadomowione.

Wykaz flory obejmuje 14 gatunków paprotników, 5 gatunków roślin iglastych, pozostałe to rośliny okrytozalążkowe.

Na terenie gminy stwierdzono 23 gatunki roślin objętych całkowitą ochroną, 10 gatunków roślin, objętych częściową ochroną oraz 45 gatunków, godnych ochrony w skali lokalnej. Stwierdzono również co najmniej 11 gatunków roślin, które wyginęły.

Zdecydowana większość, to taksony związane ze zbiorowiskami torfowiskowymi, solniskowymi, podmokłymi łąkami.

Do obszarów, najbardziej wartościowych pod względem botanicznym (stwierdzonych w granicach gminy) należą:

Torfowisko Wielki Karcz - cenny bór bagienny i inne fitocenozy torfowiskowe,
Jezioro Piaski - torfowisko i jezioro,
Dolina Myśliborki i jej prawego dopływu - mozaika siedlisk i cennych fitocenoz łąkowych i leśnych,
Dolina Karwiej Strugi - fragmenty przyległych lasów, z dobrze zachowanymi zbiorowiskami łąkowymi i rzadkimi gatunkami roślin,
Słonawy na terenie Nowego Warpna - między dzielnicą Karczno a miastem.

3.2.4. WALORYZACJA FAUNISTYCZNA

W ramach prac nad waloryzacją przyrodniczą dokonano inwentaryzacji faunistycznej na terenie gminy Nowe Warpno.

Wynika z niej, że na obszarze gminy bytują co najmniej 2 gatunki bezkręgowców i 6 gatunków kręgowców z Europejskiej Czerwonej Listy Zwierząt oraz 11 bezkręgowców i 19 kręgowców z Polskiej Czerwonej Listy Zwierząt. Świadczy to o bardzo wysokich walorach biocenotycznych tego obszaru.

Ogółem stwierdzono występowanie następującej ilości gatunków kręgowców:

ryby - 39 gatunków,
płazy - 11 gatunków,
gady - 6 gatunków,
ptaki - 200 gatunków,
ssaki - 38 gatunków.

W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji, na obszarze gminy wyodrębniono 48 elementarnych stref faunistycznych, które mają istotne znaczenie dla bezkręgowców, ichtiofauny, herpetofauny, awifauny lęgowej, przelotnej i zimującej oraz teriofauny. W związku z tym, że niektóre z nich wzajemnie się na siebie nakładają lub uzupełniają, wytypowano siedem węzłowych - zbiorczych stref faunistycznych.

Strefy faunistyczne:

akwen Zalewu Szczecińskiego,
akwen jeziora Nowowarpieńskiego,
mozaika terenów podmokłych nad Zalewem Szczecińskim,
bory i lasy wyniesione nad Zalewem Szczecińskim,
jeziorno-leśna zlewnia rzeczki Myśliborki,
izolowana zlewnia śródleśnego jeziora Piaski,
leśna zlewnia rzeczki Karwia Struga.

Nad Zalewem Szczecińskim (także i na terenie gminy Nowe Warpno) znajduje się wiele cennych dla ptaków terenów. Tereny te zwane są ostojami. Do tej pory, w polskiej części Zalewu Szczecińskiego wyodrębniono 19 takich obszarów. Jeden z nich - Pobrzeże Południowe - znajduje się na terenie gminy Nowe Warpno.

W tym miejscu należy podkreślić, że Zalew Szczeciński wraz z przyległymi do niego obszarami, jest jednym z najcenniejszych, nie tylko w Polsce ale i na całym świecie, terenem występowania ptactwa.

Ostoja ptaków - Pobrzeże Południowe

Położenie.

Pobrzeże Południowe rozciąga się wzdłuż brzegów Zalewu Szczecińskiego w gminie Nowe Warpno, między miejscowościami Nowe Warpno (konkretnie dzielnica Podgrodzie) a Trzebież.

Status ochronny.

Brak prawnych form ochrony terenu.

Szata roślinna.

Pobrzeże w tej części Zalewu jest wyjątkowo zróżnicowane krajobrazowo.
W okolicach Miroszewa i Podgrodzia występują piaszczyste brzegi z urwistymi skarpami. Dalej - między Miroszewem a Brzózkami rozciąga się piaszczysta plaża, w znacznej części zarośnięta trzcinowiskami, miejscami pojawiają się tu płaty oczeretu jeziornego i Tabernemontana, rzadziej tataraku.

Bliżej lądu, na namuliskach występują zbiorowiska z rdestem, uczepem, komosą siną i jaskrem jadowitym. Wzdłuż brzegu ciągnie się wał ziemny, za którym rozciągają się zmeliorowane turzycowiska i szuwary mozgowe, koszone i wypasane łąki, na których stwierdzono występowanie także słonolubnego situ Gerarda.

Wał porośnięty jest w większości przez zarośla wierzbowe, a na odkrytych fragmentach panuje lepiężnik kutnerowaty i wydmuchrzyca piaskowa.

Dalej, między Brzózkami a Trzebieżą ciągnie się wysoka skarpa porośnięta głównie bukami, dębami i sosnami.

U jej podnóża tworzą się bagienne zastoiska z roślinnością szuwarową.
Ptaki.

Na Pobrzeżu Południowym stwierdzono występowanie 138 gatunków ptaków,
w tym 72 lęgowe.

Do najciekawszych gniazdujących tu ptaków należą:

Ohar 2-3 pary

Brzegówka 280 par

Krakwa 7-8 par

Zimorodek 1 para

Gągoł 5-6 par

Wąsatka 1-2 pary

Błotniak stawowy 2-3 pary

Świerszczak 1-2 pary

Sieweczka rzeczna 1-2 pary

Brzęczka 5-6 par

Kuliczek 2-3 pary

Na Południowym Pobrzeżu Zalewu można często obserwować gniazdujące w pobliskiej Puszczy Wkrzańskiej bieliki, rybołowy i kanie rude.

Rejon ten jest regularnym pierzowiskiem kaczkowatych, głównie czernicy (do 6000 osobników), głowienki (do 1000 osobników) i łabędzi niemych (do 60 osobników). Latem nielęgowe perkozy dwuczube tworzą tu skupienia liczące do 880 ptaków. Na noclegowiskach przebywają tu wielkie stada mew, głównie śmieszek, liczące do 12000 osobników.

Do najbardziej niezwykłych i unikatowych w skali Polski, należą letnie masowe przeloty rybitw czarnych, których stada mogą tu osiągać liczebność 10000 osobników.

W okresie przelotów i zimą można tu obserwować niewielkie stadka wielu gatunków siewkowców i wielotysięczne stada ptaków wodnych, głównie czernic, głowienek, ogorzałek i nurogęsi.

Spotyka się tu również rzadsze gatunki, takie jak: łabędź krzykliwy, łabędź czarnodzioby, bernikla obrożna i rybitwa białowąsa.

Zagrożenia.

Największym zagrożeniem są plany wszelkiego rodzaju inwestycji, mogących zmienić charakter tutejszego krajobrazu i zagrozić występującym tu rzadkim ptakom.

Należy do nich przede wszystkim plan budowy w Jasienicy (gmina Police) tzw. "suchego doku" wraz z dużym portem dla barek. Wzrastający ruch turystyczny w tym rejonie, szczególnie na plażach, może spowodować wycofanie się z tego terenu kuliczka i sieweczki rzecznej. Podobnie dużym zagrożeniem dla tych gatunków jest zarastanie otwartych brzegów trzcinowiskami. Innego rodzaju niebezpieczeństwem jest zbyt gęste stawianie sieci przez rybaków, co stwarza zagrożenie dla zatrzymujących się tu licznie ptaków nurkujących.

3.2.5. ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO

Analiza zagrożeń środowiska przyrodniczego pozwala sformułować wnioski, że obszary cenne zagrożone są głównie przez:

zanieczyszczenie wód (ścieki, pestycydy, nawozy sztuczne, dzikie wysypiska śmieci, wylewiska nieczystości),
zachwianie stosunków wodnych (melioracje),
ruch samochodowy (kolizje dróg ze szlakami komunikacyjnymi zwierząt),
antropopresję (wycinanie drzew, itp.).

3.3. ŚRODOWISKO KULTUROWE I KRAJOBRAZOWE - OCHRONA I ZAGROŻENIA

3.3.1. ROZWÓJ SIECI OSADNICZEJ

Według najnowszych interpretacji obecna lokalizacja Nowego Warpna miała miejsce około 1295 roku lub nieco wcześniej. Prawdopodobnie w tym właśnie okresie miała miejsce translokacja ośrodka miejskiego z terenów Podgrodzia, gdzie był wcześniej gród z Podgrodziem (nazwany Starym Miastem), na obszary obecnie zajmowane.

Pokój w Osnabrück (1648) podzielił księstwo zachodniopomorskie, do którego należało Nowe Warpno, pomiędzy Szwecję i Brandenburgię.

Szwedzi, którzy panowali tam do roku 1720, objęli część ziem na zachód od linii Odry wraz z jej ujściem oraz znaczne terytoria na prawym brzegu rzeki z miastami: Kamień Pomorski, Gryfice, Goleniów, Banie i Dąbie.

W skład Pomorza Szwedzkiego włączone zostało również Nowe Warpno, które leżąc na kresach granicznych, wyznaczone zostało, podobnie jak i inne miasta nadgraniczne, do sprawowania funkcji miasta twierdzy.

Szwedzi, którzy przygotowali kolejną wojnę północną o sukcesje, wnosząc pretensje do polskiego tronu, zainteresowani byli szybkim i silnym umocnieniem nowo zdobytych ziem. W tym celu w roku 1678 szwedzki fortyfikator Christian Kanxdorff wykonał prace nad projektem mającej powstać w Nowym Warpnie twierdzy.

Do całkowitej realizacji tego projektu nigdy nie doszło. Prace fortyfikacyjne wykonano tylko częściowo. Pożar miasta w roku 1692 przekreślił dalsze prace nad twierdzą. Zniszczeniu uległ także kościół i ratusz oraz znaczna część pozostałej zabudowy. Z pożaru ocalało tylko pięć domów mieszkalnych, a mieszkańcy przenieśli się do Starego Warpna i do Wolina.

W ciągu kilkudziesięciu kolejnych lat miasto zostało odbudowane. Mieszkańcy chcąc uniknąć w przyszłości podobnych tragedii wyposażyli je w dostateczną ilość sprzętu przeciwpożarowego. W czasie wojny siedmioletniej (1756-1763) Nowe Warpno zajęte zostało przez wojska rosyjskie.

Do końca XVIII wieku miasto liczyło około 1300 mieszkańców, czyli prawie tyle co dzisiaj. W połowie XIX wieku podjęto decyzję o połączeniu Nowego Warpna ze Starym Warpnem. Połączenie to miało przebiegać groblą, łączącą obydwa brzegi Zatoki Nowowarpieńskiej.

Plany i kosztorys tego przedsięwzięcia zostały zatwierdzone przez ówczesne władze. Zamiar ten nigdy jednak nie został zrealizowany.

Walory turystyczne Nowego Warpna zostały dostrzeżone dopiero na początku XX wieku, co spowodowało znaczny jego rozwój. Ważne było również wybudowanie połączenia kolejowego do Stolca, a następnie do Pasewalku.

W mieście, poza handlem tradycyjnym stacjonarnym istniała również forma handlu obwoźnego. W mieście znajdowała się też szkoła.

Przed ostatnią wojną światową funkcjonowała w mieście duża, dobrze prosperująca mleczarnia.

W okresie międzywojennym istniały tez dwa stale połączenia promowe i żeglugowe, łączące Stare i Nowe Warpno z Trzebieżą i Szczecinem.

Na terenie miasta, w omawianym okresie, było sześć piekarń, warsztat kuśnierski, dwa warsztaty złotnicze, cztery zakłady krawieckie, trzy masarnie i pięciu szewców. Miasto zatrudniało dwóch lekarzy, oraz dwóch stomatologów i akuszerkę.

Ludność zajmowała się głównie pracą związaną z gospodarką morską.

Czynne były trzy stocznie, gdzie budowano jednostki rybackie i małe statki.

Bardzo wielu mieszkańców trudniło się rybołówstwem, a przerób ryb postawiony był na wysokim poziomie.

W kwietniu 1945 roku Nowe Warpno zostało wyzwolone przez tzw. II front białoruski. Przez jakiś czas miasteczko należało do Niemiec.

Na mocy układu konferencji poczdamskiej, we wrześniu 1945 roku, Nowe Warpno przyznane zostało państwu polskiemu, a w dniu 4 października 1945 roku powołano w nim Urząd Pełnomocnika Rządu Weleckiego.

3.3.2. OCHRONA ŚRODOWISKA KULTUROWEGO I KRAJOBRAZU ORAZ ZAGROŻENIA

Na obszarze gminy Nowe Warpno można zlokalizować kilka obszarów o odrębnych cechach krajobrazu. Są to:

Zalew Szczeciński, Jezioro Nowowarpieńskie i ich wybrzeża,
Półwysep Nowowarpieński,
łąki i użytki zielone,
Puszcza Wkrzańska,
inne obszary cenne pod względem krajobrazowym,
obiekty kultury materialnej i obszary silnie przekształcone w wyniku działalności człowieka.

Na obszarze gminy zlokalizowanych jest kilka miejscowości, tworzących wyodrębnione układy przestrzenne krajobrazu kulturowego.

W większości przypadków stanowią one cenny element urozmaicający krajobraz naturalny i półnaturalny.

Tworzą je następujące układy pochodzenia antropogenicznego:

Nowe Warpno - miasto zachowało do dzisiaj dawny układ zabudowy miejskiej i cenne zabytki architektury, wpisane do rejestru zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie, m.in.: budynek mieszkalny przy Placu Zwycięstwa 3 - nr rej. 1038, budynek mieszkalny
przy ulicy Kościelnej 2 - nr rej. 1037, kościół Św. Huberta - nr rej. 542, kościół Wniebowzięcia NMP - nr rej. 295, poczta przy ulicy Kościuszki 58 - nr rej. 1240, ratusz - nr rej. 178, Stare Miasto - nr rej. 232,
Podgrodzie (część miasta Nowe Warpno) - położone u nasady cypla podgrodzkiego. Znajduje się tu drzewostan typu parkowego o powierzchni ponad 70 ha,
Warnołęka - do niedawna wieś rybacko-rolnicza z domami krytymi strzechą, znajduje się tu zabytkowy kościół ryglowy z XVIII w. o prostej bryle architektonicznej oraz cmentarz, obydwa obiekty wpisane do rejestru zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie pod nr rej. 1356,
Brzózki - wieś tzw. ulicówka , o długości ponad 2 km, znajduje się tu drewniany kościółek i zabudowania ryglowe, oraz obiekty wpisane do rejestru zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie: park dworski - nr rej. 862 oraz pałac - nr rej. 16 (obecnie mocno zdewastowany),
Myślibórz Wielki - osada położona na południowym brzegu jeziora Myśliborskiego Małego. W ostatnich latach nastąpił tu intensywny rozwój budownictwa rekreacyjnego,
Myślibórz Mały - niewielka śródleśna osada na północnym krańcu jeziora Myśliborskiego Wielkiego, pozostały tu tylko dwa zabudowania.

Na dzień dzisiejszy, na terenie gminy obserwuje się powszechną przebudowę obiektów mieszkalnych, polegającą na zmianie kształtu okien, zamurowywaniu frontowych drzwi, okładaniu ścian panelami, itp. Proces ten w ostatnich latach szczególnie się nasilił. Istnieje więc pilna potrzeba rozwiązania problemu - pogodzenia uzasadnionych aspiracji mieszkańców do podniesienia standardu mieszkaniowego z przeciwdziałaniem niszczeniu zabytkowych budynków wątpliwymi modernizacjami.

Ochrona zabytków oraz towarzyszącej im zieleni zabytkowej - parków, cmentarzy i obsadzeń dróg, położonych na terenie miasta Nowe Warpno, a także pozostałych miejscowości gminy, stała się obecnie jedną z najtrudniejszych dziedzin konserwatorskich.

Czynniki, które decydują o możliwościach przetrwania większości zabudowy miejskiej i wiejskiej mają zdecydowanie negatywny charakter.

Podstawowym zagrożeniem jest niedostosowanie istniejącego zasobu do dzisiejszych wzorców kulturowych i cywilizacyjno-technicznych.

Brak jest ekonomicznego i funkcjonalnego uzasadnienia do eksploatacji wielu obiektów gospodarczych i produkcyjnych.

Brak też środków u właścicieli na remonty generalne, a nawet bieżące, co przy niedostatku lokalnych warsztatów rzemieślniczych, znających tradycyjne technologie budowlane utrudnia możliwie tanie utrzymanie budynków.

Krajobraz gminy Nowe Warpno zagrożony jest przez wiele czynników, zarówno pochodzenia naturalnego, jak i antropogeniczne.

Do zagrożeń pochodzenia naturalnego należy zaliczyć:

naturalne procesy abrazji brzegu Zalewu Szczecińskiego,
powodzie, wywołane cofką wód Zalewu Szczecińskiego,
zniszczenia, wywołane klęskami żywiołowymi (wichury, pożary, śnieżyce).

Do zagrożeń antropogenicznych zaliczyć należy:

fragmentację krajobrazu poprzez chaotyczną zabudowę nowych terenów, (np. łąk na torfowisku pod Warnołęką) oraz lokowanie obiektów o charakterze dominant krajobrazowych (wież, słupów, linii przesyłowych, masztów, itp.) w eksponowanych miejscach (np. na wzniesieniach),
budowę nowych obiektów na obszarach zabudowanych bez uwzględnienia ukształtowanego krajobrazu kulturowego,
likwidację tradycyjnej zabudowy (np. przejście z pokrycia strzechą na inne materiały, zmiana elewacji starych budynków, typowych dla tego regionu),
zabudowę wysp,
zręby zupełne drzewostanów lub też zalesienia nowych terenów, zwłaszcza cennych krajobrazowo, ze względu na swoją ekspozycję,
zmianę dotychczas ukształtowanego układu (stref) na Półwyspie Nowowarpieńskim,
budowę nowych dróg lub rozbudowę już istniejących,
intensywne melioracje, prowadzące do zubożenia bioróżnorodności i przekształcenia terenu, np. osuszenia,
budowę wysokich wałów przeciwpowodziowych,
zabudowę wybrzeża, a także obrzeży jezior, zwłaszcza lokalizacja domków kempingowych,
lokalizację dużych tablic dla ekspozycji reklam,
wtórne podziały własności,
zmiany sposobu użytkowania terenów (intensywna gospodarka rolna),
powstawanie zabudowy jednorodzinnej według bardzo zróżnicowanych projektów na zbyt małych działkach, bez stosowania komponowanej zieleni, mogącej ograniczać negatywne eksponowanie nowych form architektonicznych,
powstawanie osiedli rekreacyjnych bez projektów urbanistycznych, pozbawionych kompozycji i odpowiednich przestrzeni publicznych,
znaczna liczba różnych obiektów tymczasowych: kiosków, pawilonów, garaży, magazynów i wiat,
nieprzemyślane krajobrazowo lokalizowanie farm elektrowni wiatrowych.

Do czynników bezpośrednio zagrażających zachowaniu historycznej (powstałej do 1945 r.) zabudowy należą współczesne metody modernizacji i adaptacji polegające na:

powiększaniu i wymianie okien oraz powiększaniu wrót i wymiana ich stolarki z naruszeniem zasad pierwotnych podziałów i kompozycji na elewacji,

ocieplaniu budynków i związaną z tym likwidacją wystroju ceglanego i tynkowego, a w przypadku konstrukcji szkieletowej przyspieszanie jej destrukcji biologicznej,
wymianie pokryć dachowych i upraszczaniu geometrii dachów,
adaptacjach zabudowy gospodarczej, bez profesjonalnych opracowań projektowych,
fragmentarycznym tynkowaniu i malowaniu elewacji,
likwidacji tradycyjnych (drewnianych, murowanych i kamiennych) ogrodzeń i płotów na rzecz betonowych prefabrykatów czy systemowych rozwiązań metalowych,
likwidacji brukowanych nawierzchni podwórzy,
rozbudowa układów przestrzennych poprzez dodawanie dobudówek, garaży i wiat.

Zagrożone są relikty osadnictwa pradziejowego i średniowiecznego, położone w granicach wsi i samego miasta Nowe Warpno.

Przypadkowe lokalizacje nowych siedlisk i zabudowy rekreacyjnej, melioracje, a także zalesienia mogą skutecznie zniszczyć zawartą w strukturach ziemnych wiedzę o dziejach najstarszych, o których nie wspominają źródła pisane.

Zagrożone są również zespoły zabytkowej zieleni. Dla licznych jeszcze obsadzeń dróg nadal zagrożeniem mogą być metody ich modernizacji, choć jako podstawowe zagrożenie należy wskazać brak regularnej pielęgnacji i planowego uzupełniania ubytków. Część parków i założeń parkowych jest zaniedbana i pozostawiona własnemu losowi, dziczeją zatrącając pierwotny charakter mający tworzyć w naturalnym krajobrazie tło kolorystyczne i oparcie przestrzenne dla terenów osadniczych. Zagrożeniem dla walorów komponowanej zieleni mogą być również nieprofesjonalnie prowadzone nasadzenia, z naruszeniem warunku utrzymywania składu gatunkowego przy uzupełnianiu ubytków oraz stosowania nasadzeń np. z egzotycznych drzew ozdobnych lub szpilkowych w miejscach, na terenach, i w rejonie obiektów architektonicznych, gdzie może dojść do unieczytelnienia pierwotnej, zamierzonej kompozycji projektowej

Formy i zasady ochrony dóbr kultury i krajobrazu winny znaleźć się w opracowaniu „Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Nowe Warpno” (na dzień dzisiejszy gmina nie posiada takiego opracowania).

3.4. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA - STAN I ZAGROŻENIA

Stan i ochrona środowiska jest ściśle związana z rozwojem infrastruktury technicznej. Właściwe wyposażenie gminy w urządzenia techniczne jest podstawą ochrony wszystkich jego komponentów, a także ma istotny wpływ na zdrowie mieszkańców. Wraz z rozwojem zabudowy i wodociągów powinno iść tworzenie systemu odprowadzania i oczyszczania ścieków, co ma kluczowe znaczenie dla jakości wód powierzchniowych.

Rozwój sieci gazowych i cieplnych wpływa na ograniczenie spalania paliw stałych, a tym samym na ochronę powietrza.

Niezwykle istotne dla ochrony powierzchni ziemi, wód gruntowych
i powierzchniowych jest wyeliminowanie tzw. dzikich składowisk odpadów poprzez objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowanym systemem wywozu odpadów i selektywnej zbiórki niektórych ich rodzajów.

Modernizacja dróg, tworzenie obwodnic zmniejsza uciążliwość hałasu
i emisji pogarszających zdrowie i komfort mieszkańców.

Dla tworzenia właściwie funkcjonujących systemów wskazana jest współpraca międzygminna (pomiędzy gminami Powiatu Polickiego), w szczególności w zakresie gospodarowania odpadami.

3.4.1. ZAOPATRZENIE W WODĘ

Prawidłowo prowadzona gospodarka wodno-ściekowa powinna być powiązana w łańcuch następujących zależności:

0x08 graphic
0x01 graphic

Zaspokajanie potrzeb poprzez system wodociągowy wiąże się ze spełnieniem dwóch imperatywów:

zachowania wymagań jakościowych wobec wody dostarczanej na różne cele,
zapewnienia dostarczania wody w oczekiwanej, racjonalnie uzasadnionej potrzebami ilości.

Wody, występujące w przyrodzie narażone są na różnego rodzaju zanieczyszczenia, rozumiane jako nadmierne w stosunku do dopuszczalnych dla danego rodzaju użytkowania wód stężenia związków mineralnych, organicznych lub bakterii.

Wody powierzchniowe i podziemne narażone są na zanieczyszczenie azotem, metalami ciężkimi, fosforanami, siarczanami, chlorkami, substancjami powierzchniowo - czynnymi, fenolami, fluorkami, bakteriami chorobotwórczymi, itd.

W zanieczyszczonych wodach wzrasta biologiczne i chemiczne zapotrzebowanie tlenu (zmniejsza się stężenie tlenu rozpuszczonego), zmienia się ich barwa, zapach, odczyn i temperatura.

Na terenie gminy Nowe Warpno źródło wody surowej dla potrzeb miejscowych wodociągów, stanowi woda pochodząca z ujęć wód podziemnych w Nowym Warpnie i Brzózkach.

Na obszarze Półwyspu Nowowarpieńskiego występują dwa poziomy wodonośne: czwartorzędowy i górnokredowy.

Podstawową funkcję zaopatrzenia w wodę rejonu Nowego Warpna spełnia tzw. górnokredowe piętro wodonośne, czyli poziom wodonośny, występujący
w utworach kredy górnej.

Każde z tych ujęć wyposażone jest w dwie studnie głębinowe i w jedną stację uzdatniania wody.

Ujęcie wody w Nowym Warpnie zaopatruje w wodę odbiorców, zlokalizowanych wyłącznie na terenie miasta Nowe Warpno, w dzielnicach miejskich: Nowe Warpno, Karczno, Miroszewo i Podgrodzie.

Natomiast ujęcie wody w Brzózkach zaopatruje w wodę odbiorców, zlokalizowanych na terenie sołectw Brzózki oraz Warnołęka, głównie we wsiach Brzózki i Warnołęka.

W roku 2002 Rada Miejska w Nowym Warpnie Uchwałą Nr XXXIX/194/2002 przyjęła Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych.

Zużycie wody w gminie szacowane jest na 33,1 m³/mieszkańca/rok.

Tabela nr 3.4.1.1. Charakterystyka ujęć wody

lp	rodzaj parametru technicznego lub eksploatacyjnego	ujęcie wody Nowe Warpno	ujęcie wody Brzózki
1.	ilość studni	2	2
2.	rodzaj studni	głębinowa	głębinowa
3.	rok budowy studni	1970, 1971	1975
4.	maksymalna wydajność ujęcia	68 m³/h	32 m³/h
5.	ilość pobranej wody 2001	84.565 m³	22.480 m³
6.	średni dobowy pobór wody 2001	232 m³	62 m³
7.	maksymalny dobowy pobór wody 2001	370 m³	141 m³
8.	minimalny dobowy pobór wody 2001	150 m³	45 m³
9.	długość sieci wodociągowej	9,9 km	6,0 km
10.	ilość odbiorców wody	467	101
w tym:
- usługobiorcy domowi		369	87
- usługobiorcy inni		96	14
- usługobiorcy produkcyjni		2	0

Na podstawie:

Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych

Siecią wodociągową na terenie gminy objętych jest około 90% mieszkańców.

Woda z ujęcia Brzózki pobierana bezpośrednio ze studni głębinowych, charakteryzuje się podwyższoną zawartością żelaza i manganu.

Woda podziemna przepompowywana jest do stacji uzdatniania wody (SUW), gdzie poddawana jest filtracji, odmanganianiu i odżelazianiu. Ujęcie eksploatowane jest przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie.

Ponadto, na potrzeby Ośrodka Wypoczynkowo-Szkoleniowego w Brzózkach, należącego do ZCH „Police” S.A. eksploatowane jest własne ujęcie wody, w postaci studni wierconej. Zatwierdzona wydajność studni wynosi 23 m³/godzinę, zapotrzebowanie na wodę do celów przeciwpożarowych wynosi 72 m³/godzinę.

Woda z ujęcia w Nowym Warpnie nie wymaga uzdatniania (jedynie jest okresowo chlorowana).

Tabela 3.4.1.2. Wodociągi grupowe na terenie gminy

Nazwa ujęcia wody	Obsługiwane miejscowości	Sprzedaż wody wraz ze sprzedażą hurtową według danych z 2001 roku m³/rok	% mieszkańców korzystających z sieci wodociągowej (wartość szacunkowa)
Nazwa ujęcia wody	Obsługiwane miejscowości
Nowe Warpno	Nowe Warpno	59 100	99.8
Brzózki	Brzózki, Warnołęka	18 000	99.8

Na podstawie:

opracowanie własne wykonawcy, oparte na informacjach

Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (SANEPiD)

3.4.2. ODPROWADZANIE ŚCIEKÓW

Nieuporządkowane usuwanie ścieków z domostw i obiektów gospodarki, najczęściej w pobliżu miejsca wytwarzania, zagraża poważnie jakości wód podziemnych i powierzchniowych.

Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej, w tym budowa systemów kanalizacji, powiązanych z oczyszczaniem ścieków, jest jednym z priorytetowych zadań gminy.

Na dzień dzisiejszy, na terenie gminy Nowe Warpno, sieć kanalizacyjną posiada jedynie miasto Nowe Warpno (w dzielnicach miejskich: Nowe Warpno, Podgrodzie, Karczno (około 80%).

Długość sieci kanalizacyjnej wynosi 13 km.

Ścieki trafiają na oczyszczalnię w Nowym Warpnie.

Pozostałe miejscowości wyposażone są w zbiorniki bezodpływowe (szamba i oczyszczalnie przydomowe), a ścieki dowożone są wozami asenizacyjnymi do punktu zlewnego, zlokalizowanego na terenie oczyszczalni ścieków w Nowym Warpnie.

Oczyszczalnia komunalna w Nowym Warpnie

Mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków w Nowym Warpnie
o przepustowości 800 m³/dobę eksploatowana jest przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie.

W skład oczyszczalni wchodzą następujące obiekty: punkt zlewny ścieków dowożonych, krata schodkowa, piaskownik szczelinowy, pompownia ścieków, blok oczyszczania biologicznego SBR z możliwością strącania fosforu, komora pomiarowa, instalacja odwadniania osadu DRAINMAD.

Oczyszczalnia jest niedociążona, przyjmuje 150 - 200 m³/dobę.

Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest pośrednio (przez rów melioracyjny) Zalew Szczeciński.

Oczyszczalnia przewidziana jest do modernizacji (system napowietrzania).

Oczyszczalnia osiąga parametry określone pozwoleniem wodnoprawnym.

3.4.3. GOSPODARKA ODPADAMI

Gmina Nowe Warpno objęta jest zaleceniami Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Polickiego. Aktualnie opracowywany gminny plan gospodarki odpadami, zgodnie z przepisami prawa będzie dokumentem podrzędnym w stosunku do planu powiatowego.

Podmiotem organizującym gospodarkę odpadową na terenie gminy jest Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie.

Na terenie gminy, w zależności od rodzaju zabudowy, funkcjonują dwa sposoby zbiórki odpadów:

w zabudowie jednorodzinnej, rozproszonej - pojemniki jednostkowe, dzierżawione mieszkańcom przez firmę obsługująca dany teren,
w zabudowie wielorodzinnej, zwartej - pojemniki zbiorcze (kontenery), ustawione w punktach ogólnie dostępnych dla mieszkańców.

System zbiórki odpadów obejmuje przede wszystkim odpady komunalne, niesegregowane.

Zbieraniem i transportem odpadów komunalnych zajmują się firmy, które uzyskały stosowne decyzje administracyjne na świadczenie tego typu usług tj.:

firmy prywatne,
firmy publiczne (przedsiębiorstwa usług komunalnych).

Największym problemem w dziedzinie gospodarki odpadami na terenie gminy jest fakt, iż nie wszyscy mieszkańcy objęci są zorganizowanym odbiorem odpadów.

Sytuacja taka prowadzi do powstawania dzikich wysypisk odpadów.

Dzikie wysypiska są na bieżąco inwentaryzowane i likwidowane.

Na dzień zbierania danych, na terenie gminy zlokalizowano dwa duże dzikie składowiska: teren działki nr 104 w miejscowości Brzózki oraz na terenie lasów (obręb nr 3) w okolicach Nowego Warpna.

W gminie Nowe Warpno rozpoczęto selektywną zbiórkę trzech rodzajów odpadów (PET- szkło - papier).

Na terenie gminy rozstawiono 7 kompletów, przeznaczonych do selektywnej zbiórki (eksploatowane są przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie).

Gmina posiada składowisko odpadów komunalnych, które jest przewidziane do zamknięcia w roku 2006.

Planowana wcześniej inwestycja rozbudowy istniejącego składowiska z punktu widzenia nowych przepisów jest aktualnie nieopłacalna.

Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Polickiego przewiduje inne rozwiązanie dla tego terenu.

Zamiast projektowanego składowiska odpadów, w miejscu jego lokalizacji, może powstać tzw. Gminny Punkt Segregacji i Magazynowania Odpadów.

Na terenie punktu miałyby być magazynowane i wstępnie przetwarzane odpady z terenu gminy Nowe Warpno, zebrane selektywnie (z uwzględnieniem odpadów portowych) oraz odpady niebezpieczne w ramach tworzenia tzw. Gminnych Punktów Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON). Ponadto na terenie omawianego punktu przewidziana jest prosta stacja przeładunkowa odpadów oraz punkt stabilizowania osadów ściekowych.

3.4.4. ZAOPATRZENIE W PALIWA GAZOWE, CIEPŁO I ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ

Gmina Nowe Warpno nie posiada koncepcji zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną.

ZAOPATRZENIE W PALIWA GAZOWE

Zastosowanie gazu ziemnego do ogrzewania w indywidualnych gospodarstwach domowych jest jedną z najbardziej efektywnych metod ograniczenia emisji zanieczyszczeń powietrza oraz uzyskania wysokiej sprawności energetycznej
i komfortu użytkowania.

Spośród paliw naturalnych używanych w gospodarce gaz ziemny jest najczystszym nośnikiem energii.

Gmina Nowe Warpno nie posiada sieci gazowej średniego ciśnienia.

ZAOPATRZENIE W CIEPŁO

Zaopatrzenie w ciepło w rozumieniu ustawy prawo energetyczne, to procesy związane z dostarczaniem do odbiorców energii cieplnej - w gorącej wodzie, parze, lub innych nośnikach.

Uciążliwość tych procesów jest związana z rodzajem użytego nośnika.

Najbardziej uciążliwe dla powietrza jest spalanie paliw stałych (węgla, koksu), powoduje to tzw. niską emisję.

Rozwiązania w zakresie infrastruktury komunalnej i mieszkalnictwa mają wpływ na jakość powietrza.

Na dzień dzisiejszy, ciepło na terenie gminy wytwarzane jest przez źródła indywidualne lub lokalne, opalane paliwami stałymi lub płynnymi. Na terenie gminy nie ma scentralizowanych systemów ciepłowniczych, gdyż nie ma takiej potrzeby.

Tworzenie nowoczesnego systemu zaopatrzenia w ciepło na terenie gminy polegać będzie na:

zamianie lokalnych kotłowni węglowo-koksowych na samoobsługowe kotłownie olejowe, gazowe lub na biomasę,
podłączaniu indywidualnych gospodarstw do sieci gazowych.

ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ

W energię elektryczną gminę zaopatruje Grupa Energetyczna ENEA S.A
w Szczecinie. Gmina zasilana jest sieciami napowietrznymi 15 kV o długości 40 km, w tym 10 km izolowanej, na trasie Brzózki - Myślibórz Wielki - Dobieszczyn.

Gmina zasilana jest głównie liniami napowietrznymi.

Długość sieci kablowej wynosi 3 km.

Gmina wykorzystuje około 25% możliwości linii przesyłowych.

Na terenie gminy znajdują się 23 stacje transformatorowe, będące własnością ENEA S.A. Oddział Szczecin, 3 gminne stacje i 7 obcych.

3.4.5. TELEKOMUNIKACJA

Telefonia stacjonarna

Abonenci w gminie Nowe Warpno obsługiwani są przez centrale automatyczne (Nowe Warpno i Trzebież), obejmujące obszar całej gminy.

Przez Nowe Warpno biegnie linia światłowodowa w kierunku Świnoujścia, ale nie jest wykorzystywana na potrzeby gminy.

Telefonia bezprzewodowa (komórkowa)

Na terenie gminy Nowe Warpno na dzień dzisiejszy rozmieszczone są cztery stacje bazowe telefonii komórkowej.

Rozmieszczenie stacji bazowych zapewnia dostępność łączy cyfrowych dla abonentów gminy Nowe Warpno na całym terenie administracyjnym. Przewiduje się dalsze inwestycje w zakresie telefonii bezprzewodowej.

Bezobsługowe stacje bazowe telefonii komórkowej przeznaczone są do realizacji bezprzewodowej łączności telefonicznej typu komórkowego.

Źródło emisji energii do środowiska stanowią zainstalowane na masztach anteny nadawcze (lub ich równoważne zamienniki), które składają się z anten sektorowych o częstotliwości 870-960 lub 900-1800 MHz oraz anten radiolinii radiowych o częstotliwości 38 MHz.

Jak wynika z danych, uzyskanych w Urzędzie Gminy w Nowym Warpnie, wszystkie stacje bazowe zlokalizowane na terenie gminy Nowe Warpno spełniają wymagania przepisów ochrony środowiska. W miejscach dostępnych dla ludności pola elektromagnetyczne nie przekraczają wartości dopuszczalnych, określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30.10.2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku, a także sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. Nr 192, poz. 1883).

Stacje bazowe, zlokalizowane na terenie gminy:

Stacja bazowa telefonii komórkowej - Polska Telefonia Komórkowa CENTERTEL Sp. z o.o. - Nowe Warpno,
Stacja bazowa telefonii komórkowej - Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. - wieża BJS 33962 - Mszczuje,
Stacja bazowa telefonii komórkowej - POLKOMTEL S.A. - teren Bosmanatu Portu w Nowym Warpnie - Morskie Przejście Graniczne,
Stacja bazowa telefonii komórkowej - TP EmiTel Sp. z o.o. - Myślibórz Wielki.

3.4.6. UKŁAD DROGOWY I KOMUNIKACJA

Gmina Nowe Warpno znajduje się poza układem dróg krajowych.

W sąsiedztwie gminy przebiega linia kolejowa (Szczecin-Police-Trzebież), na terenie gminy Nowe Warpno znajduje się 1100 m tej linii (ruch pociągów na tej trasie jest w chwili obecnej wstrzymany - aż do odwołania).

Powiązania gminy zapewnia droga wojewódzka nr 114 (Nowe Warpno-Trzebież-Police-Tanowo) oraz drogi powiatowe 41 403 (Lubieszyn-Myślibórz Wielki)
i 41 402 Nowe Warpno-Dobieszczyn.

Drogi wojewódzkie i powiatowe uzupełnia sieć dróg gminnych.

Długość dróg gminnych i ulic miejskich na terenie gminy wynosi 36,1 km, z czego utwardzonych 10,5 km i gruntowych 25,5 km.

Stan techniczny można określić jako dobry.

Wiele dróg wymaga jednak wymiany nawierzchni, m. in. droga gminna, łącząca miejscowość Mszczuje z drogą wojewódzką nr 114.

Remontu nawierzchni wymagają także niektóre z ulic w mieście (ul. Wiejska
i Słoneczna).

Drogi powiatowe:

Nr 41 402 Nowe Warpno - Dobieszczyn, łączy Nowe Warpno poprzez drogę 41 409 (Dobieszczyn - Szczecin) ze Szczecinem (z ominięciem terenów zainwestowanych, tzw. nadodrzańskich),

Nr 41 403 Trzebież - Myślibórz Wielki, droga łącznikowa przeznaczona dla ruchu gospodarczego i turystycznego.

Drogi dojazdowe do gminy (nie przechodzące przez jej teren)

krajowe:
Nr 3 Świnoujście - Szczecin - Gorzów Wielkopolski - Zielona Góra - Lubin - Legnica - Jelenia Góra - Jakuszyce- Granica Państwa (PL-CZ),

Nr 10 Granica Państwa (PL-D) - Lubieszyn - Szczecin - Piła - Bydgoszcz - Fordon - Toruń - Drobin - Płońsk.

wojewódzkie:

Nr 115 Szczecin - Tanowo - Dobieszczyn,

Powiatowe:

Nr 41 406 Karpin - Police, droga łącznikowa, stanowi dodatkowe połączenie gminy Nowe Warpno z Policami.

Przejścia graniczne

Na terenie gminy znajduje się morskie przejście graniczne.

Zostało ono oddane do użytku w 1996 r.

Przejście znajduje się na terenie portu rybackiego (na wydzielonym terenie).

Obsługuje główne połączenie promowe pomiędzy Nowym Warpnem a miejscowością Altwarp w Niemczech oraz ruch jednostek na Zalewie Szczecińskim i Jeziorze Nowowarpieńskim.

Przejście wymaga modernizacji w zakresie hydrotechnicznym i lądowym.

Przejście nie obsługuje odprawy samochodowej.

Komunikacja zbiorowa

Gmina obsługiwana jest przez autobus Państwowej Komunikacji Samochodowej oraz bus, należący do linii prywatnej.

Transport wodny

Transport wodny obsługuje Zalew Szczeciński oraz Jezioro Nowowarpieńskie.

Transport obsługiwany jest przez promy pasażerskie.

Ścieżki rowerowe

Istotnym, z punktu widzenia jakości i czystości środowiska, są ścieżki rowerowe. W chwili obecnej na terenie gminy nie ma wytyczonych konkretnych ścieżek. W ramach prac nad Strategią rozwoju gminy Nowe Warpno, opracowywana jest koncepcja przebiegu ścieżek i tras rowerowych przez teren gminy.

Szlaki konne

Na terenie gminy Nowe Warpno następuje intensywny rozwój turystyki, a zwłaszcza agroturystyki. Gospodarstwa agroturystyczne, poza nauką jazdy konnej, oferują rekreację, związaną z szeroko pojętą hippiką.

Na dzień dzisiejszy, na terenie gminy brak jest wyznaczonych szlaków do jazdy konnej.

3.4.7. ZAGROŻENIA JAKOŚCI ŚRODOWISKA

O stanie środowiska przyrodniczego świadczy jakość czystości wiodących elementów przyrody nieożywionej (powietrza, wód, gleby) oraz stopień zachowania walorów krajobrazowych, kondycji przyrody ożywionej - świata roślinnego zwierzęcego. Funkcjonowanie środowiska (utrzymanie stanu równowagi ekologicznej) zależy w dużej mierze od odporności (potencjału samoregulacyjno-odpornościowego) poszczególnych terenów i wielkości niekorzystnych zmian wprowadzonych przez człowieka.

Zagrożenie jakości wód powierzchniowych i podziemnych

Zagrożenie dla jakości wód podziemnych i powierzchniowych na terenie gminy może stanowić:

powstawanie dzikich wysypisk,
brak kanalizacji na terenach wiejskich,
zły stan zbiorników bezodpływowych i zanieczyszczenie wód gruntowych przez infiltrację zanieczyszczeń (źle zabezpieczone szamba),
oddziaływanie odcieków spod składowiska odpadów w Nowym Warpnie.

Zagrożenie powodzią

Zagrożenie powodziowe w gminie dotyczy obszarów położonych bezpośrednio nad Zalewem Szczecińskim.

Obwałowanie miasta Nowe Warpno od strony południowej jest wykonane obecnie do wysokości 1,20 m.

Nieobwałowany odcinek do granicy państwowej wynosi około 10 km.

Z drugiej strony miasta nieobwałowany jest odcinek brzegu od portu w Podgrodziu do klifu w Miroszewie.

Od dzielnicy miejskiej Miroszewo do miejscowości Brzózki, linia brzegowa jest obwałowana.

Od miejscowości Brzózki do ośrodka wypoczynkowego Z.Ch. „Police” S.A., linia brzegowa nie jest obwałowana. Podtopienia i zalanie jednakże tam nie występowały. Poza tym są to tereny leśne niezamieszkałe. Bezpośrednio za ośrodkiem Z. Ch. ”Police” S.A. rozpoczynają się brzegi klifowe o wysokości do 10 m. Klify biegną do granicy gminy.

Podtopienia mogą występować przy stanach alarmowych powyżej 605 cm, ale tylko na południowym brzegu jeziora Nowowarpieńskiego. Teren ten zabudowano domkami letniskowymi.

Zgodnie z Programem Ochrony Środowiska Powiatu Polickiego, zagrożenie powodziowe na terenie gminy występuje na obszarze 141 ha.

Powierzchnia zalewowa na terenie gminy wynosi 7,2 km² i obejmuje obszar Nowego Warpna i Warnołęki.

Na terenie gminy zlokalizowane są dwie przepompownie melioracyjne.

Tabela nr 3.4.9.1. Wały przeciwpowodziowe

Lp.	Nazwa wału	Polder (dolina) chroniony	długość w km
1.	Nowe Warpno - dzielnica miejska Podgrodzie	Nowe Warpno - dzielnica miejska Podgrodzie	2,66
2.	Miroszewo - Brzózki	Warnołęka - Brzózki	8,0

Na podstawie: Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Police

Zagrożenie jakości powietrza

Największym zagrożeniem dla powietrza jest spalanie paliw stałych,
co przyczynia się do jego zapylenia i zanieczyszczenia związkami siarki i węgla.

Drugą, co do ważności, jest emisja pochodząca ze spalin pojazdów samochodowych. W gminie Nowe Warpno, zanieczyszczeniem spowodowanym przez ruch pojazdów narażone jest miasto Nowe Warpno, przez które przechodzi droga wojewódzka nr 114.

Wpływ na jakość powietrza mają również Zakłady Chemiczne „Police” S.A. (emisja fluoru i amoniaku), jednakże nie są przekroczone normy stężeń tych zanieczyszczeń.

Ocenę jakości powietrza dla gmin Powiatu Polickiego (w tym gminy Nowe Warpno) wykonano w oparciu o prowadzone przez Wojewódzką Stację Sanitarno - Epidemiologiczną w punkcie zlokalizowanym w Policach przy ul. Siedleckiej i przez 4 punkty pomiarowe należące do ZCH „Police” S.A. (pomiar SO2, fluoru i amoniaku),
a także w oparciu o wyniki badań tzw. stacji pasywnych.

Jedna z takich stacji zlokalizowana jest w Nowym Warpnie.

Na badanym obszarze pomiary nie wykazały przekroczeń dopuszczalnych norm średniorocznych stężeń: SO2, NO2 i pyłu zawieszonego ogółem.

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska klasyfikuje poziomy stężeń:

A nieprzekraczający wartości dopuszczalnej
B powyżej wartości dopuszczalnej lecz nie przekraczający wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji*
C powyżej wartości dopuszczalnej* powiększonej o margines tolerancji
B/C zachodzi możliwość przekroczenia wartości dopuszczalnej powiększonej o margines tolerancji.

*z uwzględnieniem dozwolonych częstości przekroczeń określonych w RMŚ w sprawie dopuszczalnych poziomów

Poziom B wymaga określenia obszarów przekroczeń wartości dopuszczalnych. Poziom C wymaga określenia obszarów przekroczeń wartości
dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji oraz opracowania Programu Ochrony Powietrza (POP). Poziom B/C wymaga określenia obszarów przekroczeń wartości dopuszczalnych oraz potencjalnych obszarów przekroczeń wartości dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji, a także przeprowadzenia dodatkowych badań w celu określenia czy konieczne jest opracowanie POP.

Powiat Policki sklasyfikowano pod względem zawartości zanieczyszczeń, pod kątem ochrony zdrowia, przy uwzględnieniu stężeń średniorocznych):

stężenia dwutlenku siarki SO2 ( znajduje się w strefie A),
stężenia dwutlenku azotu NO2 ( znajduje się w strefie A),
stężenia pyłów zawieszonych PM10 ( znajduje się w strefie A),
stężenia ołowiu Pb ( znajduje się w strefie A),
stężenia benzenu C6H6 ( znajduje się w strefie A),
stężenia tlenku węgla CO ( znajduje się w strefie A),
zawartości ozonu O3 ( znajduje się w strefie A).

Analogiczną ocenę poziomów zanieczyszczeń dokonano przy uwzględnieniu kryterium ochrony roślin i gminy Powiatu Polickiego sklasyfikowano na
poziomie A.

W klasyfikacji powiatu pod względem ochrony zdrowia może wystąpić przekroczenie dwutlenku siarki i pyłu zawieszonego, tzw. jednogodzinnego (strefa B).

Zalecane jest na poziomie powiatu wzmocnienie systemu pomiarowego tych zanieczyszczeń.

Wpływ gazyfikacji na środowisko

Ogrzewanie paliwami stałymi (węgiel, koks) powoduje powstawanie tzw. niskiej emisji i zanieczyszczenie powietrza związkami siarki, węgla i azotu oraz jego zapylenie.

Gmina Nowe Warpno do tej pory nie jest zgazyfikowana.

Przejście na paliwa gazowe ma istotny wpływ w ograniczeniu wspomnianych zanieczyszczeń.

Wprowadzenie gazyfikacji sprzyja ochronie środowiska poprzez eliminację lokalnej emisji pyłów i toksycznych składników spalin.

Tworzenie sieci gazowej średniego ciśnienia związane jest z koniecznością zapewnienia dostawy paliwa ekologicznego dla rejonu.

Pozwala to na stopniowe wdrażanie systemu ogrzewania gazowego mieszkań, zastępując tradycyjne systemy grzewcze, oparte na paliwach stałych węglowych.

Realizacja inwestycji nie powoduje uciążliwych emisji zanieczyszczeń.

Sieci gazowe nie mają wpływu na skażenie wód podziemnych i nie powodują zakłóceń w istniejących warunkach środowiska gruntowo-wodnego.

Oddziaływanie występuje wyłącznie w fazie realizacji.

Zagrożenia związane z hałasem

Jednym z głównych czynników wpływających na jakość środowiska akustycznego jest komunikacja i związany z nią hałas.

Gmina Nowe Warpno położona jest poza siecią dróg krajowych, jednakże zły stan nawierzchni części dróg przyczynia się do zwiększonego oddziaływania hałasu.

Zakłada się sukcesywny remont lub wymianę nawierzchni dróg na terenie gminy.

Zagrożenia związane z promieniowaniem elektromagnetycznym

Głównym źródłem promieniowania elektromagnetycznego jest infrastruktura elektroenergetyczna, czyli linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia i stacje elektroenergetyczne oraz instalacje elektryczne odbiorcze np. stacje bazowe telefonii komórkowej.

Przez teren gminy nie przechodzą linie wysokiego napięcia.

Zlokalizowane są tu 4 stacje bazowe telefonii komórkowej.

Zagrożenie jakości gleb

Głównym zagrożeniem dla jakości gleb na terenie gminy Nowe Warpno jest powstawanie tzw. dzikich wysypisk i wylewisk odpadów.

Nie wszyscy mieszkańcy gminy objęci są zorganizowanym wywozem odpadów. Fakt ten przyczynia się do powstawania dzikich składowisk odpadów. Niektóre z nich zajmują duże powierzchnie. Jak wynika z danych Urzędu Gminy oraz z Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Polickiego, dzikie wysypiska odpadów na terenie gminy są na bieżąco likwidowane.

Największe zinwentaryzowane dzikie składowiska mieszczą się na terenie działki nr 104 w miejscowości Brzózki oraz na terenie lasów (obręb nr 3) w okolicach Nowego Warpna.

Określenie oddziaływania na środowisko i otoczenie składowiska

w Nowym Warpnie

Składowisko w Nowym Warpnie zaliczone jest do kategorii składowisk innych niż niebezpieczne i obojętne.

Składowiskiem zarządza Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie (ul. Kościuszki 47a, 72 - 022 Nowe Warpno). Zarządca jest zakładem budżetowym gminy.

Składowisko zlokalizowane jest w odległości 1 km od Nowego Warpna.

Jest to teren użytków rolnych VI klasy, położonych wśród lasów.

Od strony zachodniej do ogrodzenia przylega oczyszczalnia ścieków, którą eksploatuje Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie.

Składowisko może stanowić poważne zagrożenie dla wód gruntowych, ponieważ posiada uszczelnienie w postaci warstwy torfu, nie posiada systemu odprowadzenia odcieku. Budowa geologiczna wykazuje jednak, iż odciek nie ma kontaktu z użytkowanym poziomem wodonośnym, osłanianym kilkumetrową warstwą zwięzłych utworów gliniastych i ilastych.

Odciek może mieć kontakt z pierwszym poziomem wodonośnym w grubej warstwie piaszczystej.

Do badania wód gruntowych służą cztery otwory piezometryczne (badania wykazały nieznaczne zmiany niektórych wskaźników w stosunku do tła).

Składowisko nie jest odgazowane.

Gruba warstwa zieleni izolacyjnej chroni przed rozprzestrzenianiem pyłów
i zanieczyszczeń mikrobiologicznych.

Od strony północnej i południowej składowisko otoczone jest lasami.

Od wschodu do składowiska przylega pas użytków rolnych, poza którym znajdują się użytki rolne bezpośrednio przylegające do Zalewu Szczecińskiego.

Do najbliższych terenów upraw rolnych, od zachodu, odległość wynosi 500 m.

Najbliższe zabudowania Nowego Warpna położone są o około 1 km od składowiska, a w odległości 400 m znajduje się cmentarz komunalny.

Użytki rolne położone po zachodniej stronie składowiska stanowią kompleks żytni bardzo słaby.

Składowisko nie ma wyznaczonej strefy ograniczonego użytkowania.

Od zachodu do terenów przeznaczonych na cele gospodarki ściekowej przylegają tereny przewidziane jako rezerwa.

Pomiędzy cmentarzem a oczyszczalnią ścieków, na terenie byłego wyrobiska zlokalizowane było dzikie wylewisko, aktualnie teren zajęty jest przez oczyszczalnię ścieków.

Eksploatacja składowiska przewidziana jest do 2006 r.

Gmina stanie przed problemem rekultywacji składowiska i prowadzenia monitoringu poeksploatacyjnego (30 lat).

3.5. EDUKACJA EKOLOGICZNA I ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZNA

Edukacja ekologiczna na terenie gminy Nowe Warpno prowadzona jest w różnorodnej formie - od edukacji formalnej do nieformalnej.

W ramach edukacji formalnej prowadzona jest w placówkach oświatowych wszystkich szczebli - przedszkole oraz szkoła podstawowa i gimnazjum (tzw. Zespół Szkół).

Edukacja ekologiczna na terenie Zespołu Szkół w Nowym Warpnie prowadzona jest na bardzo wysokim poziomie.

Dotychczasowe działania na niwie ekologicznej, szeroko pojętej ochrony środowiska lokalnego opierały się na współpracy z:

Radą Pedagogiczną,
Radą Rodziców,
Samorządem Szkolnym,
ZHP,
Urzędem Gminy (Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Wydział Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska, Opieka Społeczna, radni, ZGK),
Nadleśnictwem Trzebież,
Urzędem Morskim (obwód ochrony wybrzeża),
Adler Schiffe,
Żeglugą Pomorską S.A.,
Kołem Łowieckim „Bór”,
Starostwem Powiatowym w Policach,
Ośrodkiem Rehabilitacyjno-Wypoczynkowym w Podgrodziu,
Przedszkolem Miejskim,
Ośrodkami Doskonalenia Nauczycieli,
Miejsko-Gminną Biblioteką Publiczną,
Poradnią Pedagogiczno-Psychologiczną w Policach,
Parafią Rzymsko-Katolicką w Nowym Warpnie,
Miejskim Ośrodkiem Kultury w Policach,
Policją,
Szkołami z regionu, województwa, kraju,
Sołectwami,
Mediami,
Szkołami zagranicznymi (współpraca nauczycieli, uczniów, wizyty w poszczególnych krajach - uczestniczących w programach ekologicznych).

W ramach edukacji formalnej do tej pory odbywały się następujące projekty, programy, akcje, konkursy i imprezy, itp.:

Światowy Dzień Ziemi:

W ramach obchodów tego święta odbywały się lekcje ekologiczne, wystawy prac, konkursy wiedzy przyrodniczej i ekologicznej, konkursy fotograficzne, literackie, akcje porządkowania różnych terenów, degustacje zdrowej żywności, akcje na rzecz schroniska dla zwierząt, prace na rzecz środowiska lokalnego (porządkowanie i upiększanie skwerów, placów, parkingów, plaży, wydm, itp.), parady ulicami miasta, happenigi).

Imprezy turystyczne, środowiskowe:

W ramach tych imprez odbywały się różnorodne gry, turnieje, zabawy, aerobic, udział w ogólnoświatowej akcji „Sprzątanie Świata”, organizacja „Tygodnia Ekologicznego”, organizacja festynu z okazji „Dnia Dziecka”, skierowanego również do społeczności lokalnej (z akcentami ekologicznymi).

Wycieczki piesze, rowerowe, zagraniczne w ramach realizacji ścieżek edukacyjnych (w tym ekologicznej), wycieczki po gminie, regionie, kraju, za granicą (np. Ogród Dendrologiczny w Przelewicach, Glinna, Leśnictwo Trzebież, itp.),
Udział w konkursach powiatowych, wojewódzkich, ogólnopolskich, międzynarodowych (tematyka przyrodnicza i ekologiczna),
Miesiąc Ochrony Przyrody (październik),
Światowy Dzień Walki z AIDS (grudzień),
Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka (grudzień),
Światowy Dzień Chorych (luty),
Światowy Dzień Ochrony Środowiska (czerwiec),
Dzień Lasu (czerwiec).

W ramach działań edukacyjnych Zespół Szkół brał udział w programach „Młodzi Strażnicy Przyrody”, „Agenda 21”. W ramach tych projektów odbywały się prezentacje dorobku ekologicznego w Szwecji, Rosji, na Malcie, w Danii, Niemczech, Polsce (Szczecin, Gdynia, Przelewice). Była to wieloletnia współpraca, podczas której następowała wymiana uczniów oraz korespondencja dzieci.

Ponadto uczniowie i nauczyciele Zespołu Szkół prezentowali swój dorobek podczas festynów przygranicznych, w prasie powiatowej, poprzez internet.

Uczniowie i nauczyciele ze swoimi działaniami ekologicznymi obecni byli praktycznie wszędzie (klasy szkolne, zebrania z rodzicami, Urząd Gminy, sklepy, zakłady pracy, promy).

Ponadto Zespół Szkół realizował bardzo obszerny program edukacyjny pod hasłem „ZIELONA WRAŻLIWOŚĆ - I TEN MAŁY I TEN DUŻY CHCE ZIELONYM BYĆ”. Głównym założeniem tego programu były działania, mające na celu wykształcenie wśród młodych ludzi odpowiedzialności za swoje postępowanie w stosunku do otaczającego środowiska, troski o środowisko lokalne.

Edukacja nieformalna na terenie gminy Nowe Warpno nie jest mocno rozwinięta. Brak jest programów edukacyjnych, skierowanych do dorosłej części społeczeństwa.

4. KIERUNKI DZIAŁAŃ

4.1. ANALIZA SWOT

Analizę sytuacji w zakresie szeroko pojętej ochrony środowiska na terenie gminy (stan środowiska przyrodniczego, stan infrastruktury technicznej i komunalnej, edukacja ekologiczna, itp.). wspomaga wykonanie analizy SWOT.

SWOT - skrót od angielskich słów oznaczających mocne strony (strengths), słabe strony (weaknesses), szanse (opportunities) i zagrożenia (threats).

Mocne i słabe strony określają wewnętrzne problemy gminy, natomiast szanse i zagrożenia odnoszą się do problemów spoza gminy.

Analiza ta polega na wybraniu wszystkich mocnych i słabych stron w dziedzinie szeroko pojętej ochrony środowiska na terenie gminy oraz określeniu szans i zagrożeń w rozwijaniu i określaniu celów i zadań, niezbędnych przy realizacji niniejszego Programu.

Analiza SWOT przyczynia się do określenia konkretnych kierunków działań.

SŁABE STRONY	MOCNE STRONY	SZANSE	ZAGROŻENIA
brak opracowań planistycznych, dotyczących zagospodarowania przestrzennego w gminie	najpiękniejsza przyroda w Polsce	stabilna sytuacja w zakresie zarządzania gminą	nieumiejętność pozyskiwania funduszy przez władze gminy
brak opracowań strategicznych dla gminy	położenie na obszarze Puszczy Wkrzańskiej	stworzenie programu ochrony środowiska oraz pozyskanie, przekonanie mieszkańców do angażowania się w jego realizację	niespójność prawa - częste zmiany
brak pełnej kanalizacji na terenie gminy	położenie nad Zalewem Szczecińskim	obecność reliktów przyrodniczych (m.in. fragmenty pierwotnej puszczy)	brak finansów w gminie
niezmodernizowana oczyszczalnia ścieków	walory przyrodnicze	rozwój turystyki, turystyki wiejskiej i agroturystyki	niekompetencja i brak zaangażowania władz wykonawczych gminy
zła jakość wody pitnej w Brzózkach	walory turystyczne - korzystne położenie	pozyskanie środków finansowych na realizację działań, związanych z ochroną środowiska	brak plaży
źle zabezpieczone szamba	duża powierzchnia zalesień	podniesienie atrakcyjności terenu (pod kątem walorów przyrodniczych i turystycznych)	Nadmierne zaśmiecanie terenów
brak gazyfikacji na terenie gminy	czyste powietrze	napływ obcego kapitału	zaniechanie lub brak realizacji inwestycji kanalizacyjnych i drogowych
słaba organizacja gospodarki odpadami	brak zakładów przemysłowych i innych uciążliwych dla środowiska	większe zainteresowanie mediów walorami gminy	możliwość wystąpienia powodzi
zapełnienie komunalnego składowiska odpadów	rozwój agroturystyki i turystyki wiejskiej	pełna realizacja zamierzeń programu ochrony środowiska i planu gospodarki odpadami	brak gospodarki morskiej w zakresie porostu dzikich drzew od strony południowej Nowego Warpna
obecność dzikich wysypisk na terenie gminy m.in. wokół jeziora Nowowarpieńskiego	pierwsze kroki w rozwoju gospodarstw ekologicznych - agroturystycznych	współpraca gminy z sąsiadami zza Odry	spadek ilości wczasowiczów i turystów odwiedzających gminę
duża emisja spalin z pieców węglowo-koksowych	czynna oczyszczalnia ścieków	doprowadzenie gazu	ogólna bieda, powodująca degradację środowiska
ogólna dewastacja środowiska	perła architektury	rozwój żeglarstwa	brak realizacji planów powodujących poprawę dróg dojazdowych
zanieczyszczanie brzegów jeziora Nowowarpieńskiego	cenne zabytki architektury	budowa stacji paliw	zanieczyszczenia spowodowane erozją brzegów
zaniedbana plaża w Nowym Warpnie (brak zainteresowania)	rozpoczęcie modernizacji sieci wodociągowej	budowa mariny	nadmierny wzrost wodorostów w okresie letnim
niska świadomość ekologiczna mieszkańców	wprowadzenie i rozpowszechnianie selektywnej zbiórki odpadów	rozwój budownictwa, głównie letniskowego	kurczenie się zasobów ryb
zaprzestanie realizacji niektórych projektów z zakresu edukacji ekologicznej	rozpoczęcie budowy ścieżek rowerowych	uruchomienie samochodowego przejścia promowego
brak działań z zakresu edukacji ekologicznej (szczególnie dorosłej części społeczeństwa)	korzystne warunki do uprawiania sportów wodnych	poprawa wyglądu plaży w Nowym Warpnie (dojście do wody, wycięcie nadmiernej ilości trzciny)
brak współpracy z organizacjami ekologicznymi	mnogość dzikiej zwierzyny	budowa plaży
zdewastowane obiekty architektoniczne (pałac w Brzózkach)	bardzo dobra jakość wody pitnej w Nowym Warpnie	budowa ścieżek rowerowych i szlaków konnych
zabytki, wymagające działań rewitalizacyjnych	duży potencjał zasobów ludzkich, zainteresowanych rozwojem gminy pod kątem turystyki, co wiąże się z ochroną środowiska	rozpoczęcie nowych inwestycji w gminie
Wewnętrzne spory				pozyskanie środków finansowych na realizację zadań

Niniejsza analiza SWOT powstała w oparciu o wyniki spotkania z radnymi miejskimi, przedstawicielami różnych instytucji i podmiotów, działających na terenie gminy Nowe Warpno.

Spotkanie odbyło się 16.12.2004 r. w Urzędzie Gminy Nowym Warpnie.

4.2. KIERUNKI DZIAŁAŃ W DZIEDZINIE OCHRONY SRODOWISKA

W zakresie ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego, celem nadrzędnym jest zachowanie zrównoważonego rozwoju na obszarze gminy Nowe Warpno.

W związku z tym proponuje się następujące kierunki działań w dziedzinie ochrony środowiska, które są obligatoryjne przy realizacji założeń niniejszego Programu:

wykonanie specjalistycznych opracowań planistycznych, w tym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej,
poprawa jakości wody pitnej w Brzózkach,
uporządkowanie gospodarki odpadami,
opracowanie koncepcji lub planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe,
gazyfikacja gminy,
zamiana lokalnych kotłowni koksowo-węglowych na paliwa gazowe, płynne lub biomasę,
dalszy rozwój turystyki, a zwłaszcza agroturystyki i turystyki wiejskiej,
prowadzenie edukacji ekologicznej mieszkańców i turystów, odwiedzających gminę,
prowadzenie edukacji ekologicznej w placówkach oświatowych,
ochrona wszystkich obiektów i obszarów przyrodniczych prawnie chronionych na podstawie przepisów szczególnych,
wskazania do ochrony prawnej i planistycznej innych obszarów o cennych walorach przyrodniczych i krajobrazowych lub szczególnie wrażliwych ekologicznie,
ochrona strefowa ostoi zwierząt chronionych gatunków,
zachowanie zadrzewień i zakrzaczeń śródpolnych, oczek wodnych, skarp porośniętych roślinnością trawiasto-krzaczastą, torfowisk i niewielkich bagienek w obniżeniach wytopiskowych, dolinach i rynnach,
ochrona przed osuszeniem i przekształceniem rejonów źródliskowych rzek,
zalesienie terenów o najsłabszych glebach, nieprzydatnych dla gospodarki rolnej,
pielęgnacja i rekonstrukcja dawnych parków i starodrzewów, w tym cmentarnych, wzbogacających przyrodę i krajobraz,
rewitalizacja zniszczonych i zdewastowanych obiektów (m.in. pałac w Brzózkach),
rewitalizacja zabytków architektury,
modernizacja dróg (szczególnie odcinek Nowe Warpno-Dobieszczyn),
wykorzystanie walorów przyrodniczo-krajobrazowych do celów rekreacji i rozwoju turystyki, głównie w zakresie agroturystyki, wędrówek pieszych, rowerowych, konnych, wędkarstwa i zbieractwa runa leśnego, ziół leczniczych ( w tym budowa plaży, rozważenie możliwości budowy mariny z zapleczem typu stacja paliw),
utworzenie ścieżek rowerowych wokół Zalewu Szczecińskiego i Jeziora Nowowarpieńskiego,
otwarcie przejścia rowerowo-pieszego Nowe Warpno-Rieth
uporządkowanie i poprawa wyglądu plaży w Nowym Warpnie (dojście do wody, wycięcie nadmiernej ilości trzciny).

4.3. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE

4.3.1.OCHRONA PRZYRODY I JEJ ZASOBÓW

Ingerencja człowieka w środowisko przyrodnicze staje się, zwłaszcza w ostatnim czasie, czynnikiem naruszającym stan biologicznej równowagi i przyczynia do wielu zagrożeń zasobów naturalnych. Negatywnymi skutkami antropopresji są odpady, zanieczyszczenia, nadmierna eksploatacja zasobów.

Skutki te mają charakter strat gospodarczych (wymiernych, finansowych) i społecznych (niewymiernych bądź trudno mierzalnych finansowo), związanych głównie z warunkami życia pracy i wypoczynku ludzi.

Ochrona zasobów środowiska naturalnego stanowi zatem jedno z zadań priorytetowych polityki strukturalnej i rozwoju obszaru gminy Nowe Warpno.

Problematyka z tym związana obejmuje między innymi:

Zalesianie (zadrzewianie) gruntów.
Ochronę gatunków roślin i zwierząt.
Ochronę wód podziemnych i gruntowych.
Redukcję zanieczyszczeń.
Zachowanie krajobrazu i cennych obiektów przyrodniczych.
Zagospodarowanie odpadów, itd.

Przyjęcie przez Polskę ustawodawstwa Unii Europejskiej wymaga podjęcia wielu działań związanych z ochroną środowiska, przyrody i krajobrazu.

Zgodnie z przyjętymi celami rozwoju przestrzennego gminy zasadniczą rolę w procesie ich realizacji pełnić będą przyjęte kierunki ochrony środowiska przyrodniczego.

Podstawowe zasady ochrony środowiska przyrodniczego określa się poniżej w odniesieniu do ochrony:

cennych zbiorowisk roślinnych i zespołów przyrodniczo-krajobrazowych,
cennych siedlisk faunistycznych,
istniejących form geomorfologicznych i gleb,
czystości powietrza,
zasobów wodnych,
ekosystemów leśnych,
terenów zieleni urządzonej.

Według ustawodawcy ideą ochrony przyrody jest zachowanie potencjału przyrodniczego biosfery, w szczególności poprzez zachowanie ciągłości istnienia rodzimych gatunków i ekosystemów.

W celu realizacji tych zadań niezbędne jest:

dokonanie szczegółowej inwentaryzacji dóbr przyrody (gmina posiada dokument Waloryzacja przyrodnicza gminy Nowe Warpno),
sukcesywne tworzenie obszarów chronionych, które wraz z lasami i terenami zieleni komunalnej połączone byłyby korytarzami ekologicznymi,
optymalne kształtowanie struktury przestrzennej rozmieszczania lasów poprzez nowe zalesienia, jak również objęcie szczególnym nadzorem lasów pozostających poza własnością Skarbu Państwa.

Przedmiotem szczególnej ochrony są cenne zbiorowiska oraz chronione gatunki roślin, a także siedliska wielu gatunków zwierząt, których obecność udokumentowano na podstawie odpowiednich badań i inwentaryzacji.

Celem ochrony w/w ekosystemów jest zachowanie pełnej różnorodności świata roślin i zwierząt, a w szczególności gatunków zagrożonych wskutek różnorakiej działalności człowieka.

Dla zachowania wymienionych ekosystemów, w dokumencie Waloryzacja przyrodnicza gminy Nowe Warpno (1998) zaproponowano powołanie:

1 parku krajobrazowego,
5 rezerwatów przyrody,
6 zespołów przyrodniczo-krajobrazowych,
1 pomnika przyrody,
7 użytków ekologicznych,
3 stanowisk dokumentacyjnych.

Ponadto wskazano także 9 obszarów cennych przyrodniczo (OC) o dużym znaczeniu biocenotycznym.

Opracowanie „Waloryzacja przyrodnicza gminy Nowe Warpno” podaje zalecenia, dotyczące utworzenia, zaprojektowania i powołania obszarów i obiektów cennych ze względu na walory przyrodnicze i środowiskowe.

Nie wszystkie propozycje powołania obszarowych form ochrony przyrody będą mogły być zrealizowane.

Należy zwrócić uwagę na fakt, że gmina Nowe Warpno nie posiada jeszcze dokumentów, takich jak: studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

W związku z tym propozycje zwarte w Waloryzacji przyrodniczej gminy Nowe Warpno nie zostały jeszcze zweryfikowane.

Należy poddać je weryfikacji w opracowaniach planistycznych.

W najbliższej przyszłości np., nie jest możliwe powołanie parku krajobrazowego o nazwie „Puszcza Wkrzańska”, ponieważ w Programie Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego (który jest nadrzędny w stosunku do niniejszego Programu) nie ma zapisu o powołaniu takiego parku.

Z kolei zaproponowany w waloryzacji przyrodniczej obiekt Łysa Wyspa jako rezerwat przyrody funkcjonuje w chwili obecnej jako użytek ekologiczny i taką funkcję należy pozostawić.

Ponadto powołanie rezerwatów wiąże się z obowiązkiem opracowania planów ochrony. W związku z tym, że kondycja ekonomiczna gminy jest bardzo słaba i w najbliższej przyszłości nie przewiduje się większych zmian w tym względzie, proponuje się rozważenie zamiany powołania zaproponowanych rezerwatów na użytki ekologiczne.

Podsumowując:

W trakcie prac inwentaryzacyjnych do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego należy zweryfikować ilość i rodzaj proponowanych do ochrony obiektów i form obszarowych, zgodnie z intencjami Urzędu Gminy Nowe Warpno oraz Nadleśnictwa Trzebież, ale również zgodnie z propozycjami, przedstawionymi w waloryzacji przyrodniczej.

Obszary, stanowiące elementy systemu ESOCh na terenie gminy Nowe Warpno

Strefy Faunistyczne

Na obszarze gminy Nowe Warpno istnieje 48 cząstkowych stref faunistycznych, pełniących rolę miejsc rozrodu i stałego przebywania zwierząt:

strefy mające istotne znaczenie dla istnienia ichtiofauny,
strefy, mające istotne znaczenie dla herpetofauny,
strefy, mające istotne znaczenie dla awifauny lęgowej,
strefy, mające znaczenie dla awifauny przelotnej i zimującej,
strefy, mające istotne znaczenie dla fauny ssaków.

Na obszarze gminy, ze względu na fakt, że część stref faunistycznych nakłada się na siebie, wyodrębniono 7 dużych zbiorczych stref faunistycznych (charakterystyka stref zawarta jest w dokumencie „Waloryzacja przyrodnicza gminy Nowe Warpno”).

Korytarze ekologiczne

Korytarze ekologiczne są łącznikami pomiędzy, niekiedy odległymi, terenami zasiedlanymi przez różne populacje zwierząt i umożliwiają im migracje i ekspansję na nowe obszary.

Naturalne drogi wędrówek wiążą się przede wszystkim z lasami oraz obszarami bagiennymi i dolinami rzecznymi. Dlatego korytarze ekologiczne wyznaczono wzdłuż rzeki, kanałów oraz większych i mniejszych cieków wodnych i kanałów melioracyjnych. Wzdłuż brzegów rosną tu najczęściej drzewa i krzewy, a na terenach bagiennych szuwary, ziołorośla i łozowiska. Zaletą cieków wodnych są przepusty, zbudowane pod drogami i szosami, ułatwiające przemieszczanie się zwierząt.

Korytarze ekologiczne należy dolesić lub zakrzewić w miejscach, gdzie brak takiej roślinności, by stanowiły one spokojne i bezpieczne szlaki dla zwierząt, zwłaszcza leśnych.

Łąki i pastwiska ze swą roślinnością i specyfiką gospodarowania są korytarzami dla niektórych grup zwierząt, natomiast grunty orne stanowią dla zwierząt teren o wiele trudniejszy do przebycia.

Korytarze ekologiczne mogą mieć znaczenie dla lokalnej fauny, ale mogą też pełnić swe funkcje łącznikowe na szczeblu ponadregionalnym.

Gmina Nowe Warpno pokrywa swym obszarem jeden z ważniejszych na Pomorzu Zachodnim fragmentów Ekologicznej Sieci Obszarów Chronionych (ESOCh).

W jej granicach istnieje jeden z głównych korytarzy ekologicznych, mających znaczenie ponadregionalne - Zalew Szczeciński.

Jest to korytarz, łączący obiekty w gminie oraz w sąsiednich gminach. Ma on ogromne znaczenie dla fauny wodnej oraz bezkręgowców lądowych, herpetofauny, awifauny, teriofauny. Łączy obiekty i obszary o znaczeniu ponadregionalnym, położone w zlewni Odry z Zatoką Pomorską.

Poza tym, na terenie gminy występują korytarze o znaczeniu lokalnym, wśród nich największe znaczenia mają:

rzeczka Myśliborka:

Łączy jezioro Nowowarpieńskie i Zalew Szczeciński ze zbiornikami (jeziora: Myśliborskie Małe i Wielkie) i terenami podmokłymi (torfowisko Wielki Karcz, Łąki Dąbrowieckie), położonymi wewnątrz Puszczy Wkrzańskiej. Ma znaczenie dla fauny wodnej oraz bezkręgowców lądowych, herpetofauny, awifauny, niektórych gatunków ssaków.

rzeczka Karwia Struga:

Łączy ujście Odry do Zalewu Szczecińskiego z terenami podmokłymi (torfowiska na północ od Drogoradza), położonymi wewnątrz Puszczy Wkrzańskiej. Ma znaczenie dla fauny wodnej oraz bezkręgowców lądowych, herpetofauny, awifauny, niektórych gatunków ssaków.

tereny podmokłe (lasy, łąki) między Brzózkami a Podgrodziem:

Korytarz, łączący położone na lądzie, wzdłuż Zalewu Szczecińskiego, strefy faunistyczne, mający znaczenie dla fauny wodnej oraz wielu kręgowców lądowych.

Bariery ekologiczne

Bariery ekologiczne stanowią zwykle zabudowania lub ciągi komunikacyjne, które rozrywają ciągłe zasięgi zbiorowisk roślinnych.

Ze względu na brak na terenie gminy infrastruktury przemysłowej, fauna nie napotyka tu na większe przeszkody.

Główny problem stanowi stałe niebezpieczeństwo kolizji samochodów z płazami oraz ssakami.

Lokalną barierę ekologiczną stanowi kompleks urbanistyczno-osadniczy Nowe Warpno (z dzielnicami Podgrodzie i Karczno).

Barierę dla ryby stanowią wadliwie zbudowane albo nieprawidłowo funkcjonujące śluzy i zapory.

Pewien rodzaj barier stanowić mogą także zbyt wysokie stężenia substancji zawartych w wodzie, które przekraczają granice tolerancji w stosunku do określonych gatunków.

Do sztucznych barier ekologicznych istotnie wpływających na los bytującej fauny należą:

droga Dobieszczyn - Nowe Warpno,
droga Trzebież - Nowe Warpno,
droga Trzebież - Myślibórz Wielki,
droga Police - Trzebież.

Do barier naturalnych należy zaliczyć ukształtowanie terenu, zwłaszcza duże różnice w wysokości terenu. Stanowią one często barierę nie do przebycia dla niektórych płazów.

Natura 2000

Polska, zgodnie z Traktatem Akcesyjnym podpisanym w 2003 r. w Atenach, zobowiązana jest przedstawić Komisji Europejskiej listę proponowanych specjalnych obszarów ochrony siedlisk (SOO), składających się na Europejską Sieć Ekologiczną Natura 2000, na podstawie Dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (zwana Dyrektywą Siedliskową).

Podstawę prawną wyznaczenia obszaru Natura 2000 stanowi nowa ustawa o ochronie przyrody, która weszła w życie 1 maja 2004 r.

Obszary Natura 2000 wyznacza się w celu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt wymienionych w załącznikach I i II do Dyrektywy Siedliskowej, a więc ochronie nie podlegają wszystkie składniki przyrody tak jak w innych formach ochrony przyrody np. w parkach narodowych i rezerwatach przyrody.

Zgodnie z Dyrektywą Siedliskową, podejmując działania ochronne dla zachowania siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których zostały wyznaczone obszary Natura 2000, należy uwzględniać uwarunkowania gospodarcze, społeczne, kulturalne oraz cechy regionalne i lokalne. Dyrektywa ta nie zakazuje realizacji planów i przedsięwzięć na obszarach Natura 2000, lecz określa stosowne procedury postępowania w przypadku, gdy mogą one w istotny sposób oddziaływać na siedliska lub gatunki o znaczeniu priorytetowym dla wspólnoty.

Działania ochronne dla różnych siedlisk i gatunków w obszarach Natura 2000 będą określone w planach ochrony.

Zgodnie z zapisem w ustawie o ochronie przyrody art. 36 ust 1: „Na obszarach Natura 2000 nie podlega ograniczeniu działalność związana z utrzymaniem urządzeń i obiektów służących bezpieczeństwu przeciwpowodziowemu oraz działalność rolna, leśna, łowiecka i rybacka, a także amatorski połów ryb, jeżeli nie zagrażają one zachowaniu siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin lub zwierząt, ani nie wpływają w sposób istotny negatywnie na gatunki roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000.” oraz ust 2: „Jeżeli gospodarka rolna, leśna, łowiecka lub rybacka wymaga dostosowania do wymogów ochrony obszaru Natura 2000, na którym nie mają zastosowania programy wsparcia z tytułu obniżenia dochodowości, wojewoda może zawrzeć umowę z właścicielem lub posiadaczem obszaru, z wyjątkiem zarządców nieruchomości Skarbu Państwa, która zawiera wykaz niezbędnych działań, sposoby i terminy ich wykonania oraz warunki i terminy rozliczenia należności za wykonane czynności.”

Analiza polskiego prawa leśnego oraz obowiązujących zasad gospodarki leśnej, objęcie lasów obszarami Natura 2000 nie spowodują potrzeby zmian w tym zakresie.

Jeżeli zajdzie potrzeba dostosowania gospodarki rolnej do potrzeb ochrony siedlisk lub gatunków, dla których obszar został wyznaczony, wówczas będzie mogło to nastąpić wyłącznie na podstawie dobrowolnie zawartej z rolnikiem umowy określającej wysokość dodatku finansowego. Może to być szczególnie korzystne w przypadku, gdy dotychczasowe użytkowanie gruntu rolnego jest nieopłacalne dla rolnika. Nie ulegnie tez ograniczeniu dotychczasowe zagospodarowanie turystyczne, gospodarka łowiecka, rybacka, wędkarstwo itp. w działalności.

Głównymi zasadami funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000 jest ochrona siedlisk przyrodniczych oraz gatunków w warunkach gospodarczego użytkowania terenu.

Wyznaczenie obszarów Natura 2000 może podnieść rangę gminy w zakresie atrakcyjności turystycznej i rekreacyjnej.

Niniejszy Program proponuje włączyć do obszarów Natura 2000 tereny obecnych i planowanych obszarów chronionych na terenie gminy.

4.4.ŚRODOWISKO KULTUROWE

Dziedzictwo kulturowe jest istotnym czynnikiem integrującym środowisko lokalne i winno być przedmiotem troski władz publicznych wszystkich szczebli.

Dlatego też należy kontynuować działania związane z kształceniem i doskonaleniem animatorów kultury i lokalnych liderów.

Na terenie gminy Nowe Warpno zaewidencjonowano cenne zabytki architektoniczne.

Obowiązek ich właściwego utrzymania spoczywa na właścicielach i użytkownikach, natomiast organy państwowe i samorządowe zobowiązane są do zapewnienia warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych ochrony.

Ochronie podlegają wszystkie obszary i obiekty wraz ze strefami ochronnymi znajdujące się w rejestrze zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody.

Dla pozostałych dóbr kultury, nie wpisanych do rejestru zabytków, zasady ochrony określa Rada Miejska w prawie miejscowym.

Uwarunkowania wynikają z konieczności ochrony dziedzictwa kulturowego, w tym zabytków, ich otoczenia i ekspozycji, krajobrazu kulturowego, w tym wartościowych historycznie układów zabudowy i zieleni z nimi związanej, charakteru tej zabudowy oraz stanowisk archeologicznych.

Równocześnie należy pamiętać, że jakość krajobrazu kulturowego decyduje w dużej mierze o atrakcyjności turystycznej obszaru.

Gmina Nowe Warpno posiada bardzo wartościowe zabytki wpisane do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i podlegające wraz z najbliższym otoczeniem ściśle określonej ochronie prawnej. Są to głównie kościoły, parki, założenia pałacowe i dworskie oraz cmentarze.

Na terenie gminy znajdują się obiekty, zamieszczone w ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, miasto Nowe Warpno oraz niektóre wsie posiadają zachowane historyczne układy przestrzenne, stanowiące wartościowe elementy krajobrazu kulturowego.

Zalecenia dotyczące zasad ochrony krajobrazu kulturowego winny być uwzględnione w następujących dokumentach: studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w opracowaniu ruralistycznym i kulturowym.

W opracowaniach tych winien znaleźć się szczegółowy wykaz i opis zasobów dóbr kultury.

Ochrona dziedzictwa kulturowego na terenach zabudowy historycznej realizowana winna być poprzez działania gminy w zakresie:

zachowania obiektów dziedzictwa kulturowego, należytego ich utrzymania i wykorzystywania zgodnie z właściwą im funkcją, udostępniania dla celów badawczych i wychowawczych, tak by były czynnym składnikiem życia i kultury współczesnego społeczeństwa,
zapobiegania powstawania ubytków w istniejącej zabudowie,
tworzenia warunków do ponownej zabudowy opuszczonych siedlisk,
podnoszenia estetyki zabudowy,
kształtowanie estetyki nowej zabudowy mieszkalnej, rekreacyjno-turystycznej, poprzez nawiązywanie w formie tradycji i wartości regionalnych, miejscowych.

4.5.INFRASTRUKTURA TECHNICZNA

4.5.1. ZAOPATRZENIE W WODĘ

Zgodnie z Wieloletnim planem rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych w latach 2003-2006, na terenie gminy Nowe Warpno planuje się utrzymanie dotychczasowego zakresu usług wodociągowych, z jednoczesnym wzrostem ilości odbiorców wody, ponieważ istniejąca sieć wodociągowa umożliwia podłączanie do niej kolejnych nieruchomości.

Zamiar ewentualnej rozbudowy miejskiej lub wiejskiej części sieci wodociągowej powinien być poprzedzony analizą techniczno-ekonomiczną i może mieć miejsce dopiero w przypadku potwierdzenia takich potrzeb.

W zakresie zaopatrzenia w wodę zakłada się:

utrzymanie istniejącego systemu zaopatrzenia w wodę z dopuszczeniem rozbudowy istniejących wodociągów (w oparciu o potrzeby i warunki hydrogeologiczne),
prowadzenie zintegrowanego monitoringu w zakresie jakości oraz ilości poboru wód podziemnych,
lokalizację studni awaryjnych w każdej miejscowości - do celów innych niż pitne,
modernizację procesów technologicznych uzdatniania wody poprzez zastosowanie nowoczesnych urządzeń i technologii, w celu zapewnienia odbiorcom dostawy większej ilości dobrej jakościowo wody,
wymianę i modernizację sieci wodociągowej w Nowym Warpnie, Warnołęce
i Brzózkach,
wymianę odcinków sieci wodociągowych.

PRZEDSIĘWZIĘCIA MODERNIZACYJNE

W latach 2005-2006 planuje się realizację najpilniejszych potrzeb w zakresie modernizacji urządzeń wodociągowych, których zestawienie zawiera poniższa tabela:

Tabela nr 4.5.1.1 Planowane przedsięwzięcia

lp	rodzaj przedsięwzięcia modernizacyjnego	wartość w tys. PLN	miejsce	termin
1	wymiana wkładu odżelaziacza	4	Brzózki	2005
2	wymiana wkładu odmanganiacza	4	Brzózki	2006
3	modernizacja oświetlenia	3	Brzózki	2005
4	wymiana okien	8	Brzózki	2006
5	wymiana drzwi	4	Brzózki	2006
6	wymiana odcinka sieci między stacją uzdatniania wody a Podgrodziem	80	Nowe Warpno	2005
6				80	Nowe Warpno	2006
7	wymiana drzwi w rozdzielni nn	6	Nowe Warpno	2005
8	montaż zaworu zwrotnego sieci na terenie stacji uzdatniania wody	5	Nowe Warpno	2005

Na podstawie:

Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych

w latach 2003-2006

Gmina Nowe Warpno wystąpiła do Powiatowego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Policach o przyznanie dotacji na realizację zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych służących ochronie środowiska, środki przeznaczone będą na zadania:

modernizacja sieci wodociągowej w Nowym Warpnie (kwota wnioskowanej dotacji wynosi 193000 zł.),
wdrożenie systemu powszechnego opomiarowania wody pitnej wraz
z modernizacją stacji uzdatniania w miejscowościach Brzózki i Warnołęka (kwota wnioskowanej dotacji wynosi 50.000 zł).

PRZEDSIĘWZIĘCIA RACJONALIZUJĄCE ZUŻYCIE WODY

Zgodnie z Wieloletnim planem rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych w latach 2003 - 2006, do najważniejszych przedsięwzięć racjonalizujących zużycie wody, które powinny być zrealizowane w latach 2005-2006 zaliczyć należy przede wszystkim instalację wodomierzy głównych w nieruchomościach rozliczanych do tej pory ryczałtowo, a także zastąpienie hydrantów nadziemnych hydrantami podziemnymi oraz inwentaryzację, a następnie likwidację przyłączy wodociągowych i przyłączy kanalizacyjnych, wykonanych niezgodnie z przepisami prawa.

Szczegółowe zestawienie potrzeb w tym zakresie zawiera poniższa tabela:

Tabela nr 4.5.2.2.Planowane przedsięwzięcia

rodzaj przedsięwzięcia racjonalizującego

wartość

w tys. PLN

miejsce

termin

wymiana hydrantów nadziemnych

na podziemne

Brzózki

2005

wymiana hydrantów nadziemnych

na podziemne

Warnołęka

2006

Na podstawie:

Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych

w latach 2003-2006

4.5.2. ODPROWADZANIE ŚCIEKÓW

Zgodnie z Wieloletnim planem rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych w latach 2003-2006, na terenie gminy Nowe Warpno planuje się rozszerzenie dotychczasowego zakresu usług kanalizacyjnych poprzez rozbudowę miejskiej sieci kanalizacji sanitarnej, umożliwiającej podłączanie do niej kolejnych nieruchomości.

Zamiar ewentualnej budowy wiejskiej sieci kanalizacyjnej powinien być poprzedzony analizą techniczno-ekonomiczną.

W zakresie odprowadzania ścieków zakłada się:

podłączenie nowych gospodarstw domowych do istniejącej sieci kanalizacyjnej w Nowym Warpnie,
modernizację oczyszczalni w Nowym Warpnie, polegającą na usprawnieniu procesu napowietrzania,
kanalizację wsi Warnołęka i Brzózki - z odprowadzeniem na oczyszczalnię ścieków w Nowym Warpnie.

Gmina Nowe Warpno wystąpiła do Powiatowego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o przyznanie dotacji na realizację zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych służących ochronie środowiska, środki przeznaczone będą na zadania:

likwidacja istniejących szamb na ścieki komunalne w mieście Nowe Warpno (kwota wnioskowanej dotacji wynosi 30.000 zł),
modernizacja systemu napowietrzania ścieków w komunalnej oczyszczalni
w Nowym Warpnie (kwota wnioskowanej dotacji wynosi 150.000 zł).

PRZEDSIĘWZIĘCIA MODERNIZACYJNE

W latach 2005 - 2006 planuje się realizację najpilniejszych potrzeb w zakresie modernizacji urządzeń kanalizacyjnych, których zestawienie zawiera poniższa tabela:

Tabela nr 4.5.2.1. Planowane przedsięwzięcia

lp.

rodzaj przedsięwzięcia modernizacyjnego

wartość
w tys. PLN

miejsce

termin

zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych

(I ciąg)

Nowe Warpno

2005

zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych

(I ciąg)

Nowe Warpno

2006

Na podstawie:

Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych

w latach 2003-2006

4.5.3. GOSPODARKA ODPADAMI

Kierunki działań w zakresie gospodarki odpadami wynikają wprost z Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Polickiego.

Zgodnie z jego założeniami, gmina Nowe Warpno wraz z pozostałymi gminami powiatu winna prowadzić wspólną kompleksową gospodarkę odpadami.

Do roku 2006 winno zostać zamknięte składowisko odpadów w miejscowości Nowe Warpno.

Projektowane składowisko odpadów komunalnych ma być, zgodnie z założeniami planu powiatowego, przekształcone na tzw. Gminny Punkt Segregacji i Magazynowania Odpadów. Zaproponowano, aby w miejscu tym powstała stacja przeładunkowa, Gminny Punkt Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON) oraz punkt stabilizowania osadów ściekowych.

Po roku 2012, na terenie Powiatu Polickiego działać będzie jedno okręgowe składowisko odpadów - Zakład Odzysku i Składowania Odpadów Komunalnych (ZOiSOK) w Leśnie Górnym (gmina Police).

Ponadto, zgodnie z założeniami planu powiatowego, wszyscy mieszkańcy gminy Nowe Warpno winni zostać objęci zorganizowaną zbiórką odpadów do roku 2008.

W przyszłości na terenie całego powiatu, czyli także na terenie gminy oddzielane będą następujące rodzaje odpadów:

PET,
szkło,
papier,
puszki aluminiowe,
odpady ulegające biodegradacji,
odpady niebezpieczne,
odpady balastowe.

Na lata 2005-2008 przewidziana jest wspólna międzygminna organizacja kompleksowego systemu gospodarki odpadami na terenie powiatu.

W związku z tym gminie Nowe Warpno zaleca się:

opracowanie gminnego planu gospodarki odpadami,
wdrażanie nowych systemów zbiórki i transportu,
zamknięcie składowiska w Nowym Warpnie (do roku 2006),
budowę na bazie obecnego składowiska tymczasowego punktu składowania odpadów i stacji przeładunkowej,
bieżącą inwentaryzację i likwidację dzikich wysypisk i wylewisk,
wyposażanie domów jednorodzinnych i gospodarstw w kompostowniki przydomowe,
wyposażanie domów wielorodzinnych w pojemniki do odbioru odpadów ulegających biodegradacji,
budowa płyt na gnojowicę i obornik, na terenie gospodarstw rolnych w gminie,
prowadzenie kampanii edukacyjnych,
budowę Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON).

4.5.4. ZAOPATRZENIE W CIEPŁO

Na terenie gminy Nowe Warpno nie przewiduje się tworzenia centralnego systemu zaopatrzenia w ciepło (wyklucza możliwość budowy ciepłowni centralnej
i sieci cieplnej).

Celowe z punktu widzenia ochrony środowiska jest zastępowanie paliw stałych paliwami gazowymi, ciekłymi lub alternatywnymi (np. kotły na biomasę).

Planowana gazyfikacja gminy umożliwi pokrycie potrzeb cieplnych nośnikiem gazowym, nie należy jednak wykluczać wykorzystania innych nośników energii do celów grzewczych.

Decyzje w tym względzie powinny być podejmowane przez użytkowników w oparciu o kalkulacje ekonomiczne i indywidualne potrzeby.

Zgodnie ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, konieczne jest opracowanie Planu zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną gminy Nowe Warpno.

Na terenie gminy Nowe Warpno zakłada się utrzymanie wszystkich istniejących w chwili obecnej źródeł dużych, małych i lokalnych na paliwa płynne i gazowe. Przewiduje się, że likwidacji ulegną wszystkie źródła na paliwa stałe (zostaną one zastąpione przez kotłownie gazowe lub olejowe, a w przypadku budynków mieszkalnych przez kotłownie lokatorskie jedno- lub dwufunkcyjne na gaz). Budowane w przyszłości duże, małe i lokalne źródła ciepła będą zużywały paliwa płynne lub gazowe.

W gospodarstwach mieszkaniowych i rolnych na terenie gminy Nowe Warpno zakłada się możliwość utrzymania wszystkich stosowanych obecnie sposobów pokrycia potrzeb ciepła, w tym również źródeł ciepła na paliwa stałe.

Proponuje się pozostawienie możliwości swobodnego wyboru źródła ciepła i rodzaju paliwa.

Zabiegi termomodernizacyjne

Zabiegi te mają fundamentalne znaczenie dla ograniczenia strat ciepła
i poszanowania energii.

Zabiegi termomodernizacyjne budowlane, czyli:

poprawa właściwości termicznych przegród budowlanych, uszczelnienie miejsc o nadmiernej infiltracji poprzez:

ocieplenie ścian zewnętrznych, stropodachu, stropu poddasza i stropu nad nieogrzewanymi piwnicami,
wymiana lub poprawa stanu okien (dodatkowa szyba), stolarki okiennej,
wymiana lub poprawa stanu drzwi - uszczelnienie, ocieplenie,
poprawa stanu otoczenia budynku - osłony, zadrzewienia,

Łączna oszczędność wynosi około 40%.

4.5.5. ZAOPATRZENIE W PALIWA GAZOWE

Zaleca się opracowanie planu zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną dla gminy Nowe Warpno, w którym zawarte zostaną szczegółowe propozycje, dotyczące zapotrzebowania na gaz na terenie gminy.

Gmina nie posiada koncepcji gazyfikacji.

W okresie perspektywicznym, zgodnie z „Planem zagospodarowania przestrzennego województwa zachodniopomorskiego” zakłada się doprowadzenie gazu gazociągiem wysokiego ciśnienia Police-Nowe Warpno, ze stacją redukcyjno-pomiarową pierwszego stopnia w Nowym Warpnie (dzielnica miejska Karczno), a następnie rozprowadzenie gazu gazociągami średniego ciśnienia do wszystkich miejscowości gminy.

4.5.6. ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ

Zaleca się opracowanie planu zaopatrzenia w ciepło, paliwa gazowe i energię elektryczną.

Zakłada się utrzymanie istniejącego systemu zaopatrzenia w energię elektryczną na poziomie 15 kV:

Dla rozbudowy sieci energetycznej zakłada się:

budowę nowych linii średniego napięcia oraz stacji transformatorowych dla nowych terenów przeznaczanych pod inwestycje,
modernizację i rozbudowę elementów oświetlenia ulicznego na terenach miasta oraz budowę nowych systemów w miejscowościach na terenie gminy,
wymianę przewodów na większe przekroje, popierając realizację nowych odcinków zapewniających dwustronne zasilanie poszczególnych miejscowości
realizację nowych stacji 15/0,4 kV,
zamknięcie pierścienia linii 15 kV,
dalszą wymianę linii nieizolowanych na izolowane (szczególnie biegnąca przez Puszczę Wkrzańską - zadanie ENEA S.A),
zasilanie awaryjne od strony Dobieszczyna,
budowę stacji GPZ Trzebież z liniami 110 kV do Polic (zadanie ponadgminne).

Rozwijanie alternatywnych źródeł pozyskiwania energii, takich jak elektrownie wiatrowe związane jest z rozbudową infrastruktury koniecznej do odbierania energii
i jej przesyłu (na terenach wskazanych do rozwoju tych form działalności należy przewidzieć rezerwę terenu pod GPZ).

4.5.7. MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA ALTERNATYWNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII

Po przeanalizowaniu możliwości lokalizacyjnych i ograniczeń z nich wynikających, a także analizy technicznej i ekonomicznej, na terenie gminy Nowe Warpno możliwe jest wykorzystanie energii wiatrowej. Należy jednak pamiętać o ograniczaniu lokalizacji elektrowni wiatrowych do obszarów nie posiadających walorów krajobrazowych i przyrodniczych wymagających ochrony.

Lasy i tereny leśne zajmują 38% powierzchni gminy, zatem możliwe jest wykorzystywanie energii zawartej w biomasie (odpadowe drewno).

Na terenie gminy nie zakłada się wykorzystywania wód geotermalnych, jako źródła energii cieplnej.

Przewiduje się tzw. pasywne wykorzystanie energii słonecznej do ogrzewania budynków:

ściany kolektorowo-akumulacyjne,
izolacje transparentne,
strefy buforowe,
nowe typy okien,

oraz do podgrzewania ciepłej wody użytkowej:

baterie słoneczne,
kolektory wodne,
zespoły kombinowane.

Winny to być jednak indywidualne decyzje inwestorów, wynikające nie tylko ze względów ekonomicznych.

Należy pamiętać, że według niektórych źródeł danych opłacalność ekonomiczna występuje przy nasłonecznieniu rocznym 1500 kWh/m², według innych przy 2500 kWh/m². Nasłonecznienie roczne w rejonie Nowego Warpna jest na poziomie około 1000 kWh/m².

4.5.8. TELEKOMUNIKACJA

Przewiduje się dalszy rozwój telekomunikacji przewodowej, a zwłaszcza poprawę standardów technicznych i dostępności sieci, w tym uwzględnienie infolinii.

W związku z szybkim rozwojem telefonii bezprzewodowej, nie można też wykluczyć budowy nowych stacji bazowych w postaci wież lub instalacji dachowych (dotyczy to również możliwości budowy infrastruktury informatycznej w postaci radiolinii).

Ze względu na brak wymogów w zakresie strefy ochronnej, obiekty takie mogą być realizowane także w wyznaczonych strefach zabudowy przy zachowaniu warunków technicznych wynikających z „Prawa budowlanego” i spełnieniu warunków formalnych wynikających z „Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym”. Ponadto lokalizacja stacji bazowych telefonii komórkowej winna spełniać wymagania obowiązujących przepisów ochrony środowiska.

4.5.9.UKŁAD DROGOWY I KOMUNIKACJA

Modernizacja układu drogowego na terenie gminy Nowe Warpno winna uwzględniać w głównej mierze ochronę zwierząt (drogi jako bariery ekologiczne) oraz problematykę ochrony przed hałasem.

Na proces kształtowania i wprowadzenia zasadniczych zmian w układzie transportowym gminy ma wpływ szereg czynników zewnętrznych i wewnętrznych.

Zakłada się utrzymanie istniejącego układu drogowego. Część dróg powiatowych i gminnych wymaga modernizacji.

Modernizacja drogi powiatowej z Dobieszczyna do Nowego Warpna wpłynie na zwiększenie ruchu samochodowego z Niemiec do Nowego Warpna, z jednoczesnym odciążeniem drogi wojewódzkiej 114 z Trzebieży do Nowego Warpna.

Zaleca się:

budowę nowych obiektów zaplecza modernizacji,
modernizację drogi Dobieszczyn - Nowe Warpno do szerokości 6 m,
budowę wiaduktów ekologicznych (przejść dla zwierząt),
modernizację nawierzchni dróg,
ujednolicenie przekrojów jezdni na całej długości dróg, budowę chodników w obrębie miejscowości,
poszerzenie dróg,
budowę nowych odcinków.

Proponowane zmiany w ciągu drogi wojewódzkiej nr 114:

budowa obejścia wsi Warnołęka,
wybudowanie nowego odcinka drogi omijającej Nowe Warpno w okolicy dzielnicy miejskiej Karczno,

Infrastruktura turystyczna - cele inwestycyjne

uruchomienie przejścia granicznego, rowerowo-pieszego Nowe Warpno-Rieth,
uruchomienie promu samochodowego Nowe Warpno -Altwarp,
budowa chodników w dzielnicy miejskiej Podgrodzie i w miejscowościach Warnołęka i Brzózki,
budowa zaplecza turystycznego: parkingi, pola namiotowe, sanitariaty przy plażach w Nowym Warpnie, dzielnicy miejskiej Podgrodzie i w miejscowościach Warnołęka i Brzózki.
budowa promenady spacerowej nad jeziorem Nowowarpieńskim,
opracowanie i oznakowanie szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych, szlaków konnych, ścieżek edukacyjnych.
stworzenie ścieżki rowerowej wokół jeziora Nowowarpieńskiego.
usprawnienie (przywrócenie) komunikacji zbiorowej Nowe Warpno-Police, Nowe Warpno-Szczecin,
udział w tworzeniu międzynarodowej ścieżki rowerowej wokół Zalewu Szczecińskiego.

Komunikacja przyjazna środowisku

Zgodnie z opracowaną przez Zachodniopomorski Urząd Marszałkowski
„Koncepcją międzynarodowych ścieżek rowerowych”, na terenie gminy Nowe Warpno wytyczono trasę ścieżek rowerowych o nazwie „Trasa wokół Zalewu Szczecińskiego”.

Trasa ta przebiega od Nowego Warpna przez Szczecin, Goleniów, Stepnicę, Kamień Pomorski, Wolin do Świnoujścia, okrążając Zalew Szczeciński i rzekę Dziwnę z Zalewem Kamieńskim.

Nowe Warpno jest wytyczone jako jedna z węzłowych miejscowości tej trasy.

Ponadto na terenie gminy planuje się utworzenie ścieżki rowerowej wokół jeziora Nowowarpieńskiego.

W ramach projektu „Berlin - Wolin na rowerze” przygotowano niemiecko
i polskojęzyczną informację o ścieżkach rowerowych, która ma za zadanie ułatwić turystykę rowerową po obu stronach granicy. Informacja ta znajduje się na stronie internetowej www.berlin-wolin-na-rowerze.pl/c_inderpresse.php .

Znajdują się tu szczegółowe informacje o dwóch trasach rowerowych między Berlinem a Wolinem:

trasie zachodniej,
trasie wschodniej.

Obie trasy (zachodnia i wschodnia) uwzględniają już istniejące zamiejscowe trasy rowerowe i regionalne ścieżki po polskiej i niemieckiej stronie.

Składają się na nie w większości dobrze utwardzone drogi leśne
i polne, a także szosy z niewielkim ruchem samochodowym.

Trasa zachodnia (fragment trasy pokazany na mapie) prowadzi przez Schorfheide w Barnimie. Szlak prowadzi przez Prenzlau i płaski, mało zasiedlony Randow-Tal aż do Penkun. Granicę do Szczecina przekracza się w Rosówku i jedzie dalej wzdłuż zachodniego brzegu Zalewu Szczecińskiego w kierunku Nowego Warpna. Za pomocą połączeń promowych można dotrzeć przez Stare Warpno lub Ückermünde do Świnoujścia i Wyspy Wolin.

Ponadto na terenie gminy planuje się utworzenie oznakowanego systemu ścieżek (m.in. wokół jeziora Nowowarpieńskiego) i szlaków hippicznych.

Przejścia graniczne

W okresie perspektywicznym planuje się otwarcie przejścia Nowe Warpno-Rieth dla małego ruchu granicznego (przejście piesze i rowerowe).

Obecnie przejście otwierane jest okazyjnie.

Otwarcie przejścia ożywi ruch turystyczny na terenie gminy i jest ważne przy tworzeniu ścieżek rowerowych wokół jeziora Nowowarpieńskiego i wokół Zalewu Szczecińskiego.

4.6. EDUKACJA EKOLOGICZNA

Niezbędnym elementem powodzenia realizacji „Programu”, zarówno w okresie krótkoterminowym, jak i długoterminowym, jest program edukacji społeczeństwa, który musi wyprzedzać wszelkie działania, związane z ochroną środowiska na terenie całej gminy.

Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno zawiera propozycję koncepcji edukacji ekologicznej mieszkańców w zakresie ochrony środowiska.

Propozycję tę zawiera załącznik nr 1.

Powodzenie realizacji działań założonych i zaproponowanych w niniejszym programie, w dużej mierze zależy od świadomości, aktywności i zmiany nawyków społeczeństwa.

Potrzebne jest więc wskazanie celu i konieczności wprowadzenia tych systemów w życie. Niezbędna jest zatem informacja i motywacja wyboru określonej metody. W propagowaniu tematu powinna być zachowana ciągłość.

Edukacja ekologiczna nie jest bowiem działaniem chwilowym. Aby osiągnąć zamierzony cel trzeba czasu, bywa, że dochodzi się do niego latami. Sukces zależy w dużym stopniu od skutecznej kampanii edukacyjnej. Warunkiem tego powodzenia jest jednak szeroki udział społeczeństwa.

Program edukacyjny powinien być skierowany praktycznie do wszystkich.

Dla sprawnego przebiegu kampanii edukacyjnej mieszkańców niezbędna jest informacja. Program edukacji mieszkańców powinien być realizowany na wielu płaszczyznach i różnymi metodami.

Metody i sposoby edukacji mogą być wielorakie, od edukacji formalnej (szkoły) poprzez akcje, kampanie, konferencje po wielofunkcyjny ośrodek edukacji ekologicznej.

Istotą takiego programu winno być połączenie edukacji z praktycznymi działaniami na rzecz ochrony środowiska.

Naczelnym i wiodącym celem programu jest osiągnięcie poprawy stanu środowiska.

Zakłada się, że do końca 2007 roku zostanie opracowany, a następnie wdrożony Kompleksowy Program Edukacji Ekologicznej Mieszkańców Gminy Nowe Warpno, zgodny z założeniami Narodowej Strategii Edukacji Ekologicznej, a w następnych latach wdrożony.

Edukacja jest niezwykle istotnym aspektem podejmowania działań w zakresie ochrony środowiska, mogącym zadecydować o powodzeniu Programu w perspektywie długookresowej. Tradycyjnie edukacją objęta jest młodzież szkolna, uczestnicząca w imprezach organizowanych na terenie gminy.

Ważne jest, aby informować, szkolić i promować zachowania przyjazne środowisku również wśród osób dorosłych. Z tego względu edukacja ekologiczna powinna obejmować nie tylko programy szkolne, ale też kampanie informacyjne i promocyjne dla wszystkich mieszkańców gminy.

Działania podnoszące świadomość ekologiczną mieszkańców, pomogą spełnić wszystkie cele Programu.

W szczególności należy prowadzić kampanie edukacyjne w zakresie:

gospodarki odpadami. Proponowane jest prowadzenie kampanii na rzecz selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, kontynuacja corocznych akcji: Sprzątanie Świata oraz innych, polegających np. na przeprowadzaniu akcji informacyjnej odnoszącej się do szkodliwości spalania odpadów w warunkach domowych (wspólnie z gminami powiatu),
wdrażania odpowiednich praktyk w gospodarce ściekowej na terenach nieskanalizowanych,
promocji ekologicznych sposobów ogrzewania i uświadamiania skutków spalania odpadów w paleniskach domowych,
promocji lokalnych walorów przyrodniczych w programach szkolnych i poprzez wydawane publikacje o środowisku regionu,
działania zachęcające do oszczędności zużycia wody przez mieszkańców,
upowszechniania w społeczeństwie wiedzy o środowisku leśnym oraz o wielofunkcyjnej i zrównoważonej gospodarce leśnej,
podnoszenia świadomości społeczeństwa w zakresie racjonalnego korzystania z wszystkich funkcji lasu.

Należy mieć na uwadze, że na efekty działań podejmowanych w zakresie edukacji ekologicznej trzeba będzie cierpliwie poczekać.

Kierunki:

opracowanie programu edukacji ekologicznej skierowanego do wszystkich mieszkańców gminy,
utworzenie ośrodka lub salki edukacji ekologicznej z zapleczem dydaktycznym,
organizacja festynów i innych imprez o charakterze ekologicznym,
organizacja i realizacja programów edukacyjnych i akcji ekologicznych,
wprowadzenie większej ilości ścieżek przedmiotowych w większej ilości szkół na terenie gminy,
opracowanie i budowa ścieżek dydaktycznych na terenie gminy,
współpraca różnych instytucji w zakresie edukacji ekologicznej i ochrony środowiska.

5. HARMONOGRAM DZIAŁAŃ 2004-2015 CELE I ZADANIA DO REALIZACJI

lp.	Zadanie	opis przedsięwzięcia	Okres realizacji	odpowiedzialny
1	2	3	4	5
CEL 1 ZAOPATRZENIE W WODĘ
1	modernizacja urządzeń wodociągowych na terenie gminy Nowe Warpno	wymiana wkładu odżelaziacza w miejscowości Brzózki, wymiana wkładu odmanganiacza w miejscowości Brzózki, modernizacja oświetlenia na terenie stacji uzdatniania wody miejscowości Brzózki, wymiana okien i drzwi na terenie stacji uzdatniania wody w miejscowości Brzózki, wymiana odcinka sieci między stacją uzdatniania wody a Podgrodziem, wymiana drzwi w rozdzielni nn w Nowym Warpnie, montaż zaworu zwrotnego sieci na terenie stacji uzdatniania wody	2005 2006 2005 2006 2005-2006 2005 2005	Urząd Gminy, Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie, użytkownicy środowiska
2	modernizacja sieci wodociągowej w Nowym Warpnie	modernizacja sieci wodociągowej w Nowym Warpnie	2005	Urząd Gminy, Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie
3	system powszechnego opomiarowania wody oraz modernizacja stacji uzdatniania wody w miejscowościach Brzózki i Warnołęka	wdrożenie systemu powszechnego opomiarowania wody pitnej wraz z modernizacją stacji uzdatniania w miejscowościach Brzózki i Warnołęka	2005	Urząd Gminy, Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie
4	racjonalizacja zużycia wody	wymiana hydrantów nadziemnych na podziemne w miejscowości Brzózki, wymiana hydrantów nadziemnych na podziemne w miejscowości Warnołęka	2005 2006	Urząd Gminy, Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie
CEL 2 GOSPODARKA ŚCIEKOWA
1	likwidacja szamb	likwidacja istniejących szamb na ścieki komunalne w mieście Nowe Warpno	2005	Urząd Gminy, Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie, użytkownicy środowiska
2	modernizacja systemu napowietrzania ścieków	modernizacja systemu napowietrzania ścieków w komunalnej oczyszczalni w Nowym Warpnie	2005	Urząd Gminy, Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie
3	modernizacja urządzeń kanalizacyjnych	zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych (I ciąg), zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych (I ciąg)	2005 2006	Urząd Gminy, Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Warpnie
CEL 3 GOSPODARKA ODPADAMI
1	kompleksowe uporządkowanie gospodarki odpadami	opracowanie gminnego planu gospodarki odpadami	2004	Urząd Gminy
2	realizacja gospodarki odpadami wspólnie z gminami Powiatu Polickiego	wdrażanie nowych systemów zbiórki i transportu, zamknięcie składowiska w Nowym Warpnie (do roku 2006), budowa na bazie obecnego składowiska tymczasowego punktu składowania odpadów i stacji przeładunkowej, bieżąca inwentaryzacja i likwidacja dzikich wysypisk i wylewisk, wyposażanie domów jednorodzinnych i gospodarstw w kompostowniki przydomowe, wyposażanie domów wielorodzinnych w pojemniki do odbioru odpadów ulegających biodegradacji, budowa płyt na gnojowicę i obornik, prowadzenie kampanii edukacyjnych, budowa Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych.	2005-2008	Urząd Gminy, Powiat, Zakład Gospodarki Komunalnej, użytkownicy środowiska, firmy zajmujące się gospodarką odpadami na terenie gminy
CEL 4 POPRAWA JAKOŚCI ŚRODOWISKA ATMOSFERYCZNEGO
1	plan zaopatrzenia gminy w paliwa gazowe, ciepło i energię elektryczną	opracowanie planu zaopatrzenia w paliwa gazowe, ciepło i energię elektryczną dla potrzeb gminy Nowe Warpno	2005	Urząd Gminy
2	baza danych emisji zanieczyszczeń do powietrza,	przeprowadzenie inwentaryzacji źródeł emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego na terenie gminy dla potrzeb powiatowej bazy danych	2005	Urząd Gminy, WIOŚ, Powiat, Zarządcy dróg, Spółdzielnie mieszkaniowe
3	ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego	modernizacja systemów grzewczych oraz termomodernizacja budynków	2005-2010	Urząd Gminy, Spółdzielnie Mieszkaniowe
4	gazyfikacja gminy	doprowadzenie gazu gazociągiem wysokiego ciśnienia Police-Nowe Warpno, ze stacją redukcyjno-pomiarową I° w Nowym Warpnie (dzielnica miejska Karczno), a następnie rozprowadzenie gazu gazociągami średniego ciśnienia do wszystkich miejscowości gminy.	2005-2010	Urząd Gminy
5	rozbudowa sieci energetycznej	budowa nowych linii średniego napięcia oraz stacji transformatorowych dla nowych terenów przeznaczanych pod inwestycje, modernizacja i rozbudowa elementów oświetlenia ulicznego na terenach miasta oraz budowa nowych systemów w miejscowościach na terenie gminy, wymiana przewodów na większe przekroje, popierając realizację nowych odcinków zapewniających dwustronne zasilanie poszczególnych miejscowości, realizacja nowych stacji 15/0,4 kV, zamknięcie pierścienia linii 15 kV, dalsza wymiana linii nieizolowanych na izolowane (szczególnie biegnąca przez Puszczę Wkrzańską - zadanie ENEA S.A), zasilanie awaryjne od strony Dobieszczyna, budowa stacji GPZ Trzebież z liniami 110 kV do Polic.	2005-2015	ENEA S.A., użytkownicy środowiska, Urząd Gminy
6	ograniczenie zanieczyszczeń spalinami	budowa ścieżek rowerowych, opracowanie „Planu realizacyjnego budowy i oznakowania oraz promocji ścieżek rowerowych w gminie Nowe Warpno” budowa obejścia drogowego miejscowości Warnołęka, wybudowanie nowego odcinka drogi omijającej Nowe Warpno w okolicy dzielnicy miejskiej Karczno, usprawnienie (przywrócenie) komunikacji zbiorowej Nowe Warpno-Police, Nowe Warpno-Szczecin.	2005-2008 2005-2006 2005-2015 2005-2015 2005-2010	Urząd Gminy, Nadleśnictwo Trzebież, użytkownicy środowiska, zarządcy dróg
CEL 5 RACJONALNE UŻYTKOWANIE ZASOBÓW PRZYRODNICZYCH
1	utworzenie nowych obszarów chronionych	wytyczenie, a następnie tworzenie nowych obszarów chronionych, zgodnie z propozycjami zweryfikowanymi przez planowane do opracowania Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Nowe Warpno	2005-2010	Urząd Gminy, Wojewoda
2	ochrona zwierząt	budowa wiaduktów ekologicznych (przejść dla zwierząt),	2005-2010	Urząd Gminy, Nadleśnictwo Trzebież, zarządcy dróg
3	specjalistyczne opracowania planistyczne	wykonanie specjalistycznych opracowań planistycznych, w tym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego	2005-2008	Urząd Gminy
4	turystyka wiejska i agroturystyka	rozwój turystyki wiejskiej i agroturystyki, promocja usług turystycznych - agroturystyka, turystyka konna, usługi gastronomiczne, wynajem miejsc noclegowych, opracowanie i utworzenie szlaków konnych, przygotowanie koncepcji zagospodarowania campingu, przygotowanie oferty dla inwestorów na zagospodarowanie campingu, przygotowanie gruntów pod zabudowę letniskową, budowa zaplecza turystycznego: parkingi, pola namiotowe, sanitariaty przy plażach w Nowym Warpnie, dzielnicy miejskiej Podgrodzie i w miejscowościach Warnołęka i Brzózki, budowa promenady spacerowej nad jeziorem Nowowarpieńskim, uruchomienie przejścia granicznego, rowerowo-pieszego Nowe Warpno-Rieth, uruchomienie promu samochodowego Nowe Warpno -Altwarp,	ciągły ciągły 2005-2006 2005-2006 2005-2006 2005-2006 2005-2010 2005-2010	Urząd Gminy, Nadleśnictwo Trzebież, gospodarstwa agroturystyczne, użytkownicy środowiska
5	program zalesień	zalesianie terenów o najsłabszych glebach, nieprzydatnych dla gospodarki rolnej,	Ciągły	Starostwo Powiatowe w Policach, Urząd Gminy, Nadleśnictwo Trzebież
6	ochrona i powiększanie zasobów leśnych	opracowanie planu urządzenia lasu wraz z programem ochrony przyrody	ciągły	Nadleśnictwo Trzebież
7	racjonalne użytkowanie zasobów leśnych	realizacja funkcji produkcyjnych na zasadzie racjonalnej gospodarki leśnej, wprowadzanie bezpiecznych technik i technologii prac leśnych	ciągły	Nadleśnictwo Trzebież
8	poprawa struktury gatunkowej lasów	dostosowanie składu gatunkowego drzewostanów do siedliska w oparciu o rozpoznanie warunków-glebowo-siedliskowych obszarów lesnych	ciągły	Nadleśnictwo Trzebież
9	zwiększanie odporności lasów	realizacja ustaleń planu urządzenia lasu w zakresie renaturyzacji drzewostanów, realizacja zbiegów pielęgnacyjnych, ochrona lesnych zasobów genowych, wprowadzenie do gospodarki leśnej zasad kształtowania stref ekontowych (przejściowych)	ciągły	Nadleśnictwo Trzebież
10	dostosowanie lasów do pełnienia zróżnicowanych funkcji przyrodniczych i społecznych	opracowanie programu udostępniania i zagospodarowania lasów do celów rozwoju turystyki i wypoczynku, edukacji ekologicznej, itp.	ciągły	Nadleśnictwo Trzebież, Starostwo Powiatowe w Policach, Urząd Gminy
11	program reintrodukcji ginących i zagrożonych zwierząt gatunków chronionych	opracowanie zasad przeprowadzania reintrodukcji dzikich gatunków	ciągły	Wojewoda, Nadleśnictwo Trzebież, Polski Związek Łowiecki, Koła łowieckie
12	opracowanie regionalnej listy zwierząt gatunków chronionych i łownych	udział w opracowaniu i sukcesywna aktualizacja list zwierząt gatunków chronionych i łownych w województwie	ciągły	Nadleśnictwo Trzebież, Polski Związek Łowiecki, Koła łowieckie
13	racjonalizacja gospodarowania zwierzętami łownymi	realizacja programu gospodarowania zwierzętami łownymi, realizacja programu zwalczania kłusownictwa	ciągły	Nadleśnictwo Trzebież, Polski Związek Łowiecki, Koła łowieckie
14	program utrzymania i rozwoju terenów zielonych	projekt konserwacji i bieżącego utrzymania istniejących obiektów zielonych, projekt rozwoju terenów zielonych	2005-2006 2005-2006	Urząd Gminy, Zakład Gospodarki Komunalnej
15	zachowanie krajobrazu kulturowego	rewitalizacja zabytków na terenie gminy	2005-2015	Urząd Gminy, Wojewódzki Konserwator Zabytków
CEL 6 OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI
1	ochrona strefy brzegowej i zaplecza brzegów Zalewu Szczecińskiego	utrzymanie przedwali (sztuczne zasilanie), modernizacja/budowa opasek, stopniowe podnoszenie rzędnych wałów przeciwpowodziowych do +3,5 m, aktualizacja i wdrożenie Zintegrowanego Zarządzania Obszarami Przybrzeżnymi Zalewu Szczecińskiego	2010 ciągły	Urząd Morski Urząd Morski, Urząd Gminy
2	ochrona gleb przed erozją	program zalesień dla gleb erodowanych	2006	Urząd Gminy
3	program zagospodarowania linii brzegowej	przygotowanie projektu zagospodarowania plaży południowej, przygotowanie projektu budowy portu jachtowego	2005-2006 2005-2006	Urząd Gminy
CEL 7 ROZWÓJ ENERGETYKI OPARTEJ O ŹRÓDŁA ODNAWIALNE
1	opracowanie programu rozwoju energetyki, opartej o surowce odnawialne	rozpoznanie możliwości w tym zakresie	2008-2009	Urząd Gminy
CEL 8 EDUKACJA EKOLOGICZNA
1	gminny program edukacji ekologicznej	realizacja programu edukacji ekologicznej mieszkańców wg koncepcji, zawartej w załączniku nr 1.	ciągły	Urząd Gminy, Zespół Szkół, Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna, Nadleśnictwo Trzebież
2	promocja walorów przyrodniczych gminy	opracowanie i budowa ścieżek dydaktycznych na terenie gminy, opracowanie pakietów edukacyjnych i informacyjnych promujących walory gminy.	2007-2008	Urząd Gminy, Zespół Szkół, Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna, Nadleśnictwo Trzebież, gospodarstwa agroturystyczne, ośrodki rekreacyjno-turystyczne, stowarzyszenia i instytucje z terenu gminy
3	działalność ośrodka (salki) edukacji ekologicznej na terenie gminy	utworzenie ośrodka lub salki edukacji ekologicznej z zapleczem dydaktycznym, organizacja festynów i innych imprez o charakterze ekologicznym, organizacja i realizacja programów edukacyjnych i akcji ekologicznych, wprowadzenie większej ilości ścieżek przedmiotowych w większej ilości szkół na terenie gminy, współpraca różnych instytucji w zakresie edukacji ekologicznej i ochrony środowiska.	ciągły	Urząd Gminy, Zespół Szkół, Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna, Nadleśnictwo Trzebież, instytucje i stowarzyszenia z terenu gminy
4	edukacja leśna	prowadzenie i promocja edukacji przyrodniczo leśnej	ciągły	Nadleśnictwo Trzebież
5	program rolno-środowiskowy	opracowanie gminnego programu rolno-środowiskowego, szkolenie rolników w zakresie rolnictwa ekologicznego, agroturystyki i KDPR (Kodeks Dobrej Praktyki Rolnej)	2005-2007 2005-2010	Urząd Gminy
6	Święto Leszcza	promocja i organizacja imprezy Święto Leszcza	2005	Urząd Gminy
CEL 9 MONITORING ŚRODOWISKA
1	monitoring Programu	monitoring Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno, doroczne raporty, aktualizacja co dwa lata	2005-2008	Urząd Gminy

6. KOSZT REALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA W LATACH 2005-2008

(SZACUNKOWY)

Cel	rodzaj działania/inwestycji	okres realizacji	szacunkowy koszt (tys. PLN)	Źródła finansowania
Cel 1 Zaopatrzenie w wodę	wymiana wkładu odżelaziacza w miejscowości Brzózki, wymiana wkładu odmanganiacza w miejscowości Brzózki, modernizacja oświetlenia na terenie stacji uzdatniania wody miejscowości Brzózki, wymiana okien i drzwi na terenie stacji uzdatniania wody w miejscowości Brzózki, wymiana odcinka sieci między stacją uzdatniania wody a Podgrodziem, wymiana drzwi w rozdzielni nn w Nowym Warpnie, montaż zaworu zwrotnego sieci na terenie stacji uzdatniania wody	2005 2006 2005 2006 2005-2006 2005 2005	4 4 3 8 4 160 6 5	Budżet Gminy, środki własne Zakładu Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW, WFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, UE i zagraniczne
		modernizacja sieci wodociągowej w Nowym Warpnie	2005	200	Budżet Gminy, środki własne Zakładu Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW, WFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, UE i zagraniczne
		wdrożenie systemu powszechnego opomiarowania wody pitnej wraz z modernizacją stacji uzdatniania w miejscowościach Brzózki i Warnołęka	2005	100	Budżet Gminy, środki własne Zakładu Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW, WFOŚiGW, środki własne użytkowników środowiska
		wymiana hydrantów nadziemnych na podziemne w miejscowości Brzózki, wymiana hydrantów nadziemnych na podziemne w miejscowości Warnołęka	2005 2006	24 20	Budżet Gminy, środki własne Zakładu Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW, WFOŚiGW
	Cel 2 Gospodarka ściekowa	likwidacja istniejących szamb na ścieki komunalne w mieście Nowe Warpno	2005	50	Budżet Gminy, środki własne Zakładu Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW, WFOŚiGW
		modernizacja systemu napowietrzania ścieków w komunalnej oczyszczalni w Nowym Warpnie	2005	200	Budżet Gminy, środki własne Zakładu Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW, WFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, UE i zagraniczne
		zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych (I ciąg), zmiana systemu napowietrzania komór sekwencyjnych (I ciąg)	2005 2006	80 80	Budżet Gminy, środki własne Zakładu Gospodarki Komunalnej, PFOŚiGW, WFOŚiGW
	Cel 3 Gospodarka odpadami	opracowanie gminnego planu gospodarki odpadami	2004	16	Budżet Gminy, PFOŚiGW
		realizacja założeń planu gospodarki odpadami	2005-2015	koszt oszacowany w opracowaniu Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Nowe Warpno	podano w opracowaniu Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Nowe Warpno
	Cel 4. Poprawa jakości środowiska atmosferycznego	opracowanie planu zaopatrzenia w paliwa gazowe, ciepło i energię elektryczną dla potrzeb gminy Nowe Warpno	2005	50	Budżet Gminy, PFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
		przeprowadzenie inwentaryzacji źródeł emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego na terenie gminy dla potrzeb powiatowej bazy danych	2005	40	Budżet Gminy, PFOŚiGW
		budowa ścieżek rowerowych,	2005-2008	300	Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW, NFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
		opracowanie „Planu realizacyjnego budowy i oznakowania oraz promocji ścieżek rowerowych w gminie Nowe Warpno”	2005-2006	30	Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW, NFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
	Cel 5 Racjonalne użytkowanie zasobów przyrodniczych	wykonanie specjalistycznych opracowań planistycznych, w tym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego	2005-2008	600	Budżet Gminy, PFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
		opracowanie i utworzenie szlaków konnych, przygotowanie koncepcji zagospodarowania campingu, przygotowanie oferty dla inwestorów na zagospodarowanie campingu, przygotowanie gruntów pod zabudowę letniskową,	2005-2006 2005-2006 2005-2006 2005-2006	100 30 30 60	Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW, NFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
		projekt konserwacji i bieżącego utrzymania istniejących obiektów zielonych, projekt rozwoju terenów zielonych	2005-2006 2005-2006	80 40	Budżet Gminy, PFOŚiGW
	Cel 6 Ochrona powierzchni ziemi	program zalesień dla gleb erodowanych	2006	30	Budżet Gminy, środki własne Nadleśnictwa Trzebież, WFOŚiGW, PFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
		przygotowanie projektu zagospodarowania plaży południowej, przygotowanie projektu budowy portu jachtowego	2005-2006 2005-2006	30 40	Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW, NFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
	Cel 8 Edukacja ekologiczna	realizacja programu edukacji ekologicznej mieszkańców wg koncepcji, zawartej w załączniku nr 1.	2005-2008	80	Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
		opracowanie i budowa ścieżek dydaktycznych na terenie gminy, opracowanie pakietów edukacyjnych i informacyjnych promujących walory gminy.	2007-2008	50 20	Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
		opracowanie gminnego programu rolno-środowiskowego, szkolenie rolników w zakresie rolnictwa ekologicznego, agroturystyki i KDPR (Kodeks Dobrej Praktyki Rolnej)	2005-2007 2005-2010	20 20	Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
		promocja i organizacja imprezy Święto Leszcza	2005	30	Budżet Gminy, PFOŚiGW, WFOŚiGW, środki pomocowe krajowe, zagraniczne, UE
Cel 9 Monitoring Środowiska	Monitoring Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno	2005-2008	40	Budżet Gminy, PFOŚiGW

7. ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM ORAZ PROGRAMEM

Program Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno będzie realizowany w długim okresie czasu. W wyniku podejmowanych działań stopniowo będą osiągane jego cele i w związku z tym będą zmieniały się priorytety.

Na początku realizacja Programu powinna doprowadzić do rozwiązania najpilniejszych problemów - osiągnięcia najważniejszych celów.

Po tym czasie do osiągnięcia pozostaną cele, które obecnie są oceniane jako mniej ważne, a w przyszłości staną się priorytetami.

Rysunek 7.1. Schemat zarządzania Programem Ochrony Środowiska

0x08 graphic

Narzędzia i instrumenty realizacji programu

Niniejszy rozdział opisuje instrumenty wspomagające realizację programu ochrony środowiska, tzw. instrumenty polityki ekologicznej, zasady zarządzania środowiskiem, wynikające z zakresu kompetencyjnego administracji samorządowej szczebla gminnego.

W zarządzaniu środowiskiem szczególną rolę pełni „Program ochrony środowiska”, który to program, może być postrzegany jako instrument koordynacji działań na rzecz ochrony środowiska oraz intensyfikacji współpracy różnych instytucji / organizacji, opartej o dobrowolne porozumienia na rzecz efektywnego wdrażania niniejszego Programu.

Instrumentarium służące realizacji polityki ochrony środowiska wynika z szeregu ustaw, wśród których najważniejsze to prawo ochrony środowiska, prawo wodne, o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, o ochronie przyrody, o odpadach, prawo geologiczne i górnicze, prawo budowlane. Tradycyjny podział instrumentów zarządzania środowiskiem wyróżnia instrumenty o charakterze prawnym, finansowym i społecznym.

Instrumenty prawne

Poniżej wymieniono ważniejsze kompetencje gminy w zakresie ochrony środowiska:

Eliminowanie lub ograniczanie określonych zagrożeń powodowanych funkcjonowaniem społeczności lokalnych, tj. zanieczyszczenie wód, powstawanie odpadów komunalnych, niszczenie gleby, powierzchni ziemi i terenów zielonych,
Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków,
Przyjęcie programu ochrony środowiska (wraz z planem gospodarki odpadami), sporządzanie co 2 lata raportów z jego realizacji,
Podejmowanie działań związanych z gospodarowaniem przestrzenią, tak aby w ich trakcie realizowane były cele ochrony środowiska (zapobieganie powstawaniu zanieczyszczeń, przywracanie środowiska do właściwego stanu, zachowanie walorów krajobrazowych),
Prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych (w celu kontroli częstotliwości ich opróżniania) i przydomowych oczyszczalni ścieków (w celu kontroli częstotliwości pozbywania się osadów ściekowych),
Wprowadzanie określonych form ochrony przyrody (rezerwaty, obszary chronionego krajobrazu, pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne przyrody nieożywionej, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, użytki ekologiczne, itp.),
Przyjmowanie wyników pomiarów wielkości emisji z instalacji,
Wydawanie zezwoleń na usuwanie drzew i krzewów z terenu nieruchomości,
Wydawanie decyzji zobowiązującej do prowadzenia dodatkowych (poza określone ustawą) pomiarów wielkości emisji z instalacji oraz przyjmowanie wyników tych pomiarów,
Wydawanie decyzji nakazującej posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsc nie przeznaczonych do ich składowania lub magazynowania, wskazując sposób wykonania tej decyzji,
Przyjmowanie zgłoszenia instalacji nie wymagającej pozwolenia emisyjnego,
Wydawanie decyzji ustalającej wymagania dotyczące ochrony środowiska dla instalacji, z której emisja nie wymaga pozwolenia,
Wydawanie pozwoleń na świadczenie określonych usług komunalnych,
Przyjmowanie od wskazanych podmiotów i przekazywanie wojewodzie informacji o wykorzystanych substancjach stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska,
Przyjmowanie informacji o wystąpieniu poważnej awarii,
Współdziałanie przy tworzeniu planu operacyjno-ratowniczego,
Przyjmowanie wykazu dotyczącego składowanych odpadów,
Wydawanie zezwoleń w drodze decyzji na prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków,
Wydawanie decyzji wyznaczającej część nieruchomości umożliwiającej dostęp do wody,
Podejmowanie uchwał wyznaczających miejsca wydobywania kamienia, żwiru, piasku i innych materiałów z wód,
Wydawanie decyzji nakazującej właścicielowi gruntu przywrócenie do poprzedniego stanu wody,
Nakładanie w drodze decyzji obowiązku wykonania przez osobę fizyczną czynności zmierzających do ograniczeni negatywnego oddziaływania instalacji lub urządzenia na środowisko oraz ze wstrzymywaniem eksploatacji instalacji,
Możliwość ustanawiania ograniczenia, co do czasu funkcjonowania instalacji lub korzystania z urządzeń, z których emitowany hałas może negatywnie oddziaływać na środowisko,
Dysponowanie środkami gminnego funduszu ochrony środowiska.

Instrumenty finansowe

Do instrumentów finansowych należą przede wszystkim opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska, kary za przekroczenie wartości dopuszczalnych i fundusze celowe.

Opłaty za gospodarcze korzystanie ze środowiska

Opłaty pobierane są za:

wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza,
pobór wód i wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,
składowanie odpadów,
wyłączanie gruntów rolnych i leśnych z produkcji,
usuwanie drzew i krzewów.

System opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska skłania przedsiębiorstwa do minimalizowania negatywnego oddziaływania na środowisko m.in. poprzez lokalizację produkcji, dobór technologii, oszczędniejsze korzystanie z zasobów naturalnych czy instalowanie urządzeń ochronnych. Gromadzone środki finansowe przekazywane są następnie do Funduszy Ochrony Środowiska różnych szczebli oraz funduszu ochrony gruntów.

Osoby fizyczne, nie będące przedsiębiorcami ponoszą opłaty za korzystanie ze środowiska w zakresie, w jakim to korzystanie wymaga pozwolenia na wprowadzanie substancji lub energii do środowiska oraz pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód w rozumieniu przepisów ustawy Prawo wodne.

Należy także wspomnieć, że podobne opłaty pobiera się na podstawie przepisów prawa górniczego i geologicznego za działalność koncesjonowaną.

Administracyjne kary pieniężne.

Kary pobiera się w tych samych sytuacjach, co opłaty, lecz za działania niezgodne z prawem.

W odniesieniu do wód, powietrza, odpadów i hałasu, karę wymierza wojewódzki inspektor ochrony środowiska, a w odniesieniu do drzew i krzewów - organ gminy. Stawki kar zwykle są kilkakrotnie wyższe niż opłaty i trafiają do funduszy celowych. Ustawa POŚ przewiduje możliwość odraczania, zmniejszania lub umarzania administracyjnych kar pieniężnych.

Fundusze celowe

Środki funduszy przeznacza się na finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej w celu realizacji zasady zrównoważonego rozwoju, a w szczególności na:

edukację ekologiczną oraz propagowanie działań proekologicznych i zasady zrównoważonego rozwoju,
wspomaganie realizacji zadań państwowego monitoringu środowiska,
wspomaganie innych systemów kontrolnych i pomiarowych oraz badań stanu środowiska, a także systemów pomiarowych zużycia wody i ciepła,
realizowanie zadań modernizacyjnych i inwestycyjnych, służących ochronie środowiska i gospodarce wodnej, w tym instalacji lub urządzeń ochrony przeciwpowodziowej i obiektów małej retencji wodnej,
urządzanie i utrzymywanie terenów zieleni, zadrzewień, zakrzewień oraz parków,
realizację przedsięwzięć związanych z gospodarką odpadami,
wspieranie działań przeciwdziałających zanieczyszczeniom,
profilaktykę zdrowotną dzieci na obszarach, na których występują przekroczenia standardów jakości środowiska,
wspieranie wykorzystania lokalnych źródeł energii odnawialnej oraz pomoc dla wprowadzania bardziej przyjaznych dla środowiska nośników energii,
wspieranie ekologicznych form transportu,
działania z zakresu rolnictwa ekologicznego bezpośrednio oddziałujące na stan gleby, powietrza i wód, w szczególności na prowadzenie gospodarstw rolnych produkujących metodami ekologicznymi, położonych na obszarach szczególnie chronionych na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody,
inne zadania ustalone przez Radę Miejską, służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej, wynikające z zasady zrównoważonego rozwoju, w tym na programy ochrony środowiska.

Instrumenty społeczne

Instrumenty społeczne wspomagają realizację programu ochrony środowiska. Wśród instrumentów społecznych można wyróżnić narzędzia dla usprawniania współpracy i budowania partnerstwa, tzw. „uczenie się poprzez działanie” z podziałem na dwie kategorie wewnętrzne. Pierwsza (I) z nich dotyczy działań samorządów, druga (II) polega na budowaniu powiązań między władzami samorządowymi a społeczeństwem.

Narzędziami w poszczególnych kategoriach są:

dokształcanie profesjonalne i systemy szkoleń (I),
interdyscyplinarny model pracy (I),
współpraca i partnerstwo w systemach sieciowych (I),
udział społeczeństwa w zarządzaniu poprzez systemy konsultacji i debat publicznych (II),
wprowadzanie mechanizmów tzw. budowania świadomości np. kampanie edukacyjne (II).

Narzędzia dla formułowania, integrowania i wdrażania polityk środowiskowych:

środowiskowe porozumienia, karty, deklaracje, statuty,
strategie i plany działań,
systemy zarządzania środowiskiem,
ocena wpływu na środowisko,
ocena strategii środowiskowych.

Narzędzia dla pomiaru, oceny i monitorowania skutków rozwoju zrównoważonego:

wskaźniki równowagi środowiskowej,
ustalenie wyraźnych celów operacyjnych,
monitorowanie skuteczności procesów zarządzania.

Stosowanie instrumentów społecznych winno być wspierane przez edukację ekologiczną. Działania edukacyjne realizowane są w różnych formach i na różnych poziomach, począwszy od szkół wszystkich szczebli, a skończywszy na tematycznych szkoleniach adresowanych do poszczególnych grup zawodowych i organizacji.

Wypracowane procedury i strategie działań powinny po ustaleniu i weryfikacji stać się rutyną i podstawą współpracy pomiędzy partnerami różnych szczebli decyzyjnych.

Kontrola realizacji programu

Głównym realizatorem Programu Ochrony Środowiska Gminy Nowe Warpno jest Burmistrz.

Proponuje się wyznaczenie przez Burmistrza osoby odpowiedzialnej za wdrażanie Programu (Kierownika Programu). Osoba ta pełniłaby rolę koordynatora pomiędzy samorządem lokalnym, organizacjami pozarządowymi, przedsiębiorstwami i instytucjami monitorującymi stan środowiska. Byłaby także odpowiedzialna za monitorowanie efektów Programu i uruchamianie procedur korygujących.

Za realizację poszczególnych zadań odpowiadać będą osoby lub jednostki organizacyjne, które po zakończeniu prac nad zadaniami obowiązane będą do sporządzenia sprawozdania z wykonania zadania, obejmujące m.in. przedmiot i poniesione nakłady. Podstawą zarządzania Programem będzie stałe monitorowanie uzyskiwanych efektów, stwierdzanych jako poprawa jakości środowiska, zmniejszenie emisji zanieczyszczeń oraz skutki podejmowanych działań.

W celu monitorowania stanu środowiska proponuje się zastosowanie wskaźników stanu środowiska, oddziaływania na środowisko oraz wskaźników reakcji na złą jakość środowiska albo na nadmierne oddziaływania. Przydatne jest pokazywanie tendencji zmian poszczególnych wskaźników w kolejnych latach.

Zgodnie z Prawem ochrony środowiska, co dwa lata będzie sporządzany przez Kierownika Programu raport szczegółowy z wykonania Programu, a dotyczący szczególnie działań, które są związane z likwidacją przekroczenia przepisów prawa, wynikami monitorowania jakości środowiska, konieczności wprowadzenia korekt do Programu itp. Raporty szczegółowe winny być przedstawiane na posiedzeniach Rady Miejskiej. Wskazane jest, by korekty Programu były wprowadzane w drodze uchwały Rady Miejskiej. Na potrzeby tworzenia raportów należy wykorzystywać wszelkie dostępne dane i informacje.

Poszczególne informacje są dostępne m.in. w:

Starostwie Powiatowym w Policach,
Wydziałach Urzędu Gminy w Nowym Warpnie,
Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej,
WIOŚ w Szczecinie,
Urzędzie Statystycznym w Szczecinie,
RDLP w Szczecinie oraz w Nadleśnictwie Gryfino,
Dyrekcji Parku Krajobrazowego „Dolina Dolnej Odry”.

Źródłem informacji mogą być także przeprowadzone badania i wykonane opracowania.

Tabela nr 7.1. Organizacja zarządzania Programem Ochrony Środowiska

Jednostka odpowiedzialna	Zakres odpowiedzialności	Termin
Burmistrz	Główny realizator Programu	Okres realizacji Programu
Rada Miejska	Uchwalenie Programu, przyjmowanie raportów szczegółowych na sesjach Rady Miejskiej	Co dwa lata
Kierownik Programu	Koordynacja prac, monitorowanie realizacji, uruchamianie korekty, przygotowanie rocznego sprawozdania zbiorczego oraz raportów szczegółowych	Zarządzanie Programem - stale, Raporty szczegółowe - co 2 lata
Osoba/Jednostka Odpowiedzialna za realizację zadania	Nadzór nad realizacją zadania, sporządzenie sprawozdania z jego wykonania i przekazanie Kierownikowi Programu	Czas realizacji zadania
Podmioty Gospodarcze	Realizacja zadań	Czas realizacji zadania

0x08 graphic

8. MONITORING REALIZACJI PROGRAMU

W procesie wdrażania Programu ważna jest kontrola przebiegu tego procesu oraz ocena stopnia realizacji zadań w nim wyznaczonych, z punktu widzenia osiągnięcia założonych celów. Z tego względu ważne jest wyznaczenie systemu monitorowania, na podstawie którego będzie możliwe dokonanie oceny procesu wdrażania, jak również będą mogły być dokonane ewentualne modyfikacje Programu.

Monitoring powinien być sprawowany w następujących zakresach:

monitoring środowiska,
monitoring programu,
monitoring odczuć społecznych.

Monitoring środowiska - system kontroli środowiska, jest narzędziem wspomagającym prawne, finansowe i społeczne instrumenty zarządzania środowiskiem. Dostarcza informacji o efektach wszystkich działań na rzecz ochrony środowiska i może być traktowany jako podstawa do oceny całej polityki ochrony środowiska. Jest jednym z najważniejszych kryteriów, na podstawie których tworzona jest nowa polityka. Mierniki efektów ekologicznych są w znacznym stopniu dostępne jako wielkości mierzone w ramach istniejących systemów kontroli i monitoringu.

Pomiary poziomów emisji i imisji, zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych są wykonywane w ramach działalności np. WIOŚ, RZGW, IMGW, a przyrost obszarów aktywnych przyrodniczo (lasów, łąk, terenów parkowych, użytków ekologicznych) znany jest instytucjom takim, jak np. Urząd Gminy, RDLP, Nadleśnictwo Trzebież.

Monitoring programu - najważniejszym wskaźnikiem jest monitorowanie realizacji poszczególnych zadań, które powinno się odbywać np. co roku, na podstawie zestawienia planu działań przewidzianych do realizacji z postępem ich wdrożenia. W przypadku nie osiągnięcia zaplanowanych zamierzeń należy dokonać analizy sytuacji i poznać jej przyczyny. Powodem mogą być np. brak czasu, środków finansowych, zasobów ludzkich lub też zmiana kolejności przewidzianych w programie zadań priorytetowych.

Monitoring odczuć społecznych - jest on sprawowany na podstawie badań opinii społecznej i specjalistycznych opracowań służących jakościowej ocenie udziału społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy stanu środowiska, a także ocenie odbioru przez społeczeństwo efektów Programu, między innymi przez ilość i jakość interwencji zgłaszanych do Urzędu Gminy (Wydział Ochrony Środowiska).

Wśród wskaźników odczuć społecznych można wymienić:

udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska (wg oceny jakościowej),
liczbę i jakość interwencji (wniosków) zgłaszanych przez mieszkańców,
liczbę, jakość i skuteczność kampanii edukacyjno-informacyjnych.

Szczecin 2004

ZAŁĄCZNIK

KONCEPCJA EDUKACJI EKOLOGICZNEJ MIESZKAŃCÓW

GMINY NOWE WARPNO

W procesie realizacji i wdrażania Programu Ochrony Środowiska ważna jest edukacja ekologiczna, a zwłaszcza jej koordynacja.

Jeżeli działania edukacyjne będą rozproszone, nawet najlepsze pomysły, najlepszy program edukacyjny nie powiodą się. Spowodowane to będzie właśnie brakiem koordynacji.

Główne cele edukacji ekologicznej to:

stworzenie nowego wzorca zachowań osób, grup i społeczeństw w odniesieniu do środowiska,
zapewnienie każdemu dostępu do wiedzy, wartości, zaangażowania i umiejętności niezbędnych dla ochrony środowiska i poprawy jego stanu,
popieranie świadomości i zainteresowania gospodarczymi, socjalnymi, politycznymi i ekologicznymi zależnościami miast i wsi.

W ramach koncepcji edukacji ekologicznej mieszkańców w zakresie szeroko pojętej ochrony środowiska proponuje się powołanie specjalnej komórki w Urzędzie Gminy lub (lepsze rozwiązanie) Gminnego Ośrodka/Salki Edukacji Ekologicznej, w celu skoordynowania działań edukacyjnych.

Gminny Ośrodek/Salka Edukacji Ekologicznej zajmowałby się informacją i koordynacją działań w zakresie edukacji ekologicznej.

Wszelkie programy i inicjatywy pobudzające wrażliwość na problematykę środowiska życia, poczucie odpowiedzialności za stan zasobów przyrodniczych oraz stan zdrowotny ludności w Polsce spotykają się z poparciem i pomocą ze strony organizacji rządowych i samorządowych. Odczuwana jest natomiast potrzeba koordynacji , rzetelnej informacji i właściwej organizacji tych wszystkich działań oraz zapewnienie im w miarę stabilnego finansowania.

Proponowany Ośrodek/Salka w swej działalności merytorycznej wymagać będzie współpracy z organizacjami i instytucjami zainteresowanymi problematyką edukacji ekologicznej.

Celem utworzenia Gminnego Ośrodka/Salki Edukacji Ekologicznej (GOEE) jest upowszechnianie wiedzy ekologicznej w szerokich kręgach społeczeństwa w zakresie funkcjonowania człowieka w harmonii ze środowiskiem i kształtowania zachowań przyjaznych środowisku.

W koncepcyjności realizacji celu założono, że Ośrodek/Salka działa dwutorowo:

I. Jako instytucja inspirująca, wspomagająca, informująca oraz koordynująca różnorodne działania w sferze edukacji.

II. Jako instytucja realizująca i rozwijająca nowatorskie projekty i programy edukacyjne.

Gminny Ośrodek/Salka Edukacji Ekologicznej w zamyśle projektodawców, nie będzie wyręczać już istniejących organizacji, czy instytucji, kierując się założeniami, że w różnorodności form i metod działania tkwi ich siła i skuteczność.

Przyjęto więc zasadę, że Ośrodek/Salka przede wszystkim pełnić będzie funkcję koordynującą i wspierającą organizacyjnie i merytorycznie tych wszystkich, którzy występują z inicjatywami popartymi projektami pobudzającymi świadomość i aktywność ekologiczną dzieci, młodzieży i dorosłych oraz kształtowanie w nich pożądanych umiejętności i nawyków.

Zasadnicze kierunki i zakres programowy Ośrodka/Salki byłyby następujące:

1. Wprowadzanie treści ekologicznych do systemu edukacji szkolnej poprzez inspirowanie i wspieranie prac nad podstawowymi programami, małymi formami programowymi oraz ich obudową dydaktyczną (podręczniki, książki, poradniki, przewodniki, filmy, plakaty itp.), doskonalenie zawodowe nauczycieli, współpraca ze szkołami wyższymi.

2. Rozwijanie i wspieranie pozaszkolnych form edukacji ekologicznej poprzez wspieranie różnych instytucji i organizacji proekologicznych w zakresie inicjowania i organizowania konkursów, olimpiad, imprez artystycznych i innych działań na rzecz kształtowania zachowań przyjaznych środowisku.

3. Stworzenie systemu informacji nt. edukacji ekologicznej poprzez gromadzenie, przechowywanie i udostępnianie informacji ekologicznych.

4. Tworzenie międzygminnych związków partnerskich poprzez nawiązanie kontaktów i współpracę z instytucjami i organizacjami zajmującymi się edukacją ekologiczną na terenie sąsiednich gmin i zagranicznych miast partnerskich.

5. Dążenie do wykreowania spójnego i zaangażowanego ruchu na rzecz edukacji ekologicznej poprzez kształtowanie lobby edukacji ekologicznej, wyrażanie opinii środowisk zajmujących się edukacją ekologiczną.

6. Doskonalenie i poszukiwanie nowych technik, sposobów i metod prowadzenia edukacji ekologicznej poprzez organizowanie i prowadzenie warsztatów, szkoleń, konferencji i seminariów, współpraca z innymi podobnymi ośrodkami.

Przedstawione wyżej cele będą realizowane przez Gminny Ośrodek/Salkę Edukacji Ekologicznej przy ścisłej współpracy z Urzędem Gminy, organizacjami społecznymi, przedstawicielami biznesu, itp.

Zadaniem Gminnego Ośrodka/Salki Edukacji Ekologicznej będzie opracowanie, prowadzenie i koordynacja kompleksowego programu edukacji ekologicznej mieszkańców gminy.

Decyzje podejmowane na szczeblu lokalnym oddziaływują bezpośrednio na środowisko człowieka w miejscu zamieszkania. Jest to jedna z najskuteczniejszych ścieżek edukacji ekologicznej.

Adresatami programu edukacyjnego, opracowanego dla potrzeb ośrodka/salki będą:

dzieci,
młodzież szkolna,
przedstawiciele administracji lokalnej,
przedstawiciele samorządów lokalnych,
przedstawiciele administracji i spółdzielczości mieszkaniowych,
służby specjalne (policja, straż pożarna, itp.),
nauczyciele,
dziennikarze,
księża,
ekolodzy i działacze ochrony przyrody,
przedstawiciele organizacji społecznych,
przedstawiciele organizacji związkowych,
przedstawiciele ugrupowań i partii politycznych,
przedstawiciele biznesu,
przedstawiciele związków wyznaniowych,
gospodynie domowe,
bezrobotni.

Opracowanie pierwszego programu edukacyjnego dla potrzeb gminy Nowe Warpno należy powierzyć doświadczonym jednostkom.

Naczelnym i wiodącym celem programu edukacji ekologicznej dla potrzeb gminy Nowe Warpno jest osiągnięcie poprawy stanu świadomości ekologicznej wśród mieszkańców gminy i odwiedzających ją turystów.

Inne bardzo istotne cele, to:

podniesienie wśród mieszkańców gminy świadomości i wrażliwości ekologicznej oraz wyzwolenie aktywności indywidualnej w sferze ochrony środowiska,
wykształcenie „gustów przyjaznych środowisku” wśród osób, biorących udział w programie, pozwalające ograniczyć działalność, zmierzającą do postępującej degradacji środowiska,
wykształcenie proekologicznych zachowań w stosunku do wody i jej zasobów, upowszechnianie wiedzy na temat możliwości poszanowania i oszczędzania zasobów wody,
wykształcenie proekologicznych zachowań w stosunku do odpadów wytwarzanych w gospodarstwach domowych i upowszechnianie wiedzy na temat możliwości powtórnego wykorzystania odpadów oraz płynących z tego korzyści ekologicznych i gospodarczych,
wykształcenie proekologicznych zachowań w stosunku do energii i jej nośników, upowszechnianie wiedzy na temat możliwości wykorzystywania różnych źródeł energii,
wykształcenie proekologicznych zachowań w stosunku do roślin i zwierząt, upowszechnianie wiedzy na temat fauny i flory regionu,
promocja w środowisku nauczycieli nowoczesnej metodyki edukacji ekologicznej, przydatnej we wdrażaniu nowego programu nauczania,
aktywizacja procesów rozwojowych dzieci i młodzieży poprzez ich udział w zajęciach proponowanych przez Gminny Ośrodek/Salkę Edukacji Ekologicznej.

Zadaniem Gminnego Ośrodka/Salki Edukacji Ekologicznej ma być szeroko pojęta edukacja ekologiczna. Ośrodek powinien zająć się przede wszystkim powszechną edukacją dzieci i młodzieży, krzewieniem wiedzy ekologicznej wśród ludzi dorosłych, podnoszeniem świadomości ekologicznej kadry zatrudnionej w administracji, gospodarce i oświacie. Ośrodek powinien koordynować lokalną sieć edukacji ekologicznej, stanowić forum dla osób i organizacji w gminie, prowadzić lokalny ośrodek informacji, a także stworzyć lokalną bibliotekę wydawnictw o tematyce ekologicznej.

Zasięg działalności ośrodka/salki winien objąć teren całej gminy.

Ośrodek/Salka ponadto winien organizować szereg zajęć dla dzieci, młodzieży i dorosłych, takich jak warsztaty, gry i zabawy dydaktyczne, szkolenia i seminaria, a także konkursy, wystawy, prelekcje, itp.

Poza programem stałym, ośrodek/salka winien proponować, promować i rozpowszechniać różnego rodzaju imprezy okazjonalne, organizowane przez podmioty z zewnątrz.

ROZWÓJ WODOCIĄGÓW

WZROST ILOŚCI ŚCIEKÓW

ODPROWADZENIE DO SYSTEMU KANALIZACJI

OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW

ODPROWADZENIE DO WÓD POWIERZCHNIOWYCH LUB GRUNTU

ŚCIEKÓW OCZYSZCZONYCH

Planowanie

Podstawowe zadanie kierownictwa, opierające się na ciągłym określaniu nowych celów i programów z zakresu ochrony środowiska

Realizacja

Osiąganie wcześniej założonych celów poprzez wdrażanie nowych rozwiązań, procedur postępowania, technologii

Ocena

Opracowanie efektywnego systemu rejestracji i przetwarzania danych zapewniającego ocenę stopnia realizacji ustalonych celów

Korekta

Podejmowanie działań naprawczych w stosunku do zdefiniowanych, na etapie oceny, odchyleń od stanu docelowego

Metadane - wyciąg z rejestru zmian

Osoba odpowiadająca za treść informacji

Mirosław Tokarski

Data wytworzenia:
10 paź 2007

Osoba dodająca informacje

Mirosław Tokarski

Data publikacji:
10 paź 2007, godz. 09:51

Osoba aktualizująca informacje

Mirosław Tokarski

Data aktualizacji:
10 paź 2007, godz. 09:51

Tagi

załącznik do uchwały Nr XXXIV/166/2005 w sprawie Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Nowe Warpno

Metadane - wyciąg z rejestru zmian

Osoba odpowiadająca za treść informacji

Osoba dodająca informacje

Osoba aktualizująca informacje